Derleme Akut Gomerülonefritler

Kan biyokimyası, seroloji ve kültür

Yakın zamanda geçirilmiş GAS enfeksiyonunun gös-

terilmesi  APSGN  tanısında  önemlidir:  Anti-strep-

tolizin O (ASO), anti-DNAaz B, anti-hiyaluronidaz, 

anti-streptokinaz antikorları tanıda kullanılabilir, pra-

tikte  en  fazla  kullanılan  ASO,  streptokok  farenjiti 

geçirenlerin  %80-90’ında  yüksek  saptanabilmekte-

dir;  enfeksiyondan  sonra  1-4  haftada  yükselmeye 

başlar,  3-5  hafta  sonra  pik  yapar.  Düzeyi  yüksek 

değilse yaklaşık iki hafta sonra yinelenmesinde yarar 

vardır. Cilt enfeksiyonuna bağlı APSGN’de ASO’nun 

güvenilirliği ise çok azdır; buna karşın anti-DNAaz B 

%80-90 vakada artmış bulunur. Bu yüzden ASO ve 

anti-DNAaz B antikorları birlikte negatif bulunursa 

---

M. Benzer ve S. Tülpar, Akut Glomerülonefritler

5

streptokok  enfeksiyonu  daha  kesin  dışlanabilir. 

Farenjit nedeniyle antibiyotik tedavisi almış olanlar-

da  ASO  titresinde  yeterli  yükselme  oluşmayabilir. 

GAS  enfeksiyonunun  kanıtlanmasındaki  bir  diğer 

yöntem olan Streptozim testi, içerdiği beş antijenden 

(DNAaz  B,  streptolizin  O,  hiyaluronidaz,  nikotina-

mid adenin dinükleotidaz ve streptokinaz) herhangi 

birine karşı oluşan antikorların saptanmasında yarar-

lıdır 

(5,6,9,20,22,31,32)

.

Boğaz sürüntüsünden bakılan hızlı antijen testi, GAS 

enfeksiyonunun gösterilmesinde kullanılabilir 

(5)

.

Streptokok açısından boğaz veya cilt sürüntü kültür-

lerinde  pozitiflik  olasılığı,  latent  dönemin  olması 

nedeniyle düşüktür 

(8,9,19)

.

•  Vakaların %90’dan fazlasında kompleman C3 ve 

CH50 düzeyleri, özellikle hastalığın ilk iki hafta-

sında belirgin düşüktür, genellikle 6-8 hafta içinde 

normale  döner 

(6,20)

.  Kompleman  C4  düzeyinde 

azalma beklenmez, ancak ender de olsa, kısa süreli 

hafif bir düşüklük olabileceği bildirilmiştir 

(6,7)

.

•  Böbrek  fonksiyonlarındaki  bozulmanın  metabo-

lik  etkileri,  kan  biyokimyasındaki  değişimlerle 

izlenebilir. AGN geçiren hastalardaki olası biyo-

kimyasal değişiklikler:

1)  Serum üre, kreatinin, potasyum, ürik asit, fos-

for, magnezyum düzeylerinde artış,

2)  Serum sodyum, kalsiyum düzeylerinde azalma,

3)  Metabolik  asidoz,  başlıkları  altında  sıralana-

bilir 

(5,9,20,30)

.

•  Dilüsyonel karakterde bir anemi olabilir 

(9,20)

.

•  Başlangıçta, plazma renin aktivitesinin, sıvı retan-

siyonunun şiddetiyle orantılı olarak baskılandığı 

saptanır 

(8)

.

DÜZELME

İlk düzelmesi beklenen semptom oligüridir ve genel-

de  3-5  günde  başlar.  Ardından  yaklaşık  bir  hafta 

içinde  serum  üre,  kreatinin  düzeylerinin  azaldığı, 

ödem ve hipertansiyonun düzeldiği görülür; 2-3 haf-

tada makroskopik hematüri kaybolur, 6-8 hafta içinde 

serum kompleman C3 düzeyi artarak normale döner. 

ASO  yüksekliği  6  aya  kadar  devam  edebilir. 

Proteinürinin 3-6 ayda, mikroskopik hematürinin bir 

yılda kaybolması beklenir (Şekil 1) 

(6,20)

.