Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi

mutlaq teng taqsimlanishi imkoniyati

---

675 
(burchakni teng ikkiga bo‘luvchi) 0E chiziqda ifodalangan bo‘lib, u oilalarning har 
qanday tegishli foizi daromadlarning mos keluvchi foizini olishini ko‘rsatadi. Ya’ni 
aholining 20 foizi barcha daromadlarning 20 foizini, aholining 40 foizi 
daromadlarning 40 foizini, aholining 60 foizi daromadlarning 60 foizini olishini 
bildiradi va h.k. Demak, 0E chizig‘i daromadlarning taqsimlanishidagi mutlaq 
tenglikni ifodalaydi. Shuningdek, nazariy jihatdan 
mutlaq tengsizlikni
ham ajratib 
ko‘rsatish mumkin. Bunda aholining ma’lum guruhlari (20 foiz, 40 yoki 60 foiz va 
h.k.) hech qanday daromadga ega bo‘lmay, faqat bir foizi barcha 100 foiz 
daromadga ega bo‘ladi. Rasmdagi 0FE siniq chizig‘i mutlaq tengsizlikni 
ifodalaydi. 
Real hayotda mutlaq tenglik va mutlaq tengsizlik holatlari mavjud bo‘lmaydi. 
Balki aholining ma’lum guruhlari o‘rtasida daromadlarning taqsimlanishi notekis 
ravishda boradi. Bunday taqsimlanishini Lorens egri chizig‘i deb nomlanuvchi 0E 
egri chizig‘i orqali kuzatish mumkin. Aholi guruhlari ulushi va daromad ulushini 
birlashtiruvchi egri chiziqdan ko‘rinadiki, aholining dastlabki 20 foiziga 
daromadlarning juda oz (taxminan 3-4 foizgacha) qismi to‘g‘ri keladi. Keyingi 
guruhlarga to‘g‘ri keluvchi daromad ulushi ortib boradi. Daromadning eng katta 
qismi (deyarli 60 foiz) aholining so‘nggi 20 foiziga to‘g‘ri keladi. Bu guruh 
chegarasi ichida ham daromadlar notekis taqsimlangan, ya’ni dastlabki 10 foiz 
taxminan 20 foiz daromadga ega bo‘lsa, keyingi 10 foizga daromadning deyarli 40 
foizi to‘g‘ri keladi va h.k.
Mutlaq tenglikni ifodalovchi chiziq va Lorens egri chizig‘i o‘rtasidagi tafovut 
daromadlar tengsizligi darajasini aks ettiradi. Bu farq qanchalik katta bo‘lsa, ya’ni 
Lorens egri chizig‘i 0E chizig‘idan qanchalik uzoqda joylashsa, daromadlar 
tengsizligi darajasi ham shunchalik katta bo‘ladi. Agar daromadlarning haqiqiy 
taqsimlanishi mutlaq teng bo‘lsa, bunda Lorens egri chizig‘i va bissektrisa o‘qi bir-
biriga mos kelib, farq yo‘qoladi. 
Daromadlar 
tabaqalanishini 
aniqlashning 
ko‘proq 
qo‘llaniladigan 
ko‘rsatkichlaridan biri