Microsoft Word gunohi kabiralar ziyouz com doc

SAHOBALARDAN BIRONTASINI HAQORAT QILISH 
 
Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Alloh 
taolo: «Kimki Mening do‘stimga dushmanlik qilsa, unga qarshi urush e’lon qildim», 
dedi», deganlar» (Buxoriy rivoyati). 
 
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Sahobalarimdan birontasini ham so‘kmanglar. 
Zero, sizlardan biron kishi Uhud tog‘icha tillo ehson qilsa ham, ulardan birining (ehson 

---

Gunohi kabiralar. Imom Hofiz Shamsuddin Zahabiy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
154
qilgan) muddiga (o‘lchov birligi), uning yarmiga ham yetmaydi», deganlar (Muttafaqun 
alayh). 
 
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamdan: «Sahoblarim xususida Allohdan qo‘rqinglar. 
Mendan keyin ularni (so‘kish va haqorat qilish uchun) nishon qilib olmanglar. Kimki 
ularni yaxshi ko‘rsa, meni yaxshi ko‘rgani uchun yaxshi ko‘ribdi. Kimki ularni yomon 
ko‘rsa, meni yomon ko‘rgani uchun yomon ko‘ribdi. Kimki ularga ozor bersa, batahqiq, 
menga ozor beribdi. Kimki menga ozor bersa, batahqiq, Allohga ozor beribdi. Kimki 
Allohga ozor bersa, hech qancha vaqt o‘tmay, uni Alloh jazolaydi», dedilar (Termiziy 
rivoyati). 
 
Mazkur hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarni so‘kish, haqorat qilish 
va ularga ozor berishdan qattiq qaytarganlar hamda ularni yaxshi ko‘rish o‘zlarini yaxshi 
ko‘rishning, shuningdek, ularni yomon ko‘rish o‘zlarini yomon ko‘rishning alomati ekanini 
bayon qilganlar. Bu narsa sahobalarning fazilatlari va darajalarining naqadar ulug‘ 
ekanligini ko‘rsatib beradi. 
 
Boshqa bir sahih hadisda esa: «Ansorlarni yaxshi ko‘rish – iymon alomati, ularni yomon 
ko‘rish – munofiqlik alomati», deyilgan (Buxoriy, Muslim, Nasoiy rivoyati). 
 
Buning sababi ansorlar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qo‘l ostilarida Allohning 
dushmanlariga qarshi jihod qilganlari va din uchun jonkuyar bo‘lganlaridir. 
 
Shuningdek, Ali roziyallohu anhuni yaxshi ko‘rish yaxshilik alomati, u zotni yomon 
ko‘rish munofiqlik alomatidir. Imom Muslim Ali roziyallohu anhuning bunday deganlarini 
rivoyat qilgan: «Urug‘ni yorib chiqargan, jonni yaratgan Zotga qasamki, ummiy 
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam meni faqatgina iymonli kishi yaxshi ko‘rishini va 
meni faqatgina munofiq kimsa yomon ko‘rishini menga bildirganlar». 
 
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bu gapni agar Ali roziyallohu anhu haqida aytgan 
bo‘lsalar, Abu Bakr roziyallohu anhu bu martabaga Alidan ko‘ra loyiqroq va 
haqdorroqdir. Chunki Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu payg‘ambarlardan keyingi eng 
afzal insondirlar. Umar va Ali roziyallohu anhumolar biron kishini Abu Bakrdan afzal deb 
bilgan kimsaga tuhmatchiga beriladigan jazo qo‘llanadi, ya’ni, darra uriladi, deganlar. 
 
Sahobalarning hayot yo‘llari, turmush tarzlari bilan yaqinroq tanishgan inson ularning 
nima sababdan bu darajalarga yetganini anglaydi. Ular Rasululloh sollallohu alayhi 
vasallam hayotlik chog‘larida ham, vafot etganlaridan keyin ham iymonga shoshilishdi – 
intilishdi, kofirlarga qarshi jihod qilishdi, dinni yoyib, Islom marosimlarini zohir etishdi, 
Alloh va Rasulining kalimasini oliy qilib, farz va sunnatlarini ta’lim berishdi. Agar ular 
bo‘lmaganida dinning asli-yu, tarmoqlari bizga yetib kelmagan, farzlaru sunnatlar, 
hadislaru xabarlardan birontasini   bilmagan bo‘lardik. 
 
Kimki sahobalarni yomon otliq qilsa yoki haqorat etsa, u dindan chiqib, islom millatidan 
yuz o‘girgan bo‘ladi. Chunki ularni yomon otliq qilgan kimsa o‘zini ularga teng deb 
bilgan, ularga nisbatan dilida kek saqlagan va Alloh taolo Kitobida ularni maqtab, suyib 
zikr qilgan martabalari, fazilatlarini inkor qilgan bo‘ladi. Zero, ular dinni yetkazishga, 
vositachilik qilishga eng munosib, eng haqli zotlar edilar (Alloh ulardan rozi bo‘lsin). 
Ularga ta’na qilish dinga ta’na qilish, ularni mensimaslik dinni mensimaslik bilan 

---

Gunohi kabiralar. Imom Hofiz Shamsuddin Zahabiy