145
sonda ðakana daraxtlar uñhrab qoladi. Otlar balandlik, teðalikka
intilib, oyoqlarini g‘urur bilan ñhiroyli tashlaydi, boshlarini
ko‘rkam tutadi. Shu sayrdan, tabiatning go‘zalligidan nash’a va
safo tuygan bu aqlli jonivorlarning tiniq ko‘zlarida xushnudlik
ifodasini ko‘raman. Naqadar go‘zal jonivor bular.. Sevaman,
ko‘ngildan, ñhindan sevaman otlarni!.. (
Oybek)
365-mashq.
Matnni o‘qing. Asliy va nisbiy sifatlarni toðing. Ular
nimasi bilan farqlanishini tushuntiring.
Dam olish kunlaridan biri edi. Ko‘ñhaga ñhiqdim. Keñh kuz
bo‘lsa ham, havo oñhiq, quyosh ñharaqlab turardi. Hamma
yoqda yaðroqlar: oq, sariq, yashil yaðroqlar... Go‘yo ko‘ñhaga
ñhiqishingizni kimdir bilgan-u, yo‘lingizga gilam to‘shab qo‘ygan.
Har yil kuzda, xazonrez ðaytida menga shunday tuyuladi,
shuning uñhun ham ko‘ñhaga ñhiqaman, serdaraxt xiyobonlarni
uzoq aylanaman. (
O‘. Umarbekov)
1. Asliy sifatlar deb nimaga aytiladi?
2. Nisbiy sifatlarga misollar keltiring.
3. Nisbiy sifatlarga
-roq qo‘shimñhasini qo‘shish mumkinmi?
366-mashq.
Uyga vazifa. «O‘zbek milliy liboslari» mavzusida matn
tuzing. Unda ishlatilgan asliy va nisbiy sifatlarni izohlang.
T o ð s h i r i q . Berilgan birikma tarkibidagi sifatlarni aniqlang. Si-
fatlarga
-roq qo‘shimñhasi va
juda, eng singari so‘zlarni qo‘shing. Ular
o‘rtasida qanday ma’no farqlanishi mavjudligini ayting.
Aqlli bola. Shirin ovqat. Mazali qovun.
BILIB OLING.
Belgining ortiq yoki kamlik jihatidan
farqlanishi sifat darajalari, ana shunday ma’no ifodalovñhi
shakllar esa daraja shakllari deyiladi.
ESDA SAQLANG.
Sifatning quyidagi to‘rt xil dara-
Dostları ilə paylaş: