"İqtisadiyyatı güclü olan dövlət hər şeyə qadirdir". "Biz neft kapitalını insan kapitalına çevirməliyik"
Yüklə 8,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ключевые слова
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 345
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 346
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 347
- ERMƏNİ TERROR TƏŞKİLATLARININ BEYNƏLXALQ TƏHLÜKƏSİZLİYƏ TƏSİRİ Günel Siyab qızı Mirzəyeva
- THE EFFECTS OF ARMENIAN TERRORIST ORGANIZATIONS ON INTERNATIONAL SECURITY Abstract
- Key words
- THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 348
|
ƏDƏBIYYAT SIYAHISI 1.
Entzinger, H.B., Het Minderhedenbeleid, Boom Meppel, Amsterdam 1984 2.
ESS Round 1: European Social Survey Round 1 Data (2002). Data file edition 6.5. NSD - Norwegian Centre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC. 3. Kymlica, W., Çokkültürlü Yurttaşlık, Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, Ayrıntı yayınları, İstanbul 1998. 4. Kymlicka. W. “Multiculturalism - Success, Failure and the Future” (2012) file:///C:/Users/Admin/Downloads/TCM- Multiculturalism-Web%20(2).pdf 5.
MODOOD, T. (2014b). Çokkültürcülük: Bir yurttaşlık tasarımı. Çev. İ. Yılmaz. Ankara: Phoenix 6.
Vertovec, S. and Wessendorf, S. (2010) The Multiculturalism Backlash: European discourses, policies and practices. New York: Routledge.
ПРОДОВОЛЬСТВЕННАЯ БЕЗОПАСНОСТЬ - НОВЫЙ ФАКТОР МЕЖДУНАРОДНЫХ ОТНОШЕНИЙ
Азербайджанский Государственный Экономический Университет (UNEC) naz-sad@rambler.ru
Производство продовольствия и сельское хозяйство с точки зрения макроэкономического анализа отодвигается на второй план. Развитые в экономическом отношении страны далеко продвинулись по этому пути. В том же направлении двигаются развивающиеся страны и страны с переходной экономикой. Тем не менее продовольственная проблема - это вопрос жизнеобеспечения людей. Ключевые слова: продовольственная безопасность, производство, экономический кризис, продовольствие АBSTRACT Food production and agriculture in terms of macroeconomic analysis is relegated to the background. Economically developed countries have come a long way. Developing countries and countries with economies in transition are moving in the same direction. Nevertheless, the food problem is a matter of livelihood for people. Key words: food safety, production, economic crisis, food
анализа все более отодвигаются на второй план, поскольку индустриализация и урбанизация приводят к росту в структуре экономики и занятости роли промышленности и сферы услуг. Развитые в экономическом отношении страны далеко продвинулись по этому пути. В том же направлении двигаются развивающиеся страны и страны с переходной экономикой. Тем не менее продовольственная проблема - это вопрос жизнеобеспечения людей. Когда неурожай приводит к нехватке продовольствия, проблема оказывается острой для развивающихся стран, но по каналам мировой торговли она затрагивает и развитые регионы. Кроме того, нехватка
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 345 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan продовольствия вызывает социальные волнения, которые порождают потоки беженцев из пострадавших стран. Большое число людей, не имеющих полноценного по калорийности и качеству питания, в современном глобализованном, индустриальном и постиндустриальном мире, обществе информационных технологий и Интернета остается реальностью, которая приходит во все больший диссонанс с задачами мирового развития. По сути дела, в мире наряду с «золотым миллиардом» жителей западных стран, развитых в экономическом отношении, живет «голод- ный миллиард». Это люди, которые хронически страдают от нехватки продовольствия. Проблема недостаточного питания имеет вполне определенную локализацию в масшта- бах мировой экономики - развивающиеся страны. Там проживает около 98% населения, имею- щего недостаточное питание. Очевидно, что проблема недоедания наиболее остра в Южной Азии (Индия, Пакистан, Бангладеш, Афганистан), а также африканских странах к югу от Сахары. Если большинство африканских стран, Бангладеш, Афганистан и Пакистан относятся к числу бедных стран, то Индия претендует на мировое лидерство в современных отраслях промышленности и сфере услуг. Тем не менее проблемы продовольственного обеспечения в этой стране очень остры. Калорийность и качество питания сельского населения находятся на уровне конца ХIХ века [4]. Нужно отметить, что представленные выше числовые оценки охватывают широкую гамму проблем с продовольственным обеспечением - от острого голода на грани выживания до недостаточного по калорийности и качеству питания. Для того чтобы учесть все аспекты недостатка продуктов питания, Продовольственная и сельскохозяйственная организация ООН (ФАО) ввела определение продовольственной безопасности. Согласно этому определению, продовольственная безопасность обеспечивается тогда, когда для каждого человека в любое время физически, социально и экономически доступна питательная и безопасная пища в достаточном количестве для удовлетворения его потребностей и пищевых предпочтений для активной и здоровой жизни. Это же определение распространяется и на уровень домашних хозяйств. Продовольственная безопасность отсутст- вует, когда люди не имеют физического, социального или экономического доступа к продо- вольствию. Недоедание возникает тогда, когда калорийность питания ниже энергетических потребностей [1[. ФАО подчеркивает, что этот термин уточняет более эмоциональное понятие «голод». Впервые понятие «продовольственная безопасность» появилось в 1974 году. Оно было выработано мировым продовольственным саммитом. Тем не менее, по наблюдениям экспертов ФАО, в печати в 1990-х годах можно было встретить около 200 его определений. В представ- ленном выше понимании продовольственная безопасность охватывает многие реальные проявления продовольственного дисбаланса. Оценки и расчеты уровня продовольственной безопасности базируются на национальных продовольственных балансах. Сформировалась группа стран, где продовольственный кризис носит постоянный харак- тер, и эти страны нуждаются в особом внимании мирового сообщества. В этой группе находится около 20 государств. В них природообусловленные проблемы развития сельского хозяйства сочетаются с социально-экономическими проблемами, и нет необходимых ресурсов для изменения ситуации. К числу этих стран относятся Афганистан, Ангола, Бурунди, Центрально- африканская Республика, Чад, Конго, Кот-д’Ивуар, КНДР, Демократическая Республика Конго, Эритрея, Эфиопия, Гвинея, Гаити, Ирак, Кения, Либерия, Сьерра-Леоне, Сомали, Судан, Таджикистан, Уганда и Зимбабве. Особенность многих из них - политический конфликт, который при слабости государства блокирует все возможности для увеличения продуктивности сельского хозяйства. Сложность ведения сельского хозяйства в этих странах, таким образом, суммируется из природных ограничений и политической нестабильности. Если же рассматривать проблему в масштабе мировой экономики, основными фактора- ми, влияющими на продовольственную безопасность, являются рост населения, нехватка сельскохозяйственной земли и пресной воды, глобализация продовольственных рынков, а также экономическая политика отдельных государств и мирового сообщества в целом. Предс- тавление о темпах роста мирового населения дает таблица 1. В течение 65 лет на увеличение мирового населения на 1 млрд. человек нужно не более 15 лет. Несмотря на то что темпы роста
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 346 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan снижаются, абсолютные значения прироста все еще очень велики. Нагрузка на мировое сельс- кое хозяйство растет. Увеличение населения создает необходимость в постоянной гонке новых технологий сельского хозяйства, повышающих производительность, для замещения истощающихся при- родных ресурсов. Невозможно решить продовольственную проблему раз и навсегда пока растет население. Любое решение будет временным, поскольку ресурсы для ведения сельского хозяйства ограничены и рост населения приводит к их истощению, если не совершенствуются технологии, которые повышают производительность ресурсов. В последние годы, еще до мирового экономического кризиса, стала формироваться ситуация, когда рост цен из-за спекулятивных операций и нарушение зернового баланса из-за широкого распространения производства моторного биотоплива привели к дефициту продо- вольствия во многих развивающихся странах. Политическая нестабильность в Северной Африке и на Ближнем Востоке, угрожающая срывом поставок нефти, может стимулировать производство моторного биотоплива в Европе и Северной Америке, а также Бразилии, что отрицательно скажется на продовольственном рынке. Наиболее сильно расширяются посевы кукурузы для производства этанола, а также посевы рапса, являющегося сырьем для производства дизельного топлива. Рост цен на нефть стимулировал интерес к альтернативным видам топлива, и США и ЕС стимулировали произ- водство этанола. Уже в 2007 году, когда мировые запасы продовольственного зерна были на рекордно низком уровне, мировое потребление кукурузы выросло на 40 млн. тонн, из которых почти 30 миллионов было направлено на переработку в этанол [2]. В целом в мире свыше 10% мирового потребления кукурузы используется на производство биотоплива и еще 60% - в виде корма скоту и птице. В ЕС 60% рапсового масла было использовано для производства дизель- ного топлива, что составило примерно 25% мирового производства этого сырья [3]. Таким об- разом, основным стимулом роста цен на целый ряд зерновых и масличных культур было разви- тие производства биотоплива. Глобальный кризис, понизивший потребление и цены на топли- во, также способствовал уменьшению давления топливного фактора на продовольственный рынок. Другой стороной этого процесса стало снижение цен на нефтепродукты, что понизило издержки производства в земледелии. Тем не менее конкуренция нефтепродуктов и биотоплива может оказать существенное влияние на продовольственную ситуацию в перспективе. Принятие в США закона об энергетике создает условия для постоянного давления на рынок продовольствия биотопливной отрасли. Поскольку рынки жидкого топлива намного масштабнее продовольственных, они способны поглотить не только прирост производства растительного сырья, но и создать конкуренцию кормовому и продовольственному потреблению [6]. Глобализация сельскохозяйственного производства и продовольственного комплекса остро ставит вопрос об ограниченности природных ресурсов для ведения сельского хозяйства - сельскохозяйственных земель и пресной воды. Именно это сочетание необходимо для производства продовольствия, но далеко не все государства имеют эти ресурсы в нужном сочетании. В самых населенных странах мира - Китае и Индии - ситуация с пахотной землей и пресной водой для поливного земледелия стремительно ухудшается. В Китае на человека приходится примерно десять соток (0,1 га) пахотной земли, в Индии - 15. Обеспеченность пресной водой в Китае находится на уровне, который характеризуется как «низкий», а в Индии как «очень низкий» [5]. В отличие от многих других стран, Азербайджан обеспечен природными ресурсами для ведения сельского хозяйства в масштабах, обеспечивающих не только внутреннее потребление, но и экспорт. В настоящее время этот потенциал используется далеко не полностью.
1.
Растянников В.Г. Аграрная Индия: парадоксы экономического роста. Вторая половина ХХ в. - начало ХХI в. М.: ИВ РАН, 2010. 2. Trade Reforms and Food Security. FAO, 2003 // http://www.fao.org/docrep/005/y4671e/y4671e00.htm 3. Растянников В.Г., Дерюгина И.В. Модели сельскохозяйственного роста в ХХ веке. Индия, Япония, США, Россия, Узбекистан, Казахстан. М.: ИВ РАН, 2004. С. 87-88.
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 347 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan 4.
Андреева Н. Сельское хозяйство западных стран на постиндустриальном этапе развития // Мировая экономика и международные отношения. 2009, № 7. С. 91. 5. The State of Food and Agriculture. Agricultural Trade and Poverty. Can Trade Work for the Poor? Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, 2005. P. 12. 6.
World Summit on Food Security. Rome, 2009. 16-18 November; Declaration of the Summit on Food Security // http://www.fao.org/wsfs/world-summit/en/
ERMƏNİ TERROR TƏŞKİLATLARININ BEYNƏLXALQ TƏHLÜKƏSİZLİYƏ TƏSİRİ Günel Siyab qızı Mirzəyeva Bakı Mühəndislik Universiteti ms_gunel@yahoo.com XÜLASƏ Terrorizm terminindən separatist qrup və ölkələr tərəfindən siyasi məqsədlərə nail olmaq üçün istifadə edilir. Bu ölkələrdən biri də ərazi iddialarından, azlıqların vəziyyətindən istifadə edərək, regionun bir sıra dövlətlərinə ərazi iddialarını həyata keçirilmək üçün bəhanə kimi istifadə edən, dünyanın hər yerində fəaliyyət göstərən terror təşkilatlarını dəstəkləyən Ermənistan Respublikasıdır. Belə ki, radikal Erməni təşkilatlarının əsas məqsədi 1887-ci ildə “ Böyük Ermənistan”- “Armenekanın” yaradılması idi ki, “Hıncaq” və “Daşnaksütun” bu plana nail olmaq üçün siyasi terrorist addımlar atmışlar. [1] Bu məqalədə XX əsrdə erməni terrorizminin strateji təsirini nəzərdən keçirmək istəyirəm. 1973-cü ildən 1985-ci illərə qədər erməni terrorçuları türk diplomatlarını və ailə üzvlərini öldürməklə, dünya miqyasında 188 terrorçuluq əməliyyatı zamanı həlak olan bir çox başqa üçüncü tərəfin öldürülməsi ilə ölümcül və təqsirli beynəlxalq bir ünsür qazanıblar. 1980-ci illərin ortalarına qədər isə erməni terrorçuları bir çox aparıcı üzvlərinin ölümü ilə nəticələnən acınacaqlı vэ ölümcül daxili döyüşə məruz qalmışlar. Artıq 20 ildən çoxdur ki, hətta, erməni terrorizminin strateji təsirini qəti şəkildə qiymətləndirmək çətindir. Keçmiş səhvlərə görə intiqam almaq və müstəqil dövlətin məqsədinə nail olmaq istəyən erməni terrorizmi irlandiyalılar və fələstinlilər kimi digər etnik əsaslı terrorist hərəkatlarla ümumi xüsusiyyətləri paylaşır. [1]
lobbisi
THE EFFECTS OF ARMENIAN TERRORIST ORGANIZATIONS ON INTERNATIONAL SECURITY Abstract Terrorism as a means of achievement of political goals is actively used by separatist groupings and countries, supporting them. One of these countries is the Republic of Armenia, which, using the situation of the Armenian minority as a pretext for the realization of its territorial claims to a number of states of the region supports terrorist organizations all over the world, activities of which are directed against these countries. That is, radical Armenian organizations that aimed to establish “Greater Armenia” – “Armenakan” founded in 1887, then “Hnchak and “Dashnaksutun” parties used political terrorist acts widely in order to fulfill this plan. I want reappraise the strategic impact of Armenian terrorism in the twentieth century in this article. From 1973 to 1985, Armenian terrorists earned a deadly and infamous international reputation by murdering Turkish diplomats or members of their families, along with many other non-involved third parties killed in the crossfire, during 188 terrorist operations worldwide. By the mid-1980s, however, Armenian terrorists had fallen into mindless but deadly internal fighting that resulted in the deaths of several of their leading members. Yet even with the benefit of 20 years of hindsight, it remains difficult to assess definitively the strategic influence exerted by Armenian terrorism. In seeking revenge for past perceived wrongs and in pursuit of the goal of an independent state, Armenian terrorism also share common characteristics with such other ethnic-based terrorist movements as the Irish and Palestinians. Key words: Armenian terrorist organizations, terrorism, Armenian issue, “Great Armenia”, church, Ar- menian lobby
Müasir dünyamızda bəşəriyyətin qarşılaşdığı ən çətin problemlərdən biri beynəlxalq terrorizmə qarşı mübarizədir. Hazırda dünyada mövcud olan çoxsaylı terror təşkilatları arasında erməni terrorizmi
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES Baku Engineering University 348 26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan öz amansızlığı və qəddarlığı ilə daha çox seçilir. XIX əsrin sonlarından etibarən yaranmış erməni terror təşkilatları yüz minlərlə müsəlman türkünün həyatına son qoymuş, nəinki bölgədə, dünyada sülhün pozulmasında başlıca rol oynamışlar. Erməni terrorizmin tarixi kökləri çox qədim olmasına baxmayaraq, təşkilatlanması “Erməni məsələsi” deyilən məsələnin yaranması ilə bağlı olmuşdur. “Erməni məsələsi” isə “Şərq məsələsi” adlandırılan məsələnin bir hissəsidir. Faktlar göstərir ki, SSRİ dağıldıqdan sonra müstəqillik qazanmış Ermənistan Respublikası dövlət səviyyəsində terroru dəstəkləyərək, təcavüzkar siyasətinin əsas tərkib hissələrindən biri kimi qəbul etmişdir. Məqalədə Erməni terrorizminin özünəməxsus xüsusiyyətlərini, məqsədlərini, səbəblərini, fəaliyyətlərini, maliyyələşdirilməsini, tarixini, beynəlxalq sistemə, təhlükəsizliyə necə təsir etdiyini, onun qarşısının alınması yollarını və s. araşdırmağa çalışmışam. Erməni terrorizminin xüsusiyyətləri “Erməni terrorizmi” fenomeni bəşəriyyətin, xüsusilə də, türklərin tarixində zorakılıq problemi ilə bağlıdır. Bu nöqteyi-nəzərdən qeyd etmək lazımdır ki, erməni terrorizmi əsasən, milli, dini, sosial və siyasi sferalardan qaynaqlanıb daha dəhşətli formalarda təzahür edir. Ermənilərin əsas məqsədi Azərbaycan, İran və Türkiyə torpaqlarının bir hissəsində etnik təmizləmə həyata keçirməklə "Böyük Ermənistan" dövləti yaratmaqdır. Bölgədə etnik üstünlüyü olmayan bu xalq məkrli, haqsız iddiaları uğrunda terrorçu imicini daşımaqdan çəkinmir və Yaxın Şərq regionunda sülhün davamlılığına təhlükə törədir. Ermənistan və erməni lobbi təşkilatları beynəlxalq hüququn, ümumbəşəri dəyərlərin prinsiplərinə məhəl qoymayaraq terrorçuları dəstəkləyir və onlara hər cür yardım göstərir. [2- səh.5] XIX –XX əsrlərin sərhədində erməni terrorizminin səciyyəvi xüsusiyyətləri yeni yaranmış erməni terror təşkilatlarına da məxsus idi. Eyni zamanda XX əsrin ikinci yarısı və XXI əsrin əvvəllərində erməni terrorizmi öz sələflərinin “zəngin” təcrübəsinə söykənərək daha genişmiqyaslı oldu və stabil olaraq inkişaf edərək, dünyanın bütün regionlarını bürüdü. Osmanlı dövləti çərçivəsində ermənilər xristian azlığı təşkil edirdilər. Erməni xristianlığı dünyanın başqa qruplarından onunla fərlənirdi ki, Roma kilsəsinin hakimliyini tanımırdı. Buna görə də, Roma kilsəsinin əsas vəzifələrindən biri ermənilərin arasına nifaq salmaq və onun hakimliyini tanıyan müxtəlif erməni dini qruplarının yaradılması idi. Bu məqsəd Fransa, İngiltərə və Rusiyanın Osmanlı dövlətində erməni icması daxilində bu və ya digər əlaqədar tərəfin maraqlarına xidmət edəcək müxtəlif qrupların yaradılması planlarına uyğun idi. Beləliklə, geostrateji planlarının reallaşdırılmasında dini amildən istifadə edilməsi əlaqədar dövlətlərin siyasətlərində əhəmiyyətli yer tuturdu. Bu ona gətirib çıxartdı ki, kilsə terror aktlarının planlaşdırılmasında mühüm rol oynayırdı. Eyni zamanda, Fransa, İngiltərə, Rusiya müxtəlif erməni qruplaşmalarına mənəvi və maliyyə dəstəyi göstərirdi. “Terrorizmin vətəni yoxdur”, “terrorizmin milləti də yoxdur” deyə deyimlər var. “Terrorizmin milləti yoxdur” deyimi erməni terrorizminə lap uyğun gəlir. Çünki, Erməni terrorçuları onların istəyinə qarşı çıxan Erməniləri də öldürürlər. Əgər, Erməni terrorizmi digər xalqlara məsələn, Azərbaycan, Türkiyə türklərinə, Cənubi Azərbaycanda yaşayan əhaliyə və Ermənistanın maraqlarına zidd olan ölkələrə qarşıdırsa, maraqlarına cavab verən ermənilərin öldürülməsi sual doğurur. Deməli, Erməni terror təşkilatları birbaşa milləti olmayan terror təşkilatları sırasındadır. Erməni terrorizminin hədəfi ümumilikdə Türk dünyası və ilk növbədə onun ayrılmaz hissəsi olan Azərbaycan xalqıdır. Dəfələrlə Azərbaycan xalqına istiqamətlənən teror hərəkatları edilmiş. Səfərov Ramil haqlı olaraq Azərbaycana ekstradisiya olunması və Prezident İlham Əliyev tərəfindən əfv olunmasından sonra Ermənistan və onun havadarlıq etdiyi terror təşkilatı ASALA Azərbaycanlıları təhdid etdi. Hətta, Macarıstan səfirliyinə ölümlə cəzalandıracaqları diplomatların siyahısını da göndərdi. Bu terrorun hələ də bəşəriyyət üçün təhlükə olaraq qaldığını, Ermənistanın açıq aşkar terrora dəstək verdiyini göstərdi. [3- səh.5]
Erməni terrorçuları bu gün də aşağıdakı xülyalara xidmət edirlər: 1) “Böyük Ermənistan” ideyasını reallaşdırmaq; 2) Erməni xalqının 1915-ci ildə soyqırıma məruz qaldığını sübut edərək, kompensasiya almaq; 3) Dünya dövlətlərinin siyasi həyatında həlledici rol oynamaq.
|