İnsan cəmiyyətinin inkişafı təbiətlə qarşılıqlı təmasda olmadan mümkün deyil

Biomüxtəlifliyin idarə olunması 
    Nəzərə alsaq ki,bir çox hallarda təbiətdən istifadə edənlərə təsir mexanizmi 
yoxdur,onda biomüxtəlifliyin idarə olunmasının da asan vəzifə olmadığını dərk 
etmək olar.Bəzi hallarda təbiətdən istifadəçilərə beynəlxalq razılaşmalar və 
müqavilələr yolu ilə təsir etmək mümkündür.Lakin,əksər hallarda bu razılaşma və 

---

73 
 
müqavilələrə əməl olunmasına nəzarəti həyata keçirmək üçün məhdud resurslar 
ayrılır.Hökumət idarələri,biznes qurumlar ,qeyri-hökumət təşkilatları və yerli əhali 
əsas təbiət istifadəediciləridir.Müəyyən bir dəyişiklik,məsələn iqlim dəyişməsi 
biomüxtəlifliyin saxlanması üçün əvvəlcədən məlum olmayan nəticələrə səbəb olur 
ki,bu da biomüxtəlifliyin idarə olunmasını mürəkkəbləşdirən amil rolunu oynayır. 
Lakin,bütüb bu çətinliklərə baxmayaraq,idarəetmə prosesini formalaşdırmağa və 
strukturlaşdırmağa kömək edən addımı və ya mərhələni müəyyənləşdirmək olar.Bu 
mərhələlər aşağıdakılardır: 
-problemin müəyyənləşdirilməsi; 
-planlaşdırma; 
-biomüxtəlifliyin monitorinqi; 
-audit. 
    Biomüxtəlifliyin idarə olunmasının daha dəqiq məqsədləri aşağıdakılardır: 
-biomüxtəlifliyinsaxlanması üçün bütün qüvvələri planlaşdırmaq və kordinasiya 
etmək; 
- in situ və ex situ saxlama strategiyalarından istifadə etməklə ekosistem,növ və 
gen müxtəlifliyini qorumaq və bərpa etmək;  
- mövcud idarəetmə sistemləri (məsələn,meşəçilik,balıqçılıq,əkinçilik, 
heyvandarlıq və s. kimi) çərçivəsində biomüxtəliflikdən dayanıqlı istifadə etmək; 
-müxtəlif sosial və iqtisadi alətlərdən istifadə etməklə biomüxtəlifliyin 
saxlanmasından əldə olunan gəliri ədalətli bölmək; 
-biomüxtəlifliyin saxlanması və dayanıqlı istifadəsi üçün hüquqi əsası yaratmaq; 
-bioregional miqyasda təbiətqoruyucu tədbirlərin sosial-iqtisadi inkişaf plan və 
sxemlərinə insanların və təşkilatların inteqrasiyasına imkan yaratmaq.