Jismoniy madaniyat va sportning asosiy vazifalari.
Jismoniy tarbiya va sportni har tomonlama rivojlantirish birmuncha murakkab
va qiyin, ko‘p qirrali vazifa bo‘lib, jamiyat taraqqiyotida o‘ziga xos o‘rin egallaydi.
Jismoniy tarbiya ahloqiy tarbiya bilan uzviy bog‘liqdir. Sport musobaqalari,
bellashuvlar paytida sportchida halollik, ulug‘vorlik, raqibiga nisbatan hurmat va
boshqa ahloqiy fazilatlar tarbiyalanib boradi. Jismoniy tarbiya va sport
mashg‘ulotlari bilan muntazam shug‘ullanish aqliy rivojlanishga kuchli ta’sir
ko‘rsatadi. Jismoniy mashqlar va sport mashg‘ulotlari bilan aqliy aloqalar bir-biriga
bevosita bog‘liqdir. Ko‘pgina tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, jismoniy mashqlar va
sport bilan shug‘ullanish ma’lum miqdorda hissiyot organlari ko‘nikmalarini
takomillashtirishda ayniqsa, mushaklar harakati, ko‘rish, sezish, idrok qilishga
yaxshi zamin yaratadi.
Mehnat tarbiyasi, mehnat ko‘nikmalarini egallash orqali, ya’ni mashg‘ulotlarda
o‘z-o‘ziga xizmat qilish, mashg‘ulotlar o‘tkazish uchun gigiena sharoitlarini
yaratish, sport buyumlari va uskunalarini jihozlash, tozalash va joylashtirishda
ishtirok etish, sport maydonchalarini obodonlashtirish singari umumiy foydali
mehnat jarayonida ta’minladi. O‘quv mashg‘ulotlari va o‘quv mashqlari jarayonida
jismoniy tarbiya yoki sport bilan shug‘ullanuvchilar jismoniy mashqlarni bir necha
marotaba takrorlasa yoki uning alohida qismlarini yod olsa, o‘zini mehnatsevar qilib
tarbiyalaydi.
Jismoniy tarbiyaning har qanday maxsus vazifalarini hal etishda albatta
sog‘lomlashtirish afzalligiga e’tibor berish kerak. Jismoniy tarbiya vositalarini
tanlashda va jismoniy chiniqish tadbirlari sog‘lomlashtirishga qaratilgan jarayon
bilan birga qo‘shib olib boriladi. Shuning uchun jismoniy tarbiya va sport
mashg‘ulotlari bilan shug‘ullanishning asosiy shartlaridan biri shug‘ullanuvchi
22
sog‘lig‘ini jiddiy nazorat qilishdir. Bu ish o‘qituvchi-shifokor tomonidan olib
boriladi. Jismoniy tarbiya va sport-halqlar o‘rtasida hamkorlik, tinchlik va do‘stlikni
mustahkamlaydigan vositadir. Shunday qilib, jismoniy madaniyat va sport kishilarni
birlashtirish, tinchlik mustahkamlash, halqlar o‘rtasida va o‘zaro bir-birini tushunish
vaziyatini yaratishda muhim vosita bo‘lib xizmat qiladi.
O‘zbekiston Respublikasining "Halq ta’limi haqidagi" va "Jismoniy tarbiya va
sport haqida" qonunida O‘zbekiston Respublikasining fuqarolari o‘z
salomatliklarini yaxshilash va mustahkamlash uchun jismoniy jihatidan
chiniqishlari to‘g‘risida qayg‘urishlari shart, degan fikr ta’kidlanadi. Bu qonun to‘la
ma’noda maktabdagi jismoniy tarbiya ishiga ham taalluqlidir.
Jismoniy
tarbiyaning
maqsadidan kelib
chiqqan holda
talabalarni
sog‘lomlashtirish, chiniqtirish, jismoniy rivojlantirish, harakat malaka va
ko‘nikmalarini shakllantirish bo‘yicha Jismoniy tarbiyaning asosiy vazifalari
belgilanadi:
Dostları ilə paylaş: |