torpaqlara üstünlük verən bitkilər. Məsələn, qaraçöhrə, çoxmeyvəli
226
marqansın və alüminiumun sərbəst ionlarından zərər çəkirlər.
KALSEFOBLAR – əhəngli, karbonatlı torpaqlardan çəkinən (qor-
xan) bitkilər. Əsl K. torpaqda NCO
3–
və Ca
2+
olduqda köklərində çoxlu
birləşmələr əmələ gətirir, onlar bitkinin inkişafına mane olur. K.-a torf
mamırları, şabalıd ağacı və s. aiddir.
KANAL (lat. kanalis – boru) – Hidrotexnikada – suyun basqınsız
hərəkəti üçün çəkilən düzgün formalı süni məcra (su yolu), təyinatdan
asılı olaraq gəmiçilik K-ı, energetika K-ı, suvarma K-ı və s. növləri var.
Gəmiçilik K-ı dəniz, göl və gəmi üzən çayları birləşdirmək, gəmi
hərəkətini asanlaşdırmaq, su yollarını qısaltmaq və s. məqsədlərlə
çəkilir. Energetika (derivasiya) kanalları su elektrik stansiyaları
komplekslərinə daxildir. Suvarma K-ları əkin yerlərinin suvarılması
üçündür, məs. Samur-Abşeron kanalı, Yuxarı Qarabağ kanalı, Yuxarı
Şirvan kanalı. K-ların en kəsiyi düzbucaqlı trapesiya, üçbucaqlı,
yarımdairə və s. şəklində olur. Axın və dalğa təsirindən K. dibinin
yuyulmasını, suyun torpağa hopmasını azaltmaq (K-ın suburaxma
qabiliyyətini çoxaltmaq) üçün müxtəlif üzlük materiallarından (məs.
beton, dəmir-beton) istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: