254
Tarixdə bu gün
Qubadlı rayonunun
işğalı günü
1993
AVQUST
Qubadlı rayonunun 31 avqust 1993-
cü il tarixində ermənilər tərəfindən iş-
ğalından artıq 21 il ötür.
Qubadlı rayonu 1933-cü ildə ya-
radılmışdır. İnzibati mərkəzi Qubadlı
şəhəridir. İnzibati bölgüsünə 1 şəhər,
93 kənd, 31 inzibati-ərazi dairəsi aid
idi. Qubadlı rayonu şimaldan Laçın,
cənubdan Zəngilan, şərqdən Xocavənd
və Cəbrayıl rayonları, qərbdən
Ermənistanla həmsərhəddir.
Qubadlının iqtisadiyyatının əsasını
taxılçılıq, heyvandarlıq, tütünçülük,
baramaçılıq və üzümçülük təşkil etmiş-
dir. Rayonda 27-si mexanikiləşdirilmiş
olan 31 süd-əmtəə ferması mövcud ol-
muşdur. Rayonda üzümün ilkin ema-
lı üzrə 2 zavod fəaliyyət göstərmişdi.
Tam gücü ilə işləyən asfalt zavodu
təkcə Qubadlıya deyil, eyni zamanda
qonşu rayonlara da xidmət etmişdir.
Daş karxanası və mərmər sexi əhalinin
tələbatını əsaslı şəkildə ödəmişdi. Qu-
badlıda 21 rabitə müəssisəsi var idi.
8 avtomat stansiyası quraşdırılmışdı.
1950 nömrəlik həmin stansiyalar gecə-
gündüz xalqın xidmətində dururdu.
Ümumiyyətlə, Qubadlı rayonun-
da 62 idarə və müəssisə fəaliyyət
göstərmişdir.
Rayonun 33 səhiyyə müəssisəsində
56 həkim və 511 orta tibb işçisi fəaliyyət
göstərirdi. 4 xəstəxana, 5 həkim ambu-
latoriyası, 54 feldşer-mama məntəqəsi,
4 əczaxana əhalinin sağlamlığının
keşiyində durmuşdu. Rayon gigiyena-
epidemiologiya mərkəzi və profilaktik
dezinfeksiya şöbəsi yüksək səviyyədə
iş aparırdı.
Erməni işğalçıları Qubadlıda 94
kənd və qəsəbəni, 205 mədəni-məişət
obyektini, 12 tarixi abidəni yandır-
mış və talan etmişlər. İşğala qədər 33
800 nəfər əhalisi olan Qubadlıda 21
orta, 15 səkkizillik, 15 ibtidai məktəb,
7 məktəbəqədər təhsil müəssisəsi
fəaliyyət göstərir, bu təlim-tərbiyə
və təhsil müəssisələrində 1280 nəfər
müəllim çalışırdı. Qubadlının işğa-
lı zamanı ermənilər 5 mindən çox
nadir eksponat saxlanılan Qubadlı
Tarix-diyarşünaslıq Muzeyini də talan
etmişlər.
IV əsrə aid “Gavur dərəsi”ndəki
ibadətgah, 5-ci əsrə aid “Qalalı” və
“Göyqala” abidələri, 14-cü əsrdə tikil-
miş “Dəmirçilər” türbəsi, Hacı Bədəl
körpüsü, Laləzar körpüsü, eləcə də
Əyin, Yusifbəyli, Seytas, Qarağaclı,
Xocamsaxlı kəndlərindəki digər tarixi
abidələr hazırda işğal altındadır.
Rayonda 111 mədəni-maarif müəs-
sisəsi, o cümlədən 60 kitabxana, 10
mədəniyyət evi və 28 klub, 6 avto-
klub olmuşdur. Qubadlı uğrunda gedən
döyüşlərdə 54 nəfər şəhid olmuş, Qa-
rabağ müharibəsində isə Qubadlının
ümumilikdə 232 sakini şəhid, 146-sı
əlil olmuşdur.
20 ildir ki, rayonun 30 min əhalisi
məcburi köçkün həyatı yaşayır.
Dostları ilə paylaş: