Microsoft Word Kasbiy psixologiya Yulchiyeva Z

Ikkinchi daraja – mehnat ekspertizasi. Mehnat ekspertizasi – bu shaxsning 
muayyan kasb bo‘yicha mehnatga layoqatliligini aniqlashdir. Ekspertiza 
o‘tkazishning maxsus tizimlari mavjud, ya’ni tibbiy-mehnat ekspertizasi 
komissiyasidir. 
Mehnat ekspertizasi quyidagi vazifalarni bajaradi: 

---

147 
1.Shaxs mazkur faoliyatni bajara oladimi (sog‘lig‘i nuqtai nazaridan). 
2.Faoliyatni amalga oshirish uchun munosib insonlarni tanlay olish. 
3.Ishga yaroqsiz xodimlarni o‘z vaqtida ishdan ozod qilish. 
4.Shaxsga mos ishni aniqlash. 
Uchinchi darajasi – kasbga yo‘naltirish. Kasbga yo‘nalganlik bu shaxs 
imkoniyatlari darajasidagi adekvat kasbni tanlashga ilmiy asoslangan yordam 
ko‘rsatish va qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan davlat tizimi. Kasbga yo‘naltirish 
yordamida shaxsning istak-hohishlari va kasblar olamidagi ijtimoiy talabning 
o‘zaro muvofiqlashuvi kechadi.
Kasbga yo‘naltirish tizimi kichik tizimchalardan iborat: 
1.Kasbiy tashviqot va targ‘ibot tizimi. 
2.Kasbiy maslahat tizimi. 
3.Kasb tanlash tizimi. 
4.Kasbiy moslashuv tizimi. 
3. Kasbiy tanlov psixologik tomonining asosiy vazifalari 
Kasbiy tanlovning psixologik tomonini asosiy vazifalari quyidagilar: 
1.Qobiliyatlar va kasbiy muhim bilim, ko‘nikma va malakalarning diagnostikasini 
o‘tkazish; 
2.Olingan ma’lumotlarni kasbiy talablar bilan muvofiqligi; 
3.Ushbu shaxsning mazkur kasbda faoliyat yuritishi muvaffaqiyatli va 
muvaffaqiyatsiz kechishini oldindan prognoz qilib xulosa berish. 
Kasbiy tanlov jarayonida kasbiy yaroqlilik xam aniqlanadi. Kasbiy yaroqlilik u 
yoki bu mehnat faoliyatiga yaroqlilik bilan belgilanadi. Kasbiy yaroqlilik bu 
mehnat faoliyatini samarali tashkil qilish uchun zurur bilim, ko‘nikma, malakalar 
hamda psixologik va psixofiziologik xususiyatlarini majmuidir. U yosh, malaka, 
kasbiy qobiliyatlar, motivasiyaga bog‘liq.