Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

 Kichik quvvatli turbinalar hamda mikroGESlarning tanlash 
diagrammasi. 
 
3.2.3. Diagonal turbinalar 
 
Diagonal turbina parrakli turbina bo‘lib, parraklarining o‘qi rotor o‘qiga 
perpendikulyar joylashmasdan balki, 30
0
, 45
0
, 60
0
ostida joylashadi. Parraklarning 
ko‘rsatilgan burchaklar ostida joylashishi, spiral kamera bo‘ylab harakatlanayotgan 
suvning trayektoriyasi so‘rib ketish quvuriga ravon oqib o‘tishini va gidravlik 
qarshiliklarni kamayishiga olib keladi. Diagonal turbinalar xuddi parrakli turbinalarga 
o‘xshash keng diapazonda tartibga solish imkoniyatiga ega bo‘lib, barqaror 

---

48 
bo‘lmagan suv sarflarida va o‘zgaruvchan elektr yuklamasida ham ishlashga 
moslashgan. 
Hozirda 
MNTO
INSET 
birlashmasida quyidagi xarakteristikalar bilan 
ishlaydigan 20 PrD diagonal turbinasi ishlab chiqarilmoqda (3.1-jadval va 3.9-rasm). 
 
3.1-jadval. 20 PrD diagonal turbinaning xarakteristikalari 
T.R. 
Parametrlari 
Mikro GES 
20 PrD
1. 
Quvvat, kVt 
10 ÷ 20
2. 
Bosim, m 
8÷18
3. 
Suv sarfi, m
3
/s 
0,08÷0,17
4. 
Turbina rotorining aylanish tezligi, min
-1
1500
5. 
Nominal kuchlanish, V 
230, 400
6. 
Elektr tokining nominal chastotasi, Gs 
50
 
a)
 
 
b) 
3.9-rasm.
 20 PrD parrakli diagonal turbinaning o‘rnatilish sxemasi, 
a
-umumiy ko‘rinishi
; b -
ishchi holatidagi ko‘rinish sxemasi
.
 

---

49 
3.9-rasmdagi turbinalar va mikroGESlarni tanlash diagrammasida, 20PrD 
parrakli diagonal turbinalar bilan jihozlangan mikroGESlarning ishlash diapazoni 
quyidagicha: quvvati - 4,8 kVt dan 120 kVt gacha; suv sarfi - 50 l/s dan 600 l/s 
gacha; bosimi- 6 m dan 52 m gacha o‘zgarib turishini ko‘rish mumkin.