Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi



Yüklə 6,38 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə484/607
tarix07.01.2024
ölçüsü6,38 Mb.
#209829
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   607
IQTISODIYOT NAZARIYASI darslik

Ipoteka banklar
– bu ko‘chmas mulk (er va inshoot) hisobiga uzoq muddatli 
ssuda berishga ixtisoslashgan kredit muasasalari. Ipoteka bankining resurslari 
o‘zlarining ipoteka obligatsiyalari hisobiga shakllanadi. Olingan ssudadan uy-joy 
va boshqa inshootlar qurish, korxonalarning ishlab chiqarish quvvatlarini 
kengaytirish uchun foydalaniladi.
Mamlakatimiz bank tizimidagi islohotlarning muhim ustuvor yo‘nalishlaridan 
biri ham tijorat banklarining kapitallashuv darajasini oshirish va ularning 
etarliligini ta’minlashdan iboratdir. Bank tizimini yanada isloh qilish va 
rivojlantirishda asosiy e’tibor O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2015 yil 6 
maydagi «Tijorat banklarining moliyaviy barqarorligini yanada oshirish va 
ularning resurs bazasini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi PQ-2344-
sonli, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining 2015 yil 7 avgustdagi 
«O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 2014 yildagi faoliyati to‘g‘risidagi 
hisoboti haqida»gi SQ-51-III-sonli hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va 
Vazirlar Mahkamasining bank tizimiga oid boshqa qarorlarida belgilab berilgan 
vazifalarning bajarilishini ta’minlashga qaratiladi, jumladan:
1
-
tijorat banklarining kapitallashuvi va depozit bazasini oshirishni 
ta’minlashga qaratilgan aniq maqsadli chora-tadbirlarni amalga oshirish; 
-
iqtisodiyotning real sektorini moliyaviy qo‘llab-quvvatlashda tijorat 
banklarining rolini yanada kengaytirish 
-
kichik 
biznes 
va 
xususiy 
tadbirkorlik 
subyektlarini 
moliyaviy 
qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha ishlarni yanada faollashtirish 
-
investitsion iqlim va tadbirkorlik muhitini yanada yaxshilash borasida bank 
tizimi zimmasiga yuklatilgan vazifalar ijrosini ta’minlash 
1
2015 yilda Pul-krеdit sohasidagi vaziyat va monеtar siyosatning 2016 yilga mo‘ljallangan asosiy yo‘nalishlari // 
O‘zbеkiston Rеspublikasi Markaziy banki xisoboti. 
http://www.cbu.uz/uzc/node/47130
 


638 
-
ilg‘or axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng tatbiq etgan holda 
naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimini takomillashtirish, ko‘rsatilayotgan bank 
xizmatlari sifatini oshirish va ko‘lamini yanada kengaytirish
-
bank 
nazoratini 
xalqaro andoza va me’yorlar asosida yanada 
takomillashtirish 
-
respublika tijorat banklarida korporativ boshqaruv tizimini rivojlantirib 
borish 
-
mikromoliyalash tizimi va nobank kredit tashkilotlari faoliyatini 
rivojlantirish
Banklarning kapitali va mijozlardan jalb qilingan depozitlar hajmining o‘sishi 
respublika iqtisodiyotining bazaviy tarmoqlarida ishlab chiqarishni tarkibiy 
o‘zgartirish, modernizatsiya qilish, istiqbolli va yuqori samarali investitsiya 
loyihalarini amalga oshirish, iste’mol mahsulotlari ishlab chiqarishni kengaytirish, 
xususiy tadbirkorlik va kichik biznesni moliyaviy qo‘llab-quvvatlashda banklar 
ishtirokini yanada kengaytirish imkonini bermoqda. Banklar tomonidan uzoq 
muddatga ajratilgan investitsion kreditlardan olingan daromadlar bo‘yicha soliq 
imtiyozlarining berilganligi banklarning ushbu jarayonlardagi ishtirokini 
rag‘batlantirib kelmoqda. Natijada, tijorat banklari tomonidan ustuvor tarmoq 
korxonalarini modernizatsiya qilish hamda texnik qayta jihozlash uchun kreditlar 
ajratilishi yanada faollashdi. So‘nggi yillarda bo‘sh pul mablag‘larini bank 
aylanmasiga jalb etish hamda naqd pulsiz hisob-kitoblar hajmini kengaytirish 
vositalaridan biri bo‘lgan plastik kartochkalardan foydalanish tizimi jadal 
rivojlantirilmoqda. Hukumat qarorlariga asosan, plastik kartochkalar bo‘yicha 
to‘lovlarni amalga oshirishda foydalaniladigan plastik kartochkalar tizimiga oid 
jihozlarni import qilishda bojxona imtiyozlarining berilganligi banklarning bu 
boradagi faoliyatlarini yanada rag‘batlantirdi.
Naqd pulsiz hisob-kitoblarning zamonaviy va mijoz uchun qulay turlaridan 
biri bo‘lgan bank hisobvaraqlarini masofadan boshqarish tizimining qo‘llash 
doirasi kengayib, tadbirkorlar o‘rtasida tobora ommalashib bormoqda. 


639 
Hozirgi paytda bank hisobvaraqlarini masofadan boshqarish tizimlaridan 
foydalanuvchilar soni oshib bormoqda, shundan «Internet-banking» va «Bank-
mijoz» dasturiy majmuasi xizmatlaridan foydalanuvchilar hamda «Mobil-banking» 
va «SMS-banking» xizmatlaridan foydalanuvchilar qariyb 2 barobarga ko‘paydi. 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Prezidenti 
2017 
yil 
24 
yanvardagi 
““O‘zagroeksportbank” aksiyadorlik tijorat bankini tashkil qilish to‘g‘risida”gi 
PQ-2740-sonli Qaroriga muvofiq yangi bank barpo etildi. Uning asosiy maqsadi 
Eksport qiluvchi tashkilotlarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlash, meva-sabzavot 
mahsulotlarining eksport imkoniyatlarini samarali va barqaror rivojlantirishni 
ta’minlash, agrosanoat mahsulotlari ishlab chiqaruvchilar va aholi uchun yanada 
qulay shart-sharoitlar yaratish hamda ularga keng ko‘lamdagi bank-moliya xizmat 
turlarini ko‘rsatish bo‘lib hisoblanadi.
“Eksport qiluvchi tashkilotlarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlash, meva-sabzavot 
mahsulotlarining eksport imkoniyatlarini samarali va barqaror rivojlantirishni 
ta’minlash, agrosanoat mahsulotlari ishlab chiqaruvchilar va aholi uchun yanada 
qulay shart-sharoitlar yaratish hamda ularga keng ko‘lamdagi bank-moliya xizmat 
turlarini ko‘rsatadi”
1


Yüklə 6,38 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   607




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin