Oвid haydarov



Yüklə 1,27 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə43/103
tarix02.01.2022
ölçüsü1,27 Mb.
#42733
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   103
O.Haydarov Fuqarolik jamiyati

erkinlik,  adolatlilik,  yashrinlilik,  ochiqlik  va  hisobdorlik  -  misolida  to‗la 
ifodalash  mumkin.  Bu  -  har  bir  ovoz  e‘tiborga  olinishi  va  fuqaro  davlat 
hokimiyati  vakillik  organlarini  shakllantirishga  ko‗maklashishi  mumkin 
ekanligining o‗ziga xos dalolatidir. 
Birlashgan  Millatlar  Tashkiloti  tomonidan  qabul  qilingan  yana  bir 
hujjat,  ya‘ni  ―Fuqarolik  va  siyosiy  huquqlar  to‗g‗risida‖gi  xalqaro 
Paktning  25-moddasiga  muvofiq  har  bir  fuqaro  kamsitishlarsiz  hamda 
asossiz  cheklovlarsiz  bevosita  va  erkin  saylangan  vakillar  orqali  davlat 
ishlarini boshqarishda qatnashish; umumiy va teng saylov huquqi asosida, 
yashirin  ovoz  berish  orqali  o‗tkaziladigan  va  saylovchilarning  erkin 
holdagi  xohish-irodasini  ta‘minlovchi  chinakam  davriy  saylovlarda  ovoz 
berish va saylanish; o‗z mamlakatida umumiy shartlarda davlat xizmatiga 
kirishda teng huquqqa ega bo‗lishi joizligi ta‘kidlangan. 
Birlashgan  Millatlar  Tashkilotining  ―Irqiy  kamsitishning  barcha 
shakllariga  barham  berish  haqida‖gi  hamda  ―Ayollarga  nisbatan 
kamsitishlarning  har  qanday  shakllariga  barham  berish  haqida‖gi  xalqaro 
konvensiyalarga ko‗ra,  ayollar hech  qanday kamsitishlarsiz erkaklar bilan 
teng  saylov  huquqiga  egadirlar.  Irqiy  yoki  milliy  mansubligi,  terisining 
                                                           
1
  Инсон  ҳуқуқлари  бўйича  халқаро  шартномалар/Масъул  муҳаррир  А.Х.  Саидов.  –  Т.:  «Адолат»,  2004.  –Б. 
34;45;86-87. 
2
  Декларация  о  принципах  свободных  и  справедливых  выборов//В  кн.:  Саидов  А.Х.  Межпарламентские 
организации мира: Справочник, - М.: Международные отношения, 2004. – С. 295-300. 


72 
 
rangi, etnik kelib chiqishiga qarab fuqarolarining saylov huquqini biron-bir 
tarzda bevosita yoki bilvosita cheklash ta‘qiqlanishi belgilab qo‗yilgan. 
Parlamentlararo Ittifoq Kengashi tomonidan qabul qilingan ―Erkin va 
adolatli  saylovlar  mezonlari  to‗g‗risida‖gi  Deklaratsiyaning  1-moddasida 
har  qanday  davlatda  hokimiyat  xalqning  umumiy,  teng  va  yashirin  ovoz 
berish asosida muntazam vaqt oralig‗ida o‗tkazib turiladigan haqiqiy, erkin 
va  adolatli  saylovlarda  bildiradigan  xohish-irodasidan  kelib  chiqadi,  deb 
belgilangan. 
2002  yil  7  oktyabrda  Kishinyov  shahrida  qabul  qilingan  ―Mustaqil 
Davlatlar  Hamdo‗stligida  ishtirok  etuvchi  davlatlarda  demokratik 
saylovlar,  saylov  huquqlari  va  erkinliklari  standartlari  to‗g‗risidagi 
Konvensiyasi‖da  demokratik  saylovlar  xalq  hokimiyati  va  irodasining 
bevosita oliy ifodasining biri, saylanadigan davlat hokimiyati va  mahalliy 
o‗zini  o‗zi  boshqarish  organlari  xalq  (milliy)  vakilligining,  saylanadigan 
mansabdor  shaxslarning  asosi  hisoblanadi.  Saylovlarni  xalqaro  kuzatish, 
saylov  jarayoni  ishtirokchilarining  saylov  huquqlari  va  erkinliklarini 
amalga  oshirish  kafolatlari  demokratik  saylovlarning  standartlari 
hisoblanishi e‘tirof etiladi. 
2002  yil  7  oktyabrda  qabul  qilingan  Mustaqil  Davlatlar 
Hamdo‗stligiga  a‘zo  davlatlarning  «Demokratik  saylovlar,  saylov  huquq 
va  erkinliklari  standartlari  to‗g‗risida»gi  Konvensiyaning  1-moddasi  2-
bandida,  saylovchilarning  erkin  xohish-iroda  bildirishini  ta‘minlovchi, 
umumiy,  teng  saylov  huquqi  bilan  yashirin  ovoz  berish  asosidagi 
saylovlarning  muntazamligi,  majburiyligi,  odilonaligi,  chinakamligi  va 
erkinligi tamoyillarini ta‘minlash belgilab qo‗yilgan. 
 
Hоzirgi  dаvr dеmоkrаtik  sаylоvlаr tаmоyillаridаn biri  –  tеng sаylоv 
huquqi  hisоblаnаdi.  Uning  аmаldаgi  ifоdаsi  shundаn  ibоrаtki,  qоnun 

Yüklə 1,27 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   103




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin