Natta tərəfindən 1950-ci ildə Ziegler-Natta katalizatorları ilə propilenin polimer-
ləşməsi ilə əldə edilmişdir. 1980-ci illərdə metalosen katalizatorlarının inkişafı və
metalosen katalizatorlarının kommersiya katalizatoru kimi istifadə edilməsinə
başlanması ilə 1991-ci ildə sindiyotaktik polipropilenin istehsalına başlanmışdır.
10
Propilendə olan CH
3
qrupu etilen molekulundan fərqli olaraq molekulun
asimmetrik olmasını təmin edir. Struktur fərqi müxtəlif xüsusiyyətlərdə polypropilen
əldə etməyə imkan verir. Polimerizasiya şəraitinə əsasən, CH3 qruplarının polimer
zəncirlərindəki yerləşdirilməsi də fərqlidir; izotaktik, sindotaaktik, ataktik.
Digər bir növü, elastomer xüsusiyyətlərə malik, zəncirlər üzərində izotaktik və
ataktik blokların ardıcıl yer aldığı termoplastik elastomer polipropilendir. Bunlarda
çarpaz bağlar yoxdur, izotaktik bloklar öz içlərində kristalın bir quruluş əmələ
gətirirlər və yumşaq ataktik bloklar vasitəsilə bir-biri ilə əlaqə yaradırlar.
Ataktik polipropilen adətən kauçukdur, lakin güclü deyildir. Sərt izotaktik
bloklar kauçuk strukturları ələ keçirir və materialları daha da gücləndirir.
Polipropilen hazırda ən yüksək bazar payı olan, çox yönlü bir polimer olan
ikinci plastikdir; adətən plastik, lif və elastomerik məqsədi ilə istifadə olunur.
Sənayedə istifadə edilən polipropilenin böyük qismi izotaktik formalıdır. Bəzi
tətbiqlərdə ataktik polistirendən də istifadə edilir. Sindiyotaktik polipropilenin daha
yumşaq, lakin daha aydın görünüşü vardır. İzotaktik polipropilenin yerində istifadə
edilməməsinə baxmayaraq, film tibb cihazları, yapışdırıcılar və ekstrüzyon
məhsulları hazırlamaq üçün istifadə olunan digər polimerlər ilə rəqabət edə bilən
xüsusiyyətlərə malikdir.
Dostları ilə paylaş: