Microsoft Word ilm olish sirlari ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

10

 

Хuddi shunday har bir ishda maslahat solish, fikr almashish shartdir. Alloh taalo Kalomi majidida 

janob payg’ambarimiz (s.a.v.)ni mashvarat va maslahat bilan o’zaro kengashib ish yuritishga buyuradi. 

«Sho’ro» surasining oyatlarida mo’minlarning axloqi hamidalarini vasf etib: «Ularning ishlari o’zaro 

kengashdir»,- degan. 

 

Shuninguchun, janob Rasululloh (s.a.v.) xattouy yumushlarini ham ashobi kiromlar bilan 

maslahatlashib hal qilar edilar. hazrat Ali (r.a.): 

kishi maslahat"so’rab halok bo’lgan emas,- deganlar. Dono xalqimiz: «Kengashli to’y tarqamas»,- deb 

bejiz aytmagan. 

 

Kengash, o’zaro maslahat bilan qilingan ish puxta va pishiq bo’ladi. Oqibati nazardan o’tkazilib, ziyon 

va zarardan saqlanish hamda imkon qadar foydali va sermahsul bo’lib ro’yobga chiqishi ta’minlanadi. 

 

Donishmandlar kishilarni uch toifaga taqsimlaganlar: biri butun va to’liq kishi, yana biri yarim kishi va 

oxirgisi esa hech narsa bo’lmagan kishi. 

 

Birinchisi, qadri butun kishining to’g’ri fikri, o’z mulohazasi bor. Shunday bo’lsa ham, albatta 

maslahatlashib ish qiladi. 

 

Ammo, ikkinchi toifalar yuqoridagi foydali sifatlarning biridan mahrum kishilardir. Fikri bo’lsa, 

maslahatlashmaydi yoki aksincha, boshqalarning mulo-hazalari bilan qiziqmaydi. Fikri ham tez va 

yeson o’zgaradigan bo’ladi. Har kimning maslahati ma’qul kelaveradi. Ya’ni qay ishda unga foyda 

borligini o’zi yaxshi bilmaydi. Yoki foydasini zararga aylantirib qo’yadi, o’zboshimchalik qiladi va 

hakozo. 

 

Ammo uchinchi toifa, qadrsiz kishilarda o’z fikri, mulohazasi bo’lmaydi. Shu bilan birga maslahatlash-

maydi, boshqalarning fikrlariga qo’shilmaydi, ray’ini hurmat ham qilmaydi. 

Demak, inson komil, izzat-ikromli, jamiyat va oilasida o’z mavqeini topishi uchun fikru mulohazasiga 

har jabhada ega bo’lish kerak. Shu bilan barobar, uni to’g’ri va foydali bo’lishi alohida ahamiyatlidir. 

 

Hazrati Ja’fari Sodiq hazrati Sufyon Savriy (a.r.)ga: 

-Ey, Sufyon! Dunyo va oxirat ishlaringda, albatta, imonli va taqvoli kishilarga maslahat sol. Ular bi-lan 

kengashib yur!- deganlar. 

 

Bu hikmatda ushbu nozik nuktapar ahamiyatlidir: 

 

birinchidan, kishi o’z fikriga ega bo’lishi kerak; 

 

ikkinchidan, fikrining to’g’ri bo’lishiga harakat qilishi kerak; 

 

uchinchidan, har bir ishda katta yoki kichik, dunyo yoki oxirat ishlariga aloqador bo’lsin 

maslahatlashmog’i kerak. Boshqalarning ham fikr va mulohazalarini o’rganishi, e’tibor qilishi faqat 

o’zining foydasidir; 

 

to’rtinchidan, maslahatgo’ylar taqvoli, aytganiga o’zi ham amal qiladigan insonlar bo’lishi maqsadga 

to’g’ri yo’naltiradi. 

 

---

Ilm olish sirlari. Imom Zarnujiy