Damar Duvarının Genel Yapısı Damarların duvarı tunica intima, tunica media, tunica externa (adventitia) olmak üzere yapı
bakımından farklı 3 tabaka gösterilir. Bu tabakaların kalınlığı ve doku miktarları damarın
fonksiyonuna göre farklıdır.
Arterler a. Tunica intima: En içteki endotel tabakasıdır. Bu tabaka kan akıntısının mekanik etkisi ile ençok
karşı karşıyadır. Kıvrıntılı seyreden arterlerin konvav kısımlarında intima tabakası daha kalındır.
Endotelin dışında membrana elastica interna denilen ince tabaka vardır.
b. Tunica media: Çeşitli arterlerde yapısı farklıdır.
Aorta ve kalbe yakın arterlerde media tabakasında daha fazla elastik doku vardır. Elastik lifler
lameller meydana getirirler. Lameller arasında düz kas lifleri de vardır. Ancak bu kas lifleri
damarlarını daraltmaktan çok elastik liflerin durumlarını ayarlamakla görevlidirler.
Kalbden uzaklaştıkça elastik lifler azalır. Yerini düz kas lifleri alır. Lifler sirküler durumda
seyrederek kalın bir tabaka meydana getiriler. Aralarında az miktarda elastik lifler vardır. Kas
tabakasının dışında membrana elastica externa denilen ince bir tabaka vardır.
c. Tunica externa (adventitia): Görevi damarlar ile komşu dokular arasında ilişkiyi sağlamaktır. 3
tabakanın en kuvvetli olanıdır. Kollagen ve elastik liflerden yapılmıştır. Bu tabaka arter
anevrizmalarını önler. Bu tabakada arterin kendisini besleyen vasa vasorum adlı küçük kan
damarları bulunur. Ayrıca arterde dağılan otonom sinir lifleri için yataklık yapar.
Bazı arterlerde tunika media ve tunika intima arasında, uzunlamasına seyreden kas lifleri görülür.
Bunlar sirküler liflerle beraber kasılarak arteri tamamen kapatırlar. Watzka’nın boğucu arterler
adını verdiği bu arterler, deri, öesophagus, mide, ovaryum ve bronkuslarda görülür.