Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə58/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   124

. 

rəh bə rəh



. 

ovşın atan



. 

ovışım


:

 

dürli rəhli



.  

ovış

 

 

oyşuq


. oyuq. kov. qaynaq. 

mərkəz


.  

oviy şaviy edə barmaq

 

 

çox üzülmək. ağlamaq. 

 

ovqalamaq 

 

ovxalamaq. 

oğxalamaq

. 

oğuşturmaq. yoğurmaq. 

 

ovqan 



 

ovğan

. ovan. av

qan. gəbə. yüklü 

(inək

)

.  


ovqara 

 

qab


.

 halta


.

 kasa


.  

ovqili 

 

oğgili

. oğulmuş. döğülmüş. avardılan. 

 

ovqılı

 

 

ovgılı

. 



oğqılı. avradıq. 

- 

avradıq



ovqılı ət: çərxlənmiş ət. 

 

ovqın

 

 

avqın. oyqın. güdük. gük. duvar dibindən su yeritməyə 

olunan dəlik. 

 

ovqun 



 av

qın. oyqun. oğun. güh. duvar altında su axımı üçün 

açılan su yolu. 

 

ovlaq 



 

1

.

 < av



.

 

bir nərsənin cumalaşdığı



. 

çox olduğu yer



. 

yığıncağ yeri



. -

 

otluq suvat yerlər hər bir dirikə ovlağ



 

(

yığıncağ yeri



) 

olmuşdu


.

 1



.

 

ceyran balası





1

.

 

ovad. abad. 



avad. nərsənin yığvasını, bolluğunu, çoxluğu göstərən 

söz. 


1

.

 

avlaq. oylaq. dərə. 



1

.

 

quşlaq. avlanacaq quşların 



çox olan yeri. yatlaq.

 

yataq. 



1

. 

ov yeri. qamırqa. qoşlaq. 

 

ovlaq 

 

ovlağ

. atlaq. 

çapalanğ. nəxcir. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

ovlama 

 - 

ovu çevrələyib, quşatmaqla yapılan

 

avlama, ovlama 



çeşiti

: qapanav. qapanov. 



 

ovlamaq 

 

avlamaq. qınsamaq. qaplamaq. tutmaq. 



 

- 

kəklik ovlamaq üçün

, 



başqa bir kəkliyi öttürmək

qıqırtmaq. qaqırtmaq. 



 

ovlanmaq 

 

avlanmaq. aldanmaq. qandırılmaq. oyuna gətirilmək. 

 

ovlaşmaq

 

 

olaşmaq


.

 

yığışmaq



.

 toplanmaq



.

 

çevrələmək



.  

ovlatlıq

 

 

oğulluq. oğlatlıq. 

 

ovlayan 

 

avadan. çəkişli. şəkilli. yağşıqlı. gəlşikli. görməgəy. 

görməli. yaxımlı. gözəl. dilmə. diləm. qəşəh. içən. 

içəgən. çəkici. hopan. cəzzab. cazib. 

 

ovlaz 

 

gözüpək


.

 

atılqan. 



 

ovmac 

 

əl ilə oğulub, yoğrularaq yapılan yiyəcək. 

 

ovmaq 

 

1

.

 

öğmaq



. 

oxşamaq


. 

sığarlamaq



. 

1

. unlamaq. 

maydamaq. yarmaq. 

dövmək

.

 1



. 

övmək


. uvmaq. 

oğalamaq. ovalamaq. ufalamaq. 

 

ovnaçı

 

 



<

 

ovnaqçı



oğnaqçı 

>

 

oğnaçı. qıvırçı. ıvırçı. ufaçı. 

xıdavatçı. qasmaçı. qırmaçı. qasmac. qırmac. qıtmac. 

xırdavatçı. xərəzi. qıdavatçı. qırdavatçı. çərçi. kərəçi. 

qərəçi. çərəçi. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

454 

ovnaq 

 

oğnaq. 



qıvır zıvır. ıvır zıvır. ufaq təfəq. incik boncuq. incik 

mıncıq. xıdavat. xırdavat. qıdavat. qırdavat. 

 

ovnaqçı

 

 





ovnaçı



oğnaqçı 



>

 

oğnaçı. qıvırçı. ıvırçı. ufaçı. 

xıdavatçı. qasmaçı. qırmaçı. qasmac. qırmac. qıtmac. 

xırdavatçı. xərəzi. qıdavatçı. qırdavatçı. çərçi. kərəçi. 

qərəçi. çərəçi. 

 

ovraq 

 obraq

. opraq. oğraq. əprik. əzik üzük, əsgimiş nə. 



(orqaq

: doğrayan, kəsən arac



)

 



ovrəng

 

 

evrənğ 

<

 

orunğ. təxt. 

 

ovruq 

 

oğraq



oğruq



1

. 

bax > uqruq

.

 oqruq

. 

1

. 

qəmiğin ək

 

yerlərl. bəl qəmiğinln boyunla birləştiği yer. dağın 



yamacı. bittiği yer. boğun. məfsəl. 

 

ovrulmaq 



 

izinə gəlmək



. 

çevrilmək



. 

qayıdmaq


. dolanmaq.  

ovsalamaq 

 

övsələmək. üzgələmək. 

 

ovsanadan çıxmaq

 

 

rədd olmaq

.  

ovsanaya düşmək

 

 

qəbul olunmaq



. 

yerinə düşmək

.  

ovsanmaq 

 

razılıq vermək



. 

yerinə düşmək

.  

ovsar 

 

avsar



1



(cığav



cılav

cilov) < 

yığav


yular


qantarma. 

qıntarma. at yuları. noxda. düzgü. dizgi. dizgin. düzgün. 

yular. minək heyvanı istəyə düzgün, uyqun sürməyə 



HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

yarayan ovsar. -

 

at yularının

, 



ovsarının iki yanında olan 

qayışı

: 

qantarma. qıntarma. 

1

. cilov. güc. tab. qatlam. 

dözüm. iradə. ixtiyar. 

1



əvsər



övsər

savsarsovsar

əsgü 

(<

 

əsmək)

. taxılı yelləyib, savurub seçməyə, 

ayıqlamağa yarar böyük ələk,

 arac. 

1

. qıltar. mal qaranın 

boynuna taxılan ip, qayış. 

1



ovac

. sap. qap. qaput. 

(<

 

qapmaq)

. dəsdə. dəsgirə. 

 

-

 

bütün hızlıqla

, 



son sürətlə

, 



düzgün sallaraq

, ovsar, 



cilovu boşaldaraq

, 



dördnala at sürmək

: doludizgin. 

doludüzgün. 

 

- 

at ovsarı

: 

arğamçı. 

 

ovsar 

 

başlıq.lüqam. licam. çatqan. çətgən. gam. dizgin

. dizgin. 

yular. yolar. 

kəlləki

.  



ovsarlamaq 

 

<

 

av

.

 

avsarlamaq. 



əsirləmək

:

 tutmaq



 (

əsir


< av

.

 

avsır 



)

.  



ovsarlamaq 

 

1

. düzgünləmək. dizginləmək. yularlamaq. cilovlamaq. 



1

aşırı davranışları önləmək, du



rmuzlamaq, tormuzlamaq.  

ovsarlayan 

 cilovlayan

pırevantif. qarşlayıcı. qarşılayıcı. qarşılayan. 

önləyici. 

 

ovsarlı



 

 

gəmli. qəmli.



 

qapalı.


 

ovsəlik

 

 

önlük


.  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

456 

ovsər

 

 

mətirət


.  

ovsın

 

 

yengə


.  

ovsun 

 

<

 

avsun

. qama. cadu. çam. çal. çat. çatu. çata. qam. 

büyü. s

ehr.  


ovsun 

 

1

. 

arbağ. arqaş. büki. büyü. büci. 

(

 

<

 

bükmək

)

. 

arpağ. 

arbağ. büyü. qəmə. kəmə. üfür. arpağ. sehir.



 

gözbağ. 


büyü. sehir. 

-

 

bügü

 yapmaq: ovsunlamaq

.

 

-

 

bügü

 pozmaq

ovsunu çözmək



1

. 

xəsdələrə oxunan ovsun

. dua. 

arpağ


arpağa


arbağ


arvıç


arvış




1

. pitik.  



ovsunçı

 

 

arbağçı. 

 

ovsunçu

 

 

1

. 

bügüçü. büyüçü. arpaçı. arpağçı. arbağçı. büyücü. 

üfürükçü. cadugər. sehirçi. bügüçü. bükücü. arpağçı. 

sehirçi. 

-

 

arpacıya (ovsuncuya) verilən para: örünğə



1

. 

çözən. büyücü. caduçu. 

1

. 

savrunçu. cavrınçı. arvaş

arqaş. şaman. falçı. münəccim. 



 

-

 ilan 



ovsunçusu

.

 

ilançi



.

 

yılançı





ovsunçu

 

 



büyücü. hoqqabaz. qaman. qamçı. şaman. çaman. 

çalan. çat. çatuc. çatac. çata. çatu. çam. çal. çat. qam. 

büyüçü. sehirçi.

 

ovsunçuluq



 

 

sehirçilik. bügüçülük. bükücülük. arpağçılıq.

  


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

ovsunlamaq 

 

1

. arbamaq. arpamaq. arpamaq. arbamaq. 



1

. avutmaq. 

büyümək.

 

1

. baymaq.  



ovsunlamaq 

 

avsunlamaq. büğüləmək büyüləmək. bağmaq. 

bağlamaq. büyüləmək. cadulamaq. sehirləmək. 

 

ovsunlu 



 

böyü tutması. 

tutuq.  

ovşamaq

 

 

uşalmaq. üşəlmək. ufalanmaq. oğu

lmaq.  

ovşan

 

 

avşar

. 

yovşan

 

(

 

<

 

av)



. ovlayan. 

yığan


. toplayan.

  

ovşar

 

 

tizqin. düzgün. gəm. yügən. 

 

ovuc 

 

avuc



<



 

av.1

qısım


.

 

sıxım



1

ovuş


. alağan

. 1. oyuc. 

çuxuruq



dərin yer



1. apaz.

 qaynaq


.

 

mərkəz



.

 

1

. apaz. avaz. 



-

 bir apaz 

buğda. 

-

 ovuc 



ısırmaq: əlin ayası dişləmək. çox 

qızmaq. 


1

. 

çənqəl. çəngəl. çanqal. pəncə. qapza. qəbzə. 

1

. ayut. avuc. avut. 

iki əlin ayasının yanyana 

dayanmasından oluşan oyum

.  

ovuc 

 

avuc1

. gəpəz. havaz. hapaz. qapaz. 



1

. qaram. qatam. 

qapam. qaşam. əlin yarı yumulmuşuna alabildiyi ölçək. 

1

tutam. əl. 



- 

bir 


əl

 un


.  

- 

bir avuc, ovuc

: çox az. 



- 

bir ovuc: 

sıxım. 


- 

ovcun yalamaq

təəsüf çəkmək

.  



bir ovuc: bir avuc. 

bir qaçam. 

bir tutam. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

458 

- 

ələ ovuca sığmamaq

. 

ipini qırmaq. azmaq. 

 

-

 

ovucla barmağın

 

tümünə verilən ad: əl. alma, tu

tma, 


qavrama, iş görmə aracı. 

 

- 



tanrı əlizdə ovcuzda saxlasın

. (

uşaq üçün deyilir

)

 

-

 

avuc ortası. avuc içi. qol ayaz. əl ayası. 

 

ovucaçan

 

 

avucaçan

. əlaçan. dilənən. dilənçi. yalçu 



>

 

yolçu. 



 

ovucca 

 

ovucluq. 

tutam. pəncə. qapış. 

 

ovucda 



 

avucda

. əl içində. 

 

ovuclamaq 

 apazlama

 ( p < > v ) 

avazlamaq.  

ovuclamaq 

 

avuclamaq

gəpəzləmək. havazlamaq. hapazlamaq. 

qapazlamaq.  

ovucluq 

 

ovucca.

tutam. pəncə. qapış. 

 

ovuq 



 

çanğıl


çalınğ


çanğ


çən


çağ


çanğ


toz qazıq

. toz.

 unta


.

 

yonta



.

  

ovunmaq 

 

uvunmaq. oğuşma

q.  

ovuntu 

 

oğaraq


sıxaraq


sığarlayaraq çıxan axan nərsə.



  

ovunuq 

 

külkə


küküm


. kekim.

  

ovurt 

 

avurt



1

. ağzın yan boşluğları. 

1

. övünmə. kibirlənmə. 

 

- 

avurtu yelli

: gopçu. 



- 

avurt edmək: üz sallamaq. 

- 

avurt 

satmaq

: özündən yekə danışmaq. 



- 

avurt savut

: hər gələ 



HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

danışmaq. 



- 

avurt şişirtmək

: qurralanmaq. 



- 

avurt çökmək

çox arıqlamaq. 



 

ovurt 

 

bax >

 

avurt

.

  



ovurt 

ovurd

. -

 ovurdu 



çökük: çökük yanaqlı. qaşıqçı avırdı.

  

ovuşmaq

 

 

dəğişmək


.

  

ovuşturmaq

 

ovuşdurmaq

. 

qovuşdurmaq

.

  



ovut 

 

1

. 

oxşat. təsəlli. 

1

. 



oxut

. qonaqlığa çağrış

.  

ovutmaq 

 

1

ümüd vermək. təsəlli vermək. 



1

aldatmaq. 



1

. 

avıtmaq



oxşatmaq



təskin vermək

.  

ovü

 

 maqtol

tə'rif



.

  

ovüsmək

 

 

parιldamaq

rəh bə rəngə çalmaq



.

  

oy 

 

1

. xiyal. 



1

. fikir. -

 oy 

oybirliği: fikirdaşlıq.

 

1

. rə'y. 

-

 

 oy

yansız


 

səs. 


-

 

al oy: tərs, muxalif səs. 



-

 

yaşil

 oy: onat, muvafiq 

səs. 


1

sana. mə'ni.

 

1

. kov. 


çuxur

dərə





-

 oyunda

dərəsində

1

ayqınış



oyanış



ayqın


aydın


düşüncə




-

 

oynuzca

fikrizcə

1

səs



rə'y





-

 oy 



vermək

səs vermək



1

hay. 


səs

səni



 

-

 

çağıdım nədən 



oy 

vermədin


1

çuxur


.

 

1

. 

fikir. düşüncə. çöb. qurə'. rəy

 

-

 

dışa

 oy

: gizli düşüncə.

 

1

oyuq. çuxur. 

-

 oy obuzluq 

y:er: eniş yoqquş, sarp, sərt, 

əngəbəli yer. 



1

yaqız at. 



1

dərə. 


Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin