Asimmetrik kriptoqrafiyanın əsas çatışmayan cəhəti sürətin aşağı olmasıdır. Buna
görə onlar simmetrik metodlarla birgə işlədilir. Məsələn, açarların göndərilməsi məsələsini
həll etmək üçün əvvəlcə məlumat təsadüfi açarla simmetrik metodla şifrlənir, sonra həmin
təsadüfi açarı alan tərəfin açıq asimmetrik açarı ilə şifrləyirlər, bundan sonra məlumat və
şifrlənmiş açar şəbəkə ilə ötürülür. Asimmetrik metodlardan istifadə etdikdə, (istifadəçi,
açıq açar) cütünün həqiqiliyinə zəmanət tələb olunur. Bu məsələnin həlli üçün rəqəmsal
sertifikatdan istifadə edilir. Rəqəmsal sertifikat xüsusi sertifikasiya mərkəzləri tərəfindən
verilir. Rəqəmsal sertifikatda aşağıdakı verilənlər olur: sertifikatın seriya nömrəsi;
sertifikatın sahibinin adı; sertifikatın sahibinin açıq açarı; sertifikatın fəaliyyət müddəti;
elektron imza alqoritminin identifikatoru; sertifikasiya mərkəzinin adı və s. Sertifikat onu
verən sertifikasiya mərkəzinin rəqəmsal imzası ilə təsdiq edilir.
Bütövlüyə nəzarət üçün kriptoqrafik heş-funksiyalar istifadə edilir. Heş-funksiya
adətən müəyyən alqoritm şəklində realizə edilir, belə alqoritm ixtiyari uzunluqlu məlumat
üçün uzunluğu sabit heş-kod hesablamağa imkan verir. Praktikada 128 bit və daha artıq
uzunluqda heş-kod generasiya edən heş-funksiyalardan istifadə edilir.
Heş-funksiyanın xassələri elədir ki, onun köməyi ilə alınan heş-kod məlumatla
―möhkəm‖ bağlı olur. Məlumatın hətta bir biti dəyişdikdə belə heş-kodun bitlərinin yarısı
dəyişir. Heş-funksiyaya misal olaraq MD2, MD4, MD5, RIPEMD, SHA1 və s.
alqoritmlərini göstərmək olar.
Misal. ‗1234567890‘ sətri üçün SHA1 heş-funksiya alqoritminin hesabladığı heş-
kod 16-lıq say sistemində 01B307ACBA4F54F55AAFC33BB06BBBF6CA803E9A
simvollar ardıcıllığıdır.
İnformasiya gizlədilməsinin kriptoqrafik üsullarının təsnifatı aşağıdakı şəkildə
verilmişdir:
Dostları ilə paylaş: