Aqrar sektorda uçotun təşkili və alternativ maliyyələşmə
Kənd təsərrüfatında uçotun təşkili və maliyyə
Yüklə 0,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tarix Hesablar, məzmun Debet Kredit
- Uçot (baş) kitablarına qeyd.
- Kassa Hesab № 221. Tarix Məzmun M/h Debet
- Sınaq balansı (dövriyyə cədvəli).
- Son maliyyə hesabatları
- 5. Aqrar sektorun maliyyə mənbələrinə çıxışı problemləri.
|
4. Kənd təsərrüfatında uçotun təşkili və maliyyə hesabatlarının hazırlanması yolları
Kəndli-fermer təsərrüfatlarında uçotun qurulması istehsalın təşki- lati formasından və ixtisaslaşmasndan asılıdır. Yalnız bir sahədə bir neçə növ məhsul istehsalı üzrə ixtisaslaşmış fermer təsərrüfatlarında uçot sadə sxem üzrə aparılır. Belə uçotun əsasını mədaxillərin və məxariclərin uçotu kitabı təşkil edir. Sadə Excel cədvəllərində hazır- lanan kitab mədaxil və məxaric prinsipləri üzrə qurulur. Beynəlxalq təcrübədə bu cür uçota təktərəfli (sadə) qeydiyyat da deyilir. Fermer təsərrüfatlarında sahələrin çoxluğundan asılı olaraq uçot obyektləri (istehsal sahələri) və uçot informasiyaları da təbii olaraq çoxalır. Buna görə də təsərrüfat əməliyyatlarını ətraflı sistemləşdir- mək və onlara nəzarət etmək tələb olunur. Bu zaman uçot üçün sadə uçot kitabları ilə yanaşı müxtəlif hesabları özündə əks etdirən ikitə- rəfli qeydiyyat üsulundan istifadə etmək təklif olunur. 4
çirib son maliyyə hesabatlarının hazırlanmasına qədər aşağıda veril- miş qrafikdə (Bax Qrafik4.1.) göstərilmiş 9 mərhələ üzrə iş aparmalı-
4 İ.V.Əhmədov, F.B.İsgəndərov,F.T.Nadirov, M.M.Hacıyev, N.T.Məmmədov, R.M.Hacıyev. Fermer təsərrüfatlarında mühasibat uçotu. Aqro-Məsləhət Mərkəzinin nəşri. Bakı, 2003
16 dır. Bu mərhələlərin ilk 4-ü əsas, sonrakı mərhələlər isə köməkçi mərhələlər hesab olunur. Qrafik4.1. Fermer təsərrüfatlarında ikili yazılış üsulu ilə mühasi- bat uçotunun təşkili və ya maliyyə hesabatlarının hazırlanması mər- hələləri. 5
1.
Sənədlər
2.
Təsərrüfat əməliyyatlarının qeydiyyat jurnalı
3. Baş (uçot) kitablara qeyd
4. İlkin sınaq balansı
5. Düzəlişqeydləri
6. Düzəliş olunmuş sınaq balansı
7. Köməkçi hesablarınbağlanması (Son qeydlər)
8. Son sınaq balansı
9. Son Maliyyə hesabatları: 9.1. Mənfəət və zərərlər haqqında hesabat; 9.2. Kapitalda dəyişikliklər haqqında hesabat; 9.3. Maliyyə vəziyyəti haqqında hesabat; 9.4. Pul vəsaitlərinin hərkəti haqqında hesabat; 9.5. İzahlı qeydlər.
5 Radil Fətullayev. “Beynəlxalq mühasibatlığa giriş (IFRS əsasında)”, II nəşr, Bakı, «Nurlar» Nəşriyyat Poliqrafiya Mərkəzi, 2016. – 352 səh.
17 Sənədləşmə. Bu mərhələdə əməliyyatın sənəd əsası müəyyən olunmalıdır. Yəni, əsas məlumat mənbəyi olan sənəd araşdırılır, əgər mövcud əməliyyatın sənədi yoxdursa, o mütləq aktlaşdırılır. Əks halda onu qeyd etmək mümkün olmaz. Qeydiyyat. Təsərrüfatda baş verən bütün əməliyyatlar əvvəlcə qeydiyyat jurnalına yazılır. Qeydiyyat zamanı hər bir əməliyyata nömrə və ya tarix ardıcıllığı qoyulur. Həmçinin, əməliyyatın məzmu- nu, müxabirələşən hesabın adı və ya nömrəsi, eyni zamanda məbləğ parametrləri göstərilə bilər. Bundan başqa jurnala miqdar (ölçü vahi- di, miqdarı) və əməliyyata aid təsdiqedici sənədin adı və nömrəsi də daxil edilə bilər. Beynəlxalq təcrübədə istifadə olunan əməliyyat jur- nalının forması (Bax cədvəl 4.1.) aşağıdakı kimidir: Cədvəl 4.1. Əməliyyat jurnalının forması Tarix Hesablar, məzmun Sol tərəf (debet) Sağ tərəf (kredit) Əməliyyatın baş vermə tarixi 1-ci hesab XX
XX
Əməliyyatın qısa məzmunu
Nümunə:Əkin zamanı səpilmiş 20 sentner toxumun dəyərinin (1000AZN) silinməsinin jurnalda əksi. Tarix Hesablar, məzmun Debet Kredit Tarix 202-1 İstehsalatda (işdə və xidmətdə) istifadə olunmuş
xammal və
materiallar 1000
201-1 Xammal (toxum)
1000
Əkin zamanı səpilmiş 10 sentner to- xumun dəyəri istehsalata silinir.
18 Uçot (baş) kitablarına qeyd. Əməliyyatlar ikitərəfli yazılış üsulu ilə jurnalda qeyd olunduqdan sonra onları hesablar üzrə qruplaşdırmadan yekunları müəyyən etmək mümkün deyildir. Jurnaldan göründüyü kimi, 1 hesab başqa hesablarla görüşərək tarixə uyğun məbləğlər artıb, azala bilər. Hesablar üzrə gündəlik qalıqların və son nəticənin (yekunun) tapılması üçün qruplaşdırma mütləqdir. Qruplaşdırma mərhələsi əslində baş kitabın tərtib olunmasıdır. Təcrübədə baş kitabların tətbiq olunan müxtəlif formalrı mövcuddur. Beynəlxalq təcrübədə ən çox tətbiq olunan baş kitab forması aşağıdakı kimidir: Cədvəl 4.2. Baş kitabın forması HESABIN ADI: Hesabın №-si: Tarix
Məzmun M/h
Debet Kredit
Balans (günün
sonuna qalıq)
Burada, M/h – Müxabirələşən hesabın adı, yaxud nömrəsi deməkdir.
Nümunə: Kassa Hesab № 221. Tarix Məzmun M/h Debet Kredit Balans 01.Mart Fermer investisiya qoyuluşu etmişdir 301
15 000
15 000
19 05.Mart Səpin üçün toxum alınmışdır 201
14 000 30.Mart Anbar üçün icarə haqqı ödənilmişdir 538
800
13 200 05.Apr.
Gübrə alınmışdır 201
750
12450 17.Apr.
Avadanlıq alınmışdır 111
1 200
11 250
Baş kitaba qeyd, uçotun əsas məqsədlərindən biri olan hesablar üzrə baş verən proseslərə gündəlik nəzarət etməyə və bir sözlə analitik uçot aparmağa imkan verir. Belə ki, əsas hesablar üzrə gündəlik artma-azalmaları və qalıqları çıxarmaqla maliyyə vəziyyətini qiymətləndirmək olar. İstehsal sahələri üzrə daha analitik uçot aparmaq üçün təcrübədə baş kitabların “miqdar-məbləğ formalı”, “monoqrafiya formalı” növlərindən də istifadə olunur. 6
Sınaq balansı (dövriyyə cədvəli). Hesabların Debet və Kreditlərinin nəticələrinə əsasən Sınaq Balansı hazırlanır. Sınaq balansı özü də 3 cür olur: İlkin sınaq balansı, düzəliş olunmuş sınaq balansı və son sınaq balansı. İlkin qeydlər əsasında hazırlanan sınaq balansa “İlkin sınaq balansı” adlanır. Məsələn, investisiya qoyuluşu, mal-materialların, əsas vəsaitlərin, hazırməhsulun və s. alqı-satqısını ilkin qeydlərə misal göstərmək olar. Düzəliş yazılışları (son tamamlanma qeydləri) verildikdən sonra hazırlanan balansa isə “Düzəliş olunmuş sınaq balansı” deyilir. Düzəliş qeydlərinə misal olaraq amortizasiyanın hesablanması, dəftərxana ləvazimatlarının və azqiymətlilərin silinməsi, avansların qarşılığının hissə-hissə təqdim edilməsi və s. kimi hesablama
6 İ.V.Əhmədov, F.B.İsgəndərov,F.T.Nadirov, M.M.Hacıyev, N.T.Məmmədov, R.M.Hacıyev. Fermer təsərrüfatlarında mühasibat uçotu kitabı. Səhifə 50.
20 əməliyyatlarını göstərmək olar. Düzəliş olunmuş sınaq balansının gəlir və xərc bölməsinin əsasında müəssisənin Mənfəət və Zərərlər haqqında hesabatı hazırlanır. Son bağlama qeydləri (köməkçi hesablar olan gəlir, xərc və dividend hesablarının bağlanması) verildikdən sonra alınan sınaq balansı “Son sınaq balansı” adlanır. Bu hesabat Balans (Maliyyə vəziyyəti haqqında) hesabatının hazırlanması üçün əsasdır. Ona görə də Son sınaq balansının yekunu ilə balans hesabatının yekunu bir- birinə bərabər olmalıdır. Son sınaq balansı növbəti dövrdə analitik hesabların əvvələ qalıqlarının düzgün müəyyən edilməsinə imkan verir.
Azərbaycan Respublikası Mühasibat Uçotu haqqında Qanununa edilmiş əlavə və dəyişikliklərə əsasən ölkəmizdə fəaliyyət göstərən bütün müəssisə və təşkilatlar öz uçot və hesabatlarını Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartları əsasında hazırlanmış Milli Mühasibat Uçotu Standartlarına əsasən tərtib etməlidirlər. Adı çəkilən standart və qaydalarda artıq maliyyə hesabatlarının formaları və onların tərkibini təşkil edən struktur maddələri təsdiq olunmuşdur. Onların siyahısı aşağıdakı kimidir: 7
1. Maliyyə vəziyyəti haqqında hesabat (1 nömrəli əlavə); 2. Mənfəət və ya zərər və digər məcmu gəlir haqqında hesabat (2 nömrəli əlavə); 3. Kapitalda dəyişikliklər haqqında hesabat (3 nömrəli əlavə); 4. Pul vəsaitlərinin hərəkəti haqqında hesabat (4 nömrəli əlavə); 5. Əhəmiyyətli uçot siyasətləri və izahedici qeydlər. 5. Aqrar sektorun maliyyə mənbələrinə çıxışı problemləri.
7 Bax: “Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartlarına və Kommersiya Təşkilatları üçün Milli Mühasibat Uçotu Standartlarına əsasən mühasibat uçotunun aparılması Qaydaları”nın 3-cü maddəsi, səhifə 3 və səhifə 162-174.
21 Son illər ərzində kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sahələrinə ayrılan kreditlərin həcmi davamlı şəkildə artmışdır. Belə ki, Mərkəzi Bankın məlumatlarına əsasən, bu sahəyə kredit qoyuluşu 2005-ci ildə 97,6 milyon manat olduğu halda, 2015-ci ildə bu göstərici 508,1 milyon manat təşkil etmişdir. Lakin, həmin dövr ərzində bu sahənin iqtisadiyyata qoyulmuş kreditlərdəki payı 6,8 faizdən 2,3 faizə enmişdir. Kənd təsərrüfatı istehsalının təbii iqlim şəraitindən asılılığının yüksək olması, kapitalın dövretmə sürətinin aşağı olması və s. amillər bu sahədə qənaət normasının aşağı olmasına səbəb olur. Bu da son nəticədə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının öz vəsaitləri hesabına investisiya qoymaq, eləcə də maliyyə bazarlarından müvafiq vəsaitlər təmin etmək imkanlarını məhdudlaş- dırır. Buna görə də bu sahənin maliyyə təminatının yaxşılaşdırılma- sında dövlətin rolu artır. 2005–2015-ci illər ərzində Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sahələrinə ayrılmış güzəştli kreditlərin həcmi 18,1 dəfə artmışdır. 2006-cı ildən etibarən Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Kənd Təsərrüfatı Layi- hələri və Kreditlərinin İdarə Edilməsi üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən də bu sahəyə güzəştli kreditlərin ayrılmasına başlanılmışdır. Bunlar onu göstərir ki, ötən illər ərzində kənd təsərrüfatı məhsul- larının istehsalı və emalı sahələrinə verilmiş kreditlərin ümumi həc- minin artımı, əsasən, büdcə vəsaiti ilə verilən güzəştli kreditlər hesabına təmin edilmişdir. Bu fakt həm də onu göstərir ki, hazırda ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sahələrində fəaliyyət göstərən subyektlərin kommersiya şərtləri ilə maliyyə vəsa- itləri cəlb etmək imkanları məhduddur. Bunlar da kənd təsərrüfatı istehsalının yuxarıda qeyd edilən özünəməxsus xüsusiyyətləri ilə yanaşı, əksəriyyəti kiçik həcmdə olan təsərrüfatların iqtisadi poten-
22 sialının zəif olması, kənd yerlərində torpaq və əmlak bazarlarının kifayət qədər inkişaf etməməsinə görə kreditin alınması ilə bağlı girov təminatında mövcud problemlər, kənd təsərrüfatı sığortasının zəif inkişafı, o cümlədən də kənd təsərrüfatı kreditləri üzrə zəmanət mexanizminin olmaması, yüksək faiz dərəcələri və digər səbəblərlə bağlıdır. 6. Alternativ alət kimi Faizsiz maliyyələşmə: İqtisadiyyatda faiz problemi Müasir iqtisadi sistemdə faizin tətbiqi geniş vüsət almış və bunu iqtisadi sistemin əsas fəaliyyət qüvvəsi kimi görürük. Lakin, verilən puldan faizin tutulması hələ də Qərb iqtisadçılarının özlərinin arasında birmənalı qarşılanmır. XX əsrdə yaşamış uğurlu tacir Silvio Gesel faizə belə haqq qazandırırdı ki, onun satışlarının böyük hissəsi müştərilərin alıcılıq qabiliyyətindən və onun məhsullarının keyfiyyətindən deyil, məhz pulun qiymətindən (məs.faizdən) asılı olaraq gerçəkləşirdi.O, təklif edirdi ki, pula ödənişli ictimai xidmət növü kimi baxılsın. Lakin, onun bu fikri bank mütəxəssisləri tərəfindən dəstəklənmədiyi üçün bu ideya həyata keçmədi. Ümumiyyətlə, yüksək faiz dərəcələrinin olması və iqtisadi əsası olmayan qazanc növlərinin tətbiqinin genişləndirilməsi məhsuldar qüvvələrin inkişafı qarşısında bir sıra problemlər yaradır. Bunları aşağıdakı şəkildə sıralamaq olar: 1. Faiz milli gəlirin ədalətli bölgüsünə maneə yaradır. Faiz mexanizmi, faiz ödənişlərinin iqtisadi baxımdan zəif təbəqədən daha güclülərə doğru hərəkəti nəticəsində birincilərin zərər görməsinə səbəb olurdu. Müasir dövrdə bu mexanizmin əksinə işləyərək, faiz ödəyənlərin bank və iri şirkətlər olmasına, faiz alanların isə kiçik təsərrüfat subyektləri təşkil etməsinə baxmayaraq faiz mexanizminin gəlirlərin bölgüsündə ədalətsizliyə səbəb olmasının qarşısını almaq hələ də mümkün olmamışdır.
23 2. Faiz, öz yığımlarından yalnız faiz gəliri əldə etməklə yaşayan tənbəl bir təbəqə formalaşdırır. Bu isə istehsalın əsas amillərindən sayılan əməyin bazardan getdikcə çıxması deməkdir. Cəmiyyət bu təbəqənin əməyinin cəlb olunması ilə birgə təşəbbüsdən və istehsalda iştirakından məhrum olur. John Locke , 1621-ci ildə dostuna yazdığı məktubda, yüksək faizin ticarət sektorunu sarsıdacağını ifadə edərək deyir: “Faiz yüksələrək ticarət mənfəətindən daha sərfəli (cəzbedici) olsa, onda varlı sahibkarlar pullarını faizlə işlədər və nəticədə kiçik firmalar/ təsərrüfat subyektləri məhv olar”. 3. Faiz kapitalın məhsuldarlığını məhdudlaşdırır. Belə olduğu halda sahibkarlar cari faiz həddindən daha az gəlir gətirən layihələrə kapital qoyuluşu etməkdən imtina edirlər. Nəticədəfaiz kapitalın marjinal faydalılığını azaltmaqla, məşğulluq səviyyəsini məhdudlaş- dırır. Bu isə investisiyaların azalması, işsizliyin isə artması deməkdir. 4. Faiz,bir sıra hallarda iqtisadi inkişafa maneə yaradır. Faizin sənaye və ticarətin maliyyələşməsinə zəruri olan yığımları işə salması baxımından əhəmiyyət kəsb etməsi fikri Keyns tərəfindən təkzib edilmişdir. Faiz dərəcəsinin marjinal yığıma təsirinin olması qəbul edilsə də, gəlir səviyyəsi artmadıqca və ya heç olmasa eyni qalmadıqca, əhalinin yığım potensialı azalacaqdır. Digər tərəfdən faiz, əməyi bazardan çıxarmaq, investisiyanın marjinal faydalılığını məhdudlaşdırmaq və dolayısıyla invesitisiya və məşğulluq səviyyəsi- ni aşağı salmaqla milli gəlirin artmasına maneə olmaqla, dolayısıyla yığımların mənbəyinə mənfi təsir göstərməkdədir. Bu isə iqtisadi mühərrikə həm qaz vermək, həm də əyləci sıxmaq deməkdir. 5. Faiz, mənfəəti az, sosial məhsuldarlığı isə çox olan layihələ- rin həyata keçirilməsinin qarşısını alır. Məlumdur ki, faiz, yalnız kapitalın ən rentabelli sahələrə yönəlməsinə təsir edir. Beləki, maliyyə resurslarının məhdudluğu səbəbindən iqtisadiyyatın bir sahəsinə investisiya qoyuluşu başqa bir sferaya kapital yönəltməkdən
24 imtina etməyi zəruri edir. Faiz, süzgəc rolunu oynayaraq kapitalı ən çox mənfəət və səmərə gətirən layihələrə yönəldir. Əgər, bu mənfəətli layihə cəmiyyətin ümumi marağına ziddiyyət təşkil edib fərdin şəxsi mənafelərinə cavab verərsə onda nə baş verər? Misal üçün bir yandan cəmiyyətdə geniş iş yerlərinin açılma- sına, əhalinin sosial təminatının yüksəlməsinə gətirib çıxaracaq kənd təsərrüfatı üzrə əkinçilik layihəsinin maliyyələşririlməsi digər tərəfdən isə yüksək gəlir vəd verən əyləncə mərkəzinin açılması proyekti maliyyələşmə üçün təqdim olunur. Təbii ki, investor və ya bank yüksək faiz gəliri naminə ikinci layihəni seçəcəkdir. Nəticədə bu kimi çoxlu sayda layihələr (iqtisadiyyatın bir çox sahələri üçün xarakterikdir) sadəcə yüksək faiz gəliri vəd vermədiyi üçün maliyyələşdirmədən kənarda qalacaqdır. 6. Faizin yüksək olması kapital qoyuluşu zamanı xərclərin və risklərin artmasına gətirib çıxara bilər. Maliyyə elementi olan faiz qiymətlərə sirayət etməklə inflyasiyaya səbəb olur. Faizin xüsusiy- yətlərindən biri kapital qoyuluşu zamanı bütün risklərin müştəriyə (təşəbbüskara, sahibkara) yüklənməsidir. Halbuki, sərmayənin müt- ləq surətdə gəlirli olmasına tələb qoymaq iqtisadi səmərəlilik baxı- mından haqlı yanaşma deyildir. Çünki, sahibkarın aldığı kredit əsasında qurduğu işinin aqibətini əvvəlcədən tam şəkildə proqnozlaşdırmaq mümkün deyildir. Lakin, kapital sahibi faiz yolu ilə gələcəkdə yarana biləcək risklərdən özünü sığortalamaqla baş verəbiləcək hər hansı bir itkilərin müştərinin hesabına bağlamağa çalışır. Bu da sahibkarın inkişafı və onun ucuz maliyyə mənbəyi ilə təminatı baxımından böyük çətinliklər yaradır. 7. Yüksək faiz dərəcələri iqtisadiyyatın tsiklik inkişafını pozur. Beləki, iqtisadiyyatda faiz dərəcəsinin başlıca göstərici kimi qəbul edilməsi onun statik (ətalətli) olduğunu düşünməyə vadar edir. Hal- buki, iqtisadi sistem dinamik bir proses olub mütəmadi dalğalanma- larla müşayiət olunan tsiklikliyə malikdir.
25 Halbuki, tələb və təklifin qarşılıqlı münasibəti əsasında müəyyənləşən faiz dərəcəsi sazişlərin bağlanması dövrü üçün keçərli olduğu halda, kreditorlar daha çox fiksə edilmiş faiz dərəcəsinin sonrakı müddət üçün də sabit qalmasını istəyirlər. Yəni, iqtisadi şərtlər sabit qalıb dəyişməməli və faiz dərəcələri iqtisadiyyatda baş verən proseslərin təkidi ilə elastik olmaq əvəzinə mövcud faiz dərəcələrinin sabitliyi üçün iqtisadi proseslər ona uyğunlaşdırılmalı- dır.
8. Faizin iqtisadiyyata zərərlərindən biri də əhalini mütəmadi olaraq “istehlaka”, digər sözlə israfa səsləməsidir. Daha çox faiz gəlirləri əldə etmək məqsədilə banklar uzun müdətdir ki, İstehlak kreditlərinə böyük əhəmiyyət verərək öz məhsullarını bu istiqamətdə təqdim edirlər. Hətta Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında sənayenin, kənd təsərrüfatının və s. sferaların rolu böyük olduğu halda 2015-2017-ci illərin təhlili göstərir ki, iqtisadiyyata kredit qoyuluşunda istehlak kreditlərinin payı 35-40% arasında dəyişmişdir. Halbuki, bu dövrlərdə sənayeyə orta hesabla 10%, kənd təsərrüfatına isə 3% ətrafında vəsait yatırılmışdır. Bununla yanaşı yüksək faiz dərəcələri və ağır girov şərtləri ilə fəaliyyət göstərən sələmçilik də iqtisadi sistemin dinamik inkişafına mənfi təsir göstərməklə ölkədə həyata keçirilən islahatların effektivliyinə öz mənfi təsirini göstərir. Bu fəaliyyət öz növbəsində makroiqtisadi sabitliyin qorunması, pul kredit siyasətinin aparılması zamanı proqnozlaşdırmaların real iqtisadi inikasında yayınmalara gətirib çıxarır. Qərb iqtisadçıları ilə yanaşı Şərqin tanınmış iqtisad məktəbinin nümayəndələri də faizlə bağlı öz fikirlərini irəli sürmüşdülər. Bu sırada Şərqin iqtisadi mütəfəkkirlərindən sayılan Seyyid Kurtub isə bu məsələ ilə bağlı fikrini belə izah edir: “Məndən 2 dirhəm almaq üçün 1 dirhəm verən kəs düşmənimdir, o, kəsi bəyənmirəm və qəbul etmirəm”.
26 Bir sıra hallarda yüksək faiz dərəcələri iş yerlərinin bağlanmasına, işsizliyin artmasına, borcların ödənməməsinə gətirib çıxarır. Belə ki, İstanbul Ticarət Palatasının (İTO) keçmiş rəhbəri Mehmet Yıldırım faizin işsizliyə səbəb olmasını bu şəkildə izah etmişdir: “Asan pul qazanmaq yoluna üz tutduq. 20 ilə yaxındırki, gəliri faiz sistemində axtardıq. Əgər, sələmçiliklə pul qazanmağa davam etsək, sonda cibimizdəki pulla belə çörək almağa da gedə bilməyəcəyik. 70 miyonluq ölkə bu işsizliyə davam edə bilməz, faizlə qazanmaqdan bezdik, yeni iş yerləri açılsın”.
Yüklə 0,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|