Mədəniyyət sahəsində siyasət - xalqın mənəvi sağlamlığını və
rifahını
möhkəmləndirən, millətin ruhi, iqtisadi, sosial inkişafını
təmin edən siyasətdir. Onun başlıca vəzifəsi ölkə üçün zəruri olan
ruhi və maddi dəyər və normaların istehsalı, qorunması, həmçinin
inkişafı üçün şərait yaratmaq, xalqın mədəni irsini, sosial-mədəni
inkişaf təcrübəsini və insan dühasının yeni nailiyyətlərini məhsuldar
istifadə edib, yeni nəsillərə ötürməkdir. Sivil dövlətin mədəni siyasəti kütlələrin mədəni diletantizmi və
mədəni səbatsızlığının aşağı
düşməsinə, insan və cəmiyyətin mədəni inkişafında
qeyri-
bərabərliklərin aradan qaldırılmasına yardım edən tənzimləmə və
əlaqələndirmə yolu ilə cəmiyyətin düzgün elmi əsaslarla təşkil və
idarə edilməsi əsasında ölkənin harmonik inkişafına nail olmağa
istiqamətlənməlidir. O, hər bir şəxsin və bütün xalqın mənafeyini
ifadə etməli, insan hüquqlarının azadlığını, müstəqil inkişafını,
cəmiyyətin müxtəlif sosial qruplan maraqlarının düzgün tarazlığını
təmin etməlidir. Onun effektivlik şərtləri - kulturologiya elminə,
mədəniyyətin milli və bəşəri dəyərlərinə istinad; siyasətçi və
jurnalistlərin yüksək təhsilliliyi və peşəkar səriştəliliyi; cəmiyyətin
inkişafının real tələblərinə cavab verən idarəetmə; tərəqqipərvər dünya
təcrübəsindən yaradıcı istifadədir. Uyğun hüquqi təminata istinad edən
düşünülmüş mədəni siyasət hadisələri nəinki milli, həm də dünya
286
Fund Mammadov
KuUurokıiilva tffckıM I I
wyhi
foallı
aparan \<>1
miqyasında qabaqlamalıdır. Bütün bunlar, eyni dərəcədə, planetin
müxtəlif
xalqlarının
mənafelərinin
tarazlığını
və
mədəni
müxtəlifliyini, sülhü və harmonik inkişafı təmin etməli olan qlobal
mədəni siyasətə də aiddir.
Mədəni siyasət - inkişaf və rifah artımı siyasətidir. Onun
mahiyyətini anlamaq üçün, istehsalın effektivliyinin elm və elini
texnologiyaların, eləcə də insanın ümumi mədəniyyətinin inkişaf
səviyyəsi ilə müəyyən edildiyini göstərən, iqtisadi inkişafın kulturoloji
formulunu bilmək vacibdir. Belə siyasətin əsasım təşkil edən, başlıca
motiv insan həyatının qorunması və yaxşılaşdırılması qayğısına
qalmaq təşkil edir. Belə ki, o, xalqın həyat və mədəni səviyyəsinin
dönmədən yüksəlməsi, sosial inkişafı naminə intellektual potensialının
şüurlu istifadəsi və qabaqlayıcı inkişafının təmin edilməsinə yönəlir.
Vətəndaş cəmiyyəti mədəni siyasətinin başlıca məqsədi “yüksək"
mədəniyyətə malik, özündə milli, sosial və bəşəri dəyərləri birləşdirən
şəxsiyyətin formalaşmasına yardım etməkdir. Burada, mədəniyyətin
inkişaf etdirilməsiməqsədi ilə maddi və hüquqi baza yaradılması,
vətəndaşlar tərəfindən
mədəni dəyər, etik norma və mədəni
standartları müstəqil seçib mənimsəməsi, eləcə də ziyalıların və bütün
xalqın sərbəst yaradıcı fəaliyyəti üçün əlverişli şəraitin yaradılmasını
təmin edən, monitorinq və mütəhərrik tənzimləmə mühüm yer tutur.
Vətəndaş cəmiyyətinin mədəni siyasəti, eyni zamanda, dövlət
strukturları və qeyri-hökumət təşkilatları qüvvələrinin, ölkənin sosial-
mədəni inkişafının vahid
proqramları əsasında, kooperasiyasını
nəzərdə tutur. O, dövlət strukturları və qeyri-hökumət təşkilatlarının
bərabərhüquqlu
əməkdaşlığı
əsasında
həyata
keçirilirıdövlət
institutları səviyyəsində “yuxandan" idarəetmə (“Voltcr üzrə”), qeyri-
hökumət təşkilatlan səviyyəsinda“aşağıdan"(“Russo üzrə”) idarəetmə
ilə tamamlanmalıdır. Belə yanaşma vətəndaşlann yaradıcı qüvvə və
qabiliyyətlərinin inkişafı üçün əlverişli iqtisadi, təşkilati və mənəvi-
psixoloji
şəraitin yaradılmasına yardım edəcəkdir.
Belə mədəni
siyasət
ictimaiyyətə istiqamətlənərək,
həm ölkədaxili ham də
beynəlxalq sahədə ictimai münasibətlərin plüralizm və polisentrizm
prinsipləri əsasında harmonizasiyasına yardım edir.
O, vətəndaş
cəmiyyətinin idarəedilməsində qeyri-hökumət təşkilatlannın iştirakına
geniş şərait və bərabər imkanlar yaradır. Vətəndaş cəmiyyətlərində
287
Kuad M.-ımmadov
Kulturojflgiya cffektitli hayat »э faaliwat? aparan vol