Муќаддима

9-ma’ruza. Sanoat korxonalari havosini tozalashning maqsadlari, usullari, 
vositalari va texnik-iqtisodiy ko’satkichlari 
 
R e j a: 
1. Havoni changdan tozalashning maqsadlari va vositalari (qurilmalari) 
2. Havoni tozalash usullari.
3. Tozalash qurilmalarining texnik-iqtisodiy ko’rsatgichlari. 
 
Tayanch atama va iboralar 
CHang, tutun, tuman, tozalash usullari, filtrlash, RECHK, toza havo, ishlash 
samaradorligi, tozalash darajasi, solishtirma yuklanish, chang sig’imi, qurilmaning 
ishlab chiqarish quvvati, aerodinamik qarshilik, qurilmaning solishtirma energiya sarfi, 
tozalangan havoning narxi, quruq va ho’l tozalash usullari, chang cho’ktirish 
kameralari, siklon, skrubber,
A d a b i y o t l a r 
1. Fatoev I.I. Sanoat ekologiyasi. O’quv qo’llanma 1-qism. Buxoro. BuxOO 
va ESTI, 2001, 47 6. 
2. Qudratov O. Sanoat ekologiyasi. T: TT va ESI, 1999, 183 b. 
3. Охрана окружающей среды. Под ред. С.Б.Белова, М.: Высшая школа, 
1991, 319 с. 
4. Рoдионов А.И., Клушин В.Н., Торочешников Н.С. Техника защиты 
охраны окружающей среды. М.: Химия, 1989, 512с. 
5. O’zbekiston Respublikasi ―Tabiatni muhofaza qilish to’g’risida‖gi qonuni. 
T.:Adolat, 1996. 
Nazorat savollari 
1. Qaysi maqsadlar uchun atmosfera havosi tozalanadi? 
2. Atmosfera havosini qaysi usullar bilan tozalash mumkin? 
3. Toza havo deb nimani tushunasiz? 
4. Tozalash qurilmasining ishlash samaradorligini qanday hisoblash mumkin? 
5. Solishtirma yuklanish deb nimani tushunasiz? 
6. CHang sig’imi va tozalash qurilmasining ishlab chiqarish quvvati haqida 
ma’lumot bering? 
7. Aerodinamik qarshilik nima va uni kanday hisoblash mumkin? 
8. Tozalash qurilmasining solishtirma energiya sarfi va tozalangan havoning 
narxi deb nimalarni tushunasiz? 
9. Havoni tozalashning quruq va ho’l usullari haqida ma’lumot bering. 
10. CHang cho’ktirish kameralari va ularning ishlatish shartlari haqida ma’lumot 
bering. 
11. ―Siklon‖ning lug’aviy ma’nosi nima? 
12. Markazdan qochma kuch deb nimaga aytiladi? 
13. Silindrli va konusli siklonlar haqida ma’lumot bering. 
14. Qaysi holatlarda siklonlardan foydalanish mumkin? 
15. Siklonlarning afzalliklari va kamchiliklarini tushuntiring. 
16. Qaysi holatda skrubberlardan foydalanish mumkin? 

---

66 
17. Skrubberlarning ishlash prinsipi va kamchiligi haqida ma’lumot bering. 
18. CHangli havoni yuvuvchi qurilmalar qaysi maqsadlar uchun foydalaniladi?