3. Qalin devorli stakan va yupqa devorli stakanga issiq suv
quyilganda qaysi biri tezroq sinadi?
A)yupqasi B)qalini C)ikkisi bir xil sinadi D)sinmaydi
4. 0 ºC da shisha trubka 2000 mm uzunlikka ega. Uning 100 ºC dagi
uzunligini toping (m). α
shisha
=9·10
–6
K
–1
A)2,002 B)2,2 C)1,002 D)2,02
5. 0 ºC da alyuminiy va po‘lat simlar bir xil 500 m uzunlikka ega
edi. Temperatura 100 ºC ga teng bo‘lganda ularning uzunliklari
farqi qanday bo‘ladi (m)? α
alyuminiy
=2,3·10
–5
K
–1
, α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
A)0,5 B)0,65 C)0,55 D)0,45
6. 0 ºC da po‘lat bug‘ o‘tkazuvchi truba 10 m uzunlikka ega. Uning
110 ºC dagi uzunligini toping (m). α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
A)10,13 B)10,013 C)1,013 D)101,3
7. Shisha butilka og‘ziga tiqilib qolgan shisha tiqinning diametri 60
mm ga teng. Tiqinni chiqarib olish uchun butilkaning bo‘yni 120 ºC
gacha qizdirildi, bunda tiqinning o‘zi faqat 20 ºC gacha qizidi. Tiqin
va butilka bo‘yni orasidagi oraliqni aniqlang (mm). α=9·10
–6
K
–1
A)0,0027 B)0,27 C)2,7 D)0,027
8. Temperatura 10 dan 40 ºC gacha ko‘tarilganda 60 m li
uchastkadagi telegraf simi (mis sim) qancha uzayadi (mm)?
Temperatura 10 dan –30 ºC gacha pasayganda bu sim qancha
qisqaradi? α
mis
=1,7·10
–5
K
–1
9. Cho‘yan shkivga tokarlik stanogida ishlov berilayotganda uning
temperaturasi 200 ºC gacha ko‘tarildi. 0 ºC gacha soviganda
shkivning diametri 400 mm ga teng bo‘lishi uchun bu
temperaturada uning diametri qancha bo‘lishi kerak (mm)?
α
cho‘yan
=10
–5
K
–1
A)4,008 B)40,08 C)400,8 D)40,8
10. Uzunligi 6 m ga teng bo‘lgan temir simdan tok o‘kazildi. Sim
qizarib cho‘g‘landi va 37 mm uzaydi. Simning temperaturasi necha
gradus ortgan? α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
A)514 B)515 C)516 D)517
11. Kesimi 6 mm
2
bo‘lgan alyuminiy simni 508 N cho‘zuvchi kuch
ta’sirida ega bo‘ladigan uzunlikni olishi uchun necha gradus
qizdirish kerak? α=2,3·10
–5
K
–1
, E=70 GPa
A)52 B)25,7 C)52,6 D)26
12. Nima uchun temir – beton konstruksiyalarni isitganda va
sovitganda ulardagi temir almaturalar betondan ajralmaydi?
A)beton mustahkamligi uchun
B)chunki ularning chiziqli kengayish koeffitsientlari bir xil
C)zichligi bir xil bo‘lganligi uchun
D)ikki xil modda bo‘lgani uchun
13. Rux listining o‘lchamlari 0 ºC da 120×70 cm
2
ga teng. 100 ºC
gacha qiziganda uning yuzi qancha ortadi (cm
2
)? α
ruh
=2,9·10
–5
K
–1
A)48,8 B)4,88 C)488 D)0,48
14. 0 ºC da po‘lat kubning hajmi 800 cm
3
ga teng. Uning 200 ºC
dagi hajmini toping (cm
3
). α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
A)8058 B)8,058 C)80,58 D)805,8
15. Po‘latning 293 K dagi zichligi 7800 kg/m
3
. 200 va –70 ºC da
po‘latning zichligi qancha bo‘lishini toping. α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
16. Po‘lat detalni qizdirishga 1,62 MJ issiqlik sarflanadi. Detalning
hajmi qancha ortadi (cm
3
). Boshlang‘ich hajmi 3000 cm
3
ga teng
bo‘lsa, u necha gradus qiziydi? c
po‘lat
=460 J/(kg·K), α
po‘lat
=1,2·10
–5
K
–1
ρ
po‘lat
=7800 kg/m
3
A)61; 51 B)16,28; 150,5 C)150,5; 16,28 D)16; 15
17. Bir bo‘lak mis simga 13,53 kJ issiqlik berilganda u 34 mm ga
uzaydi. Simning ko‘ndalang kesim yuzini aniqlang (mm
2
). Agar sim
250 K ga qizigan bo‘lsa, uning boshlang‘ich uzunligini aniqlang
(m). ρ
mis
=8900 kg/m
3
, c
mis
=380 J/(kg·K), α
mis
=1,7·10
–5
K
–1
A)2; 8 B)3; 9 C)1; 7 D)4; 4
18. 0 ºC da hajmi 20 l bo‘lgan shisha idish huddi shunday
temperaturadagi kerosin bilan limmo – lim qilib to‘ldirildi. Idishdan
0,5 l kerosin toshib tushishi uchun temperatura qancha ortishi kerak
(K)? α
shisha
=9·10
–6
K
–1
, β
kerosin
=10
–3
K
–1
A)25 B)25,7 C)17 D)52
19. Shisha kolbaga 0 ºC da 250 cm
3
simob sig‘adi. Agar simob
quyilgan kolbani 100 ºC gacha qizdirilsa, qancha simob toshib
tushadi (cm
3
)? α
shisha
=9·10
–6
K
–1
, β
simob
=1,8·10
–4
K
–1
A)15,3 B)7,65 C)3,825 D)38,25
20. Shisha idishga 0 ºC da 600 cm
3
simob sig‘adi. Agar undan 13,8
cm
3
simob toshib tushgan bo‘lsa, simob to‘ldirilgan idish qanday
temperaturagacha qizdirilgan (K)? α
shisha
=9·10
–6
K
–1
, β
simob
=1,8·10
–4
K
–1
A)846 B)4,23 C)42,3 D)423
21. Tutash idishlar t
1
temperaturali suyuqlik bilan to‘ldirilgan.
Idishlardan biridagi suyuqlik t
2
temperaturagacha isitilganda bu
idishdagi suyuqlikning sathi h
2
balandlikka, ikkinchi idishdagi
suyuqlik h
1
balandlikka ko‘tarilgan. Suyuqliklarning hajmiy
kengayish koeffitsientini aniqlang.
A) 1
2
2
1
1
2
t
h
t
h
h
h
-
-
=
b
B)
1
2
2
1
1
2
t
h
t
h
h
h
-
+
=
b
C)
1
2
2
1
1
2
t
h
t
h
h
h
+
-
=
b
D)
1
2
2
1
1
2
t
h
t
h
h
h
+
+
=
b
22. Po‘lat sharcha ipga osilgan. Sharcha sovutilsa, uning potensial
enеrgiyasi qanday o‘zgaradi?
A)kamayadi B)o‘zgarmaydi C)ortadi D)jismga bog‘liq
23. Gorizontal sirtda yotgan mеtall shar sovutilsa, uning potensial
enеrgiyasi qanday o‘zgaradi?
A)o‘zgarmaydi B)kamayadi C)ortadi D)jismga bog‘liq