Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   124
od çibanı

: 

çox küyən yanar çiban çeşidi: göygil



. 

küydərgi


. 

göyükli


.  

-

 od 



tutuşdurmaq

 

üçün

 

yığılıb

 

bağlanmış



buxcalanmış

 

kövrək

 

çör

 

çöp



. kov: qondaq. qundaq.

 

-

 od kimi

: uçqun


.

 

qığılcım



.

 od kimi


.

  

-

 

odun uçması: odun sönməsi



.  

-

 

balıq

 otu

: sığır quyruğu



.

  

-

 

çörək

 otu

: qaraçürük

.

 

qaramıq



.

  

-

 od qalamaq: qalamaq

.

 kalamaq


.

 xalamaq


.

 odlamaq


.

 

yandırmaq





-

 qara ot

baldıran otu

.

 

ağılı bitgi: 



 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

404 

-

 asurtqu ot

asqırtan ot

.

  



-

 ot qaraq

: gözün görən yeri

.

 



 

ota 

 

1

. kökot. göyot. kəkot. 



(<

 

kök

, 

göy 

+ ot)

dadlıq. dadıl. 

dadrı. dadım. tutum. tamtam. sumaq. qoxuluq. iysilik. 

çaşnı. çəşni. çəkni. çiçək. qoxla. qoxula. islik. dadıq. 

dadlıq. baharat. ədvacat. ədviyəcat. əduva. ədviyə. 



1



oda

. otaq. göz. 

- 

üç gözlü

 ev



1



.

ot

. dərman. düzə. onar. 

onur. ot. ota. arnaş. çara. çarə. şəfa. çıxır. 

1

.

oda. otaq. 

qamara. qapara. çamara.

 1

bölmə. 

- 

kiçik oda

: 



kiçik 

bölmə

qopa. kupə. kəbən. kəbəc. qapac. kabin 



(< qap)

 

- 

aşoda: aşgəpəzi. aşpazxana.

 

- 

böyük

 otaq: qalaqon. qalaqona

qalata. qalataq. qalaoda



tənəbi.


 

- 

daloda

sandıxana qapan. qapanca. qalğa. ambar. 

qapasardı. qapsardı 

> 

qəfəsardı. gəpsardı. 



 

- 

geyimi pıroblamaq, dənəmək üçün ayrılan kiçik oda

: 

dənək kəbən. pırob kəbən. 

 

- 



dibodadibotaq: 

təkdam. daldam. yanavıl. xəlvətxana. 

yanev. yanoda. qurna yandam. qırağ yer, dam, otaq. 

 

- 

yanoda

: yandam. yanavıl. yanev. təkdam. daldam. diboda. 

dibotaq. qurna. qırağ yer, dam, otaq. xəlvətxana. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

- 

çilə

, 



çiğlə odası

: 

çilöy. çiqev. çilləxana. qurna. dərvişlər, çillə 

tutanlar üçün yalnız, qırağ, yan oda. hücrə. 



 



yatma odası

: yataq. yuxuluq. uyuluq. 



 



evdə, bağda qıraq otaq

: qapara.



 

qapanaq. qapancaq. 

qapancaq. qoncaq

 



ota 

 

oda

.

 1

.

 

dayrə. bölüm. 



-

 yer 



odası: həmkəf oda

.

 1



.

 

el 



yönündən, el işlərinə yetişən oda.

 1

.

 

ot. dərman. dava. 



1

.böyük otaq



. 

köğüş


. 

tənəbi




-

 

baş oda

: salon

.

 sala



.

 divan


.

 

evlərdə, yapılarda ən böyük 



oda

qoğuş



.

 

rəsmi yerlədə geniş böyük oda



.

 

tənəbi



 

otabaşı

 

 

od

abaşı



1



. 

oba

 

başı



. 

1

.

 

karvansaray gözətçisi





1

. on 


başı. dəgənəkli.

  

otabaşı

 

 

odabaşı

. toybaş. törbaş. toy, törən, şölən, qonaqlığların 

aparıcısı. tamada. qalava. kalava. qalva. çalva. çalava. 

qalba. çalba. qalğay. xalfa. 



 

otac 

 

1

.

 

həkim



. 

ot dərman ilə uğraşan



. 

1

. 

ot açan


. 

topçu


.

  

otac 

 

odac. 



odaç

. 



odacıq

. otaqca. 

ev, hamam kimi yerlərdə 

özəl bir nərsə üçün ayrılan otaq. kəpəz. qəfəs. qapas. 



-

 

hamam gəpəz: soyunub, geyinmə bölümü. 



-

 

aşgəpəzi



ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

406 

aşoda. aşpazxana. 



 



əğlək otac

:

 



gəzlək, səyyar sağıc, sağın, döhdür. 

 

otacı



 

 

utacı

. 

1

.

 

ötəmiş



otamış


. doktor. 

1

. 

büyücü


. doqtor. ot, 

bitgilərdən əlac yapan kişi



. 

1

.

 

qam.



 

baxsı


. 

1

.

 otac


.

 

yamcı



əttar


.  

otacıq

 

 

odacıq



1

.evcin. evin. - 

köçevin

> 



kəcavə

 (fars)



1

.gözə. 

hücrə. 


1

.

odac. 



odaç

. otaqca. 

ev, hamam kimi yerlərdə 

özəl bir nərsə üçün ayrılan otaq. kəpəz. qəfəs. qapas. 



-

 

hamam gəpəz: soyunub, geyinmə bölümü. 



-

 

aşgəpəzi

aşoda. aşpazxana. 



 

otacıq

 

 

odacıq

.



otomobil odacığı

: 

qarasür. 

 

otaç

 

 

odaç



. odac. 

odacıq

. otaqca. 

ev, hamam kimi yerlərdə 

özəl bir nərsə üçün ayrılan otaq. kəpəz. qəfəs. qapas. 



-

 

hamam gəpəz: soyunub, geyinmə bölümü. 



-

 

aşgəpəzi

aşoda. aşpazxana. 



 

otaçı

 

 

1

otaran. çoban. 



1

. imçi. sağıc. sağın. döhdür. həkim. 

təbib. 

1

. güdücü. izləçi. qaravul.qaraş. qaraç. 



1

. çaraçı. 

yaraçı. yararçı. çıxarçı. nəcat verən. 

- 

çara

, yara, 



çıxar

 

axdarmaçılıq: çaraçılıq. 



(# 

çalaçılıq: cola, tələ, duzaq 

qurmaçılıq



).

  

- 

otaçıdan

 (

həkimdən

) sorma, (

ağrını) çəkəndən sor



 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

- 

ölü üstünə otaçı

, 



ola bilməz can açı: ölüyə həkim gedsin, 

can çıxmışa netsin 



(

nə edsin


).

 



içotaçı: içimçi. içhəkimi. 

 

otaçı



 

 

odaçı



1

.

atasağun. hə



kim. doqtor. 

əlac yapan.

 

1

.otaq 


tamizçisi. 

1

.otaq qulluqçusu. 



1

. otçı. onçıtəbib. qam. 

həkim. döhdür. 

 

otaçı

 

 

odaçı





odaqçı



1

. pərdəçi. tutucu. hacib. 

1

. evdaçi. öyçi. 

qapıçı. 



başına gələn otaçı (həkim) olur

: bir durumla 

qarşılaşan onun çıxar yolunda öğrənir. 

 

otaçılıq



 

 

sağıclıq.

 

həkimlik. 



-

 

imçilikdə

, 

otaçılıqda işlənən

, 



çürüməyən bir bitgi

: qaraya. 



 

-

 

otaçılıqda

, 

boyaçılıqda işlənən saqqız çeşitlərindən

qardaşqanı ağacı. 



 

otaçlıq

 

 -

 

otaçlıq

 

həkimlik edən: qamlamış



.  

otaçmaq

 

 

od aşmaq.



  

otaq butaq 

 

tay bu tay

.

 

oyana bu yana. 



əylək böylək

.

 (



əylək

başqası



.

 

-

 

öylək

: o + 


əl 

+ ki


.

 

-

 

bəyləki


: bu + 

əl 


+ ki)

. 



otaq 

 

1

.bölmə. 


- 

kiçik oda

: 



kiçik bölmə

qopa. kupə. kəbən. 



kəbəc. qapac. kabin 

(< qap)1

.böyük çadır



- 

böyük çadır

, 



oba, 

otağ

: 

girdək. gərdək. 

- 

böyük otaq: tənəbi. koğuş. salon. 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

408 

1

.

oda. 

qamara. qapara. çamara. 

1

. oda. göz. 



- 

üç gözlü

 

ev



1

.ocaq




-

 iki 



ocaqlı,

 

otaqlı,

 yerli 

pətək,

 apartman

: ikəl. 

ikgəl. ikgül. ikgil. qoşac. qoşal. qoşgül. qoşgil. 

 

- 

evin ən böyük

, 



süslü otağı: başoda. başotaq. tənəbi. 

qonaqlıq. 

 

-

 

iç oda

: xisusi otaq.  



gəlin otağı: hiclə. girdək. gərdək. 

 



otağın

 

kəfi: dalağı. dalağ

 

- 

böyük

 otaq: qalaqon. qalaqona

qalata. qalataq. qalaoda



tənəbi.


 

- 

dalodaqdaloda

sandıxana qapan. qapanca. qalğa. ambar. 

qapasardı. qapsardı 

> 

qəfəsardı. gəpsardı. 



 



dibotaq: diboda

: qurna təkdam. daldam. yanavıl. 

xəlvətxana. yanev. yanoda. yandam. qırağ yer, dam, otaq. 

 



yatma odası

: yataq. yuxuluq. uyuluq. 



 

- 

ev, 

hamam kimi yerlərdə özəl bir nərsə üçün ayrılan 

otaq: 

otaqca. odacıq. odac. odaç. odacıq. kəpəz. qəfəs. 

qapas. 

-

 

hamam gəpəz: soyunub, geyinmə bölümü. 



-

 

aşgəpəzi: aşoda. aşpazxana. 



 



evdə, bağda qıraq otaq

: qapara.



 

qapanaq. qapancaq. 

qonacaq

.

 qoncaq



. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

- 

evlərdə ən geniş, böyük otaq

: 

qonqalıq. qaqlıq. kavlıq. 

kovlıq. aralıq. qonqalıq. tənəbi. salon. hal. hol. 



 

- 

geyimi pıroblamaq, dənəmək üçün ayrılan kiçik oda

: 

dənək kəbən. pırob kəbən. 

 

- 

qalaotaq: qalataq. qalaoda > qalata. 

qalaqona. qalaqon. 

tənəbi. böyük otaq.

 



qapalı, bağlı otaq

: qamoda. qapoda. 



 



yüklü

 otaq

: gərəlilərlə döşənmiş o

lan oda.  



-

 

yüksüz

 otaq

: çılpaq, yalın, lüt oda. 

 

-

 

iç oda

: xisusi otaq. 

 

- 

bir neçə tükan

, 



otaqdan oluşan

, 



qapalı kiçik kərvansaray

. 

kiçik saray. timçə. tıxmac

 (< 

tıxmaq)

. dalan. 



 

-

 

ev, otaq, axır kimi yapılarda, bir atmanın



, uzanan bir 

nərsənin yanlarına, eninə vurulan, taxılan, qoyulan ağac, 

təxdə

qaş. 



 

-

 

gəlin kürəkəni bir otağa, girdəyə soxmaq

: qapamaq. 

 

-

 

idarə

, 

məçid kimi böyük gənəl yerlədə

, su, 



arınlıq

, 



təmizlik işləri

, 



gərəcləri üçün ayrılan 

yer, otaq, 

bölmə

: 

qantıl. qantın. qantam. qantama. qatm

a. abdarxana. 



 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

410 

- 

qonaqlara ayrılmış yer

, otaq 

sağuqluq. səlamlıq. hörəklik. 

örəklik. tənəbi. 



 

otaq 

 

otağ

. 



odaq



ota



(1

.

 < oturmaq



1

.

 < od



.

 

od yandırılan yer



)

.

 

tarım. xanların yüksək ətəkli, süslü çadırı. 



oturaq. dona. 

1

.otur. çadır. oba. xeymə.



 1

.

 < 

oturaq 

otraq


. 

(yeni 

evlənənlərə verilən



)

 

ev, çadır



oda. oda.

 

geniş çadır



. 

1

.

 

av. 



ov. 

(

ovmaq


:

 

yığmaq



)

 oytaq. ocaq. 

ortaqlıq

. 

bir yerdə 

oturmaq. 

1

.

 oytaq yer



.

 oy + laq ( lt )



.

 

kovlan yer



1

. 

otaş


. 

oylamaq. 

yabanı otdan ayırma

. 

alağ


 

işi


.

 1

.

 

ocaq.



 

yanma


yansıma mərkəzi



. 

1

.

 

ittihadiyyə



. 

1

.

 

birlik. 



birləştik

.

 



qalısım

qanqaş



.

 1

.

 

qadın ozan.



 

1

.

 

böyük sürü



. 

1

.

 

xan çadırı



. 

kuşk


. 

ev. 



1

.

 

çadır



. 

mərkəz


.

 

-

 

basqın odaları



fişar mərkəzləri



1

. 

böyük sürü

. 

 

-

 

otağ başı

:

ot aqası. ot ağası.

 

-

 

baş oda

: salon

.

 divan



.

 

evlərdə, yapılarda ən böyük oda



qoğuş


.

 

rəsmi yerlədə geniş böyük oda



.

 

tənəbi



.  

-

 

böyük

 otaq

dayirə: tənəbi

.

 qonaq


.

 

-

 

böyük xanlar qonaqları



 

süslənmişdi



.-

 

sağır

 

otaq: bacasız, 



çıxışsız oda

.

  

-

 

iç oda

 

ilə səlamlıq arasında olan otraq, oda: aralıq

.

 ara


.  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 


Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin