105
chamalab qilingan tahlil natijalarini yozma ravishda ifodalang.
5-Masala. Jadvaldan foydalanib, kasallanishning o’rtacha ko’p yillik
ko’rsatkichi (u) ni aniqlansin va quyidagi formulaga asosan bu ko’rsatkichning
o’rtacha kvadratik siljishi hisoblansin.
∑y
Y=
n
bunda:
u - har bir yildagi kasallanish ko’rsatkichi.
∑
- kasallanish ko’rsatkichlari yig’indisi.
n - tahlil qilinayotgan yillar soni.
u=√∑(∑ye) / n1
bunda:
u (sigma) - o’rtacha kvadratik og’ish
(∑u-u)
2
- yillar bo’yicha o’rtacha ko’p yillik ko’rsatgichga nisbatan haqiqiy
ko’rsatkich siljishlari kvadratlarining yig’indisi.
n - tahlil qilinayotgan yil hisobga olinmagandagi yillar soni.
6-Masala. Eng kichik kvadratlarning qisqartirish usuli bilan dinamik qator
tekislansin va 2-chi jadval to’ldirilsin.
7-Masala. UT=a+vx ga asosan to’g’ri chiziqli tendensiyaning nazariy
ko’rsatkichi hisoblansin va kasallanishning ko’p yillik o’zgarish sur’ati tizimiga
tushirilsin.
8-Masala. Fazalar davri orasidagi davomiylik oralig’i, ularning boshlanish va
tugallanish vaqtlari hamda davrlar soni ko’rsatilsin
Har bir yil uchun haqiqiy ko’rsatkichdan foydalanib uning nazariy
ko’rsatkichi egri chizig’idan og’ishi aniqlansin.
Buning uchun koordinataning gorizontal o’qiga tahlil qilinayotgan yillar bir
xil oraliqda qo’yilib, ular kasallanishning nazariy egri chizig’ini ifodalaydi,
vertikal o’qiga esa kasallanishning nazariy qiymatiga nisbatan haqiqiy qiymatning
og’ishi "O" deb qabul qilingan gorizontal o’qining yuqori va quyi tomonlariga
tanlab olingan masshtablarida qo’yiladi.
19-jadval
Dostları ilə paylaş: