Microsoft Word P. doc titul doc
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
__________________Milli Kitabxana__________________
17 aradan qaldırmaq mümkün olur. Bunun üçün hər bir fənn müəllimi, yaxın fənnlərdən səthi öyrədilmiş yerlərə çatdıqda şagirdlərin biliklərindəki kəsir cəhətləri yox etməyə çalışmalıdır. Məsələn, kovalent əlaqə ilə şagirdlər kimya dərslərində tanış olarkən, onların bu mövzunu yaxşı dərk etməsi üçün fiziki bilikləri çatmır. Çünki fizikada atom və molekulların elektromaqnit xassəsi haqqında məlumatı şagirdlər kovalent əlaqə mövzusunu keçəndən çox sonra alırlar. Lakin fizikadan «Dünyanın müasir elmi mənzərəsi» adlı ümumiləşdirici dərsdə şagirdlərin fiziki və kimyəvi bilikləri əsasında bütün kimyəvi əlaqə növləri haqqında məlumat verildikdə onlar kovalent əlaqəni çox yaxşı başa düşür. Bunun kimi də fizikadan çox səthi öyrədilən «Vektorların toplanması və ayrılması» mövzusu, riyaziyyatdan, çoxbucaqlı üçbucaqların həllini keçərkən dərinləşdirilə və möhkəmləndirilə bilər. Bu zaman heç bir vaxt itkisinə də yol verilməz. Beləliklə, müxtəlif fənlərin ayrı-ayrı mövzuları, qeyd etdiyimiz səbəblərə görə yaxşı mənimsənilmədikdə, fənlərarası əlaqədən müvəffəqiyyətlə istifadə olunarsa, bu nöqsanlar asanlıqla aradan qaldırılar. Başqa sözlə desək, burada fənlərarası əlaqə, mühüm bir psixoloji funksiyanı, şagirdlərin öyrəndikləri materialı yaxşı başa düşməsini təmin edir. Fənlərarası əlaqə öyrənilən materialın yadda qalması kimi mühüm bir psixoloji funksiyanın da yerinə - yetirilməsində böyük rol oynayır. Fənlərarası əlaqənin öyrədilən materialın şagirdlərin yadında qalmasına göstərdiyi təsir, bu əlaqə vasitəsilə qonşu fənlərin ayrı-ayrı faktlarının ümumiləşdirilməsinin nəticəsidir. Orta məktəbdə öyrədilən təbiət elmlərində şagirdlər, başlıca olaraq, materiyanın quruluşu və onun müxtəlif hərəkət formalarını əhatə edən məsələləri öyrənirlər. Ona görə də şagirdlər bütün tədris müddətində müxtəlif fənlərə aid dərslərdə dəfələrlə eyni hadisələr və ya qanunlarla rastlaşırlar. Verilmiş hadisə haqqında onlar öz biliklərini genişləndirərək, hər dəfə bu hadisənin yeni bir əlamətini öyrənirlər. Beləliklə, bu hadisə dəfələrlə yaddaşda təkrar olunur, əvvəllər əmələ gələn assosiasiyalar möhkəmlənir və onun yeni əlamətlərinin məlum ol- |