О‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Elektron 
saqlagichlar 
Qayta foydalanish 
uchun 
Yo’q qilish 
Qattiq disk 
DoD 5220.22 algoritmi 
yordamida formatlashdan 
oldin o’chirish. 
Fizik yo’q qilish yoki 
magnitsizlantirish. 
Floppi disk 
Magnitsizlantirish yoki 
formatlashdan oldin 
o’chirish. 
Fizik yo’q qilish, 
magnitsizlantirish. 
Optik disklar 
Odatda qo’llanilmaydi. 
Fizik yo’q qilish: yanchish, 
ishqalash orqali sirtni bir xil 
holatga keltirish. 
ZIP disklar 
DoD 5220.22 algoritmi 
yordamida o’chirish. 
Fizik yo’q qilish, 
magnitsizlantirish. 
Flesh-saqlagichlar 
Formatlashdan oldin 
ma’lumotni o’chirish. 
Fiziq yo’q qilish. 
Magnit lentalar 
Magnitsizlantirish. 
Fizik yo’q qilish, 
magnitsizlantirish. 
Izoh:
DoD 5220.22 algoritmi AQSh mudofaa vazirligida qo’llaniluvchi 
ma’lumotni yo’q qilishga asoslangan bo’lib, 4-7 martagacha takror yozish orqali 
ma’lumotning tiklanishini oldini oladi [37].
  
Nazorat savollari 
1.
Kriptografiyaning asosiy tushunchalariga: shifrlash, deshifrlash, kalit, 
shifr, ochiq matn, shifrmatn, alifbo, izoh bering. 
2.
Axborotni simmetrik va ochiq kalitli shifrlash algoritmlari yordamida 
shifrlashdagi afzallik va kamchiliklarni ayting? 
3.
Kerkxofs prinsipining mohiyatini tushuntiring? 
4.
Kodlash va shifrlash tushunchalarining bir – biridan farqini ayting? 
5.
Kriptologiya va steganografiya fan sohalari va ularning o’zaro farqini 
ayting? 

---

77 
6.
Simmetrik kriptografiyaning axborotni himoyalashdagi o’rni haqida 
gapiring? 
7.
Ochiq kalitli kriptografiyaning axborotni himoyalashdagi o’rni haqida 
gapiring? 
8.
Xesh funksiya nima, ularga qo’yilgan talablar va uni axborot 
himoyalashdagi o’rni? 
9.
Kriptografik akslantirishlar: o’rniga qo’yish va o’rin almashtirish nima? 
10.
Bir martali bloknot yordamida ma’lumotni shifrlash va uning 
xavfsizligi? 
11.
Simmetrik kriptotizimlar: kodlar kitobi, A5/1 va TEA shifrlash 
algoritmlarini tushuntiring? 
12.
Simmetrik blokli shifrlash rejimlari va ular nima uchun zarur? 
13.
Modul arifmetrikasida asosiy amallarni tushuntiring. 
14.
RSA algoritmi va u asoslangan matematik muammoni tushuntiring? 
15.
Ma’lumotlarni yaxlitligini ta’minlash usullari haqida ayting? 
16.
Elektron raqamli imzo va xabarlarni autentifikasiyalash kodlarining 
bir-biridan farqi hamda o’xshash tomonlarini ayting? 
17.
Axborotni kriptografik himoyalash vositalarining ko’rinishlari va 
ularning afzallik/ kamchiliklari? 
18.
Diskni va faylni shifrlash usullarining bir-biridan farqi nimadan iborat? 
19.
Qog’oz ko’rinishidagi ma’lumotlarni yo’q qilish usullari va ularning 
xususiyatlari? 
20.
Elektron ko’rinishdagi ma’lumotlarni yo’q qilish usullari va ularning 
xususiyatlari?