9.3. Qarshilik uzatkichlarning qoilanilishi Konstruksiyalami sinash texnikasida keyingi o 'n yilliklar mobaynida
simli qarshilik uzatkichlar
keng doirada qo'llaniladigan
bo'lib qoldi.
Simli uzatkich (uzatkich)
qog'oz tasmaga ilonsimon
shaklda yupqa qilib (0,015-
0,030 mm) yopishtirilgan
simdan iborat (9.9-rasm).
Ingichka simning uchlariga
oddiy simlar payvandlanadi.
U z a t к i с
tekshirilayotgan detaining
sirtiga shunday yopishtiriladiki, bazaning o'lch am y o 'n alish i —
deformatsiya yo'nalishi bilan bir xil bo'lsin. Zich yelimlangan ingichka
sim tekshirilayotgan obyekt sirti bilan baravar uzayadi va uning Om
qarshiligi o'zgaradi, bu holat o'z navbatida deformatsiya ko'rsatkichi
sifatida qayd etiladi.
Tajribalaming ko'rsatishicha, simning Om qarshiligini nisbiy o'zgarishi
Д R A R — — uning uzayishiga proporsional, ya’ni
— = уй£,, bu yerda
y 0 — A R tenzosezgirlik koeffitsienti — o'lchamsiz son bo'lib, materialning fizik
xossalariga bog'liq. Qarshilik uzatkichlarida ishlatiladigan materiallar uchun
y 0 2 — 3,5 oralig'ida qabul qilinadi.
Simli uzatkichlardagi sirtmoqningyoysimon uchida nafaqat bo'ylama,
balki ko'ndalang deformatsiyalar ham sezilarli darajada bo'ladi va matematik
jihatdan quyidagi ko'rinishda ifodalanadi:
У Qog'oz Ingichka sim / Simlar i , i\ / ■ / .. . 1 !I ! \ [ . .. j i 1