7-mavzu: Ob'ektlarning o'lchamlari va ularni o'lchash haqida g'oyalarni shakllantirish

---

7-mavzu: Ob'ektlarning o'lchamlari va ularni o'lchash haqida 
g'oyalarni shakllantirish. 
1.O'lchamning asosiy xususiyatlari.
2.Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalarni predmetlarning o'lchamni idrok qilishning 
o'ziga xosligi. 3.Maktabgacha yoshdagi bolalarning ob'ektlarning kattaligi haqidagi 
tasavvurlarini rivojlantirish xususiyatlari (hissiy asosda).
4.Bolalarni shartli o'lchov birliklari bilan tanishtirish.
5.Bolalarda predmetlarning o'lchami va ularni o'lchash haqidagi tasavvurlarni 
rivojlantirishga qartilgan o'yinlarni tashkil etish. 

1-ilova 
 

Ta’rifi 
D.Galanini 
«Predmetlar va harakatlarning shunday xususiyatiga aytiladiki, 
bu xususiyat bo‘yicha predmetlarni bir-biri bilan taqqoslay olamiz, 
bu xususiyat har xil predmetlarda har xil miqdorda bo‘lishi 
mumkin». Predmetlarni taqqoslashning ma’lum mezonlariga ko‘ra 
predmetlarning kattaliklari tengligi yoki tengsizligi munosabati 
o‘rnatiladi. 
Ammo har doim ham bevosita taqqoslashga duchor 
qilinavermaydi. 
Biz 
ko‘pincha berilgan predmetni tanish 
predmetlarning kattaliklari haqidagi o‘zimizda hosil bo‘lgan 
umumiy tasavvurlarda (fikrda) taqqoslaymiz. Bu o‘rinda idrok 
qilinayotgan predmetning kattaligi umumlashtirilgan obraz bilan 
taqqoslanadi, bu borada predmetlarni amalda farqlash tajribasi 
tugallangandek bo‘ladi.  
V.V.Davidov 
O‘lchamlar — bu ob’ektning shunday holatiki, ma’lum 
chegaralargacha o‘zgara borib, aqalli berilgan alohida ob’ektni 
o‘zgartirsa ham, ammo uning tur, boshlang‘ich sifatini 
o‘zgartirmaydi. Berilgan stol uzunliginig o‘zgarishi, uning 
kattaliginigina o‘zgartiradi ammo uning mazmuni va sifatini 
o‘zgartirmaydi, stol stolligicha qolaveradi.
Kattalikning uchinchi xossasi — nisbiyligidir. Haqiqatdan ham, 
bir predmetning o‘zi kattaligi bo‘yicha qanday predmet bilai 
taqqoslanayottaniga qarab katta yoki kichik deb aniqlanishi mumkin. 
SHuni ham ta’kidlab o‘tish kerakki, kattalik predmetning shunday 
xosasiki, uni predmetdan ajratib alohida tasavur qilib bo‘lmaydi, 
kattalikni predmetdan ajratib bo‘lmaydi.