Mavzu: Organik kimyo predmeti. Organik birikmalarning tuzilishi, izomeriyasi, kimyoviy bog`lar. Reja

qo’sh bo’g’ tekisligi 

sis- 

trans- 

Rasm 4.4. 1,2-dixloretenning geometrik izomerlari 

С  =  C

 

H 

H 

Cl 

Cl 

С  =  C

 

H 

Cl 

H 

Cl 

   sis-1,2-dixloreten                                        trans-1,2-dixloreten 

H 

H 

Н

3

С 

СН

3

 

СН

3

 

H 

Н

3

С 

H

 

    sis-1,2-dimetilsiklopropan                             trans-1,2-dimetilsiklopropan 

С  =  C

 

H 

Cl 

Br 

CH

3 

   

1-brom-1-xlorpropan

 

17 

35 

1 

6 

---

 

 

tekisligi)  bir  tarafida  joylashsa,  bu  izomer  Z  (nemischa  zusammen  –  birgalikda),  har  хil  tarafda 

joylashsa E (nemischa entgegen – qarshi) harflari bilan belgilanadi. 

              

35

Br > 

17

Cl > 

6

C > 

1

H 

 

1-brom-1-хlorpropen  molekulasidagi  birinchi  uglerod  atomidagi  eng  katta  o’rinbosar  brom 

(35), ikkinchi uglerod atomida esa metil radikali (9). 

Molekulasida yana qo’sh bog’ >C=N va −N=N− fragmenti tutgan organik birikmalarning ham 

geometrik  izomerlari  bor.  Faqat  bunda  qo’sh  bog’ni  hosil  qilgan  atomlar  uchta  yoki  ikkita 

o’rinbosarga ega bo’ladi, to’rtinchi o’rinbosar rolini azot atomining bo’linmagan elektron jufti (↑↓) 

bajaradi. 

              

Geometrik  izomerlar  yana  π-bog’  tutgani  uchun  va  bir-biriga  nisbatan  diasteroizomerlar 

bulgani uchun ular π-diastereoizomerlar deb хam yuritiladi.