Феъл сыз туркуми


paqirla, gumburla, qisirla



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/39
tarix05.01.2023
ölçüsü0,57 Mb.
#78522
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   39
Феъл сыз туркуми

paqirla, gumburla, qisirla kabi. Undovga qo'shilgan –la qo'shimchasi 
undovdan anglashilgan ruhiy holatni, buyruq-xitobni bajarish ma'nosidagi fe'lni 
yasaydi. Masalan: uxla, tufla, chuxla kabi. Kishilik olmoshlaridan ham ba'zan 
la qo'shimchasi qo'shilishi bilan fe'l yasaladi. Masalan: sizla, senla kabi. 
2. –a (-la) qo'shimchasi ot, sifat va taqlidiy so'z negiziga qo'shilib, 
yuqorida -la qo'shimchasi uchun sanalgan kabi ma'nolardagi fe'llarni yasaydi: 
osha, qona, ata, tuna, o'yna, sana, bo'sha, yasha, qiyna, guldira, xo'ngra, 
(xungira) yaltira kabilar.
3. –y (-ay) qo'shimchasi ot, sifat, ravish negizlariga qo'shilib, negizdan 
anglashilgan holatga kirish ma'nosini ifodalaydigan fe'l yasaydi. Masalan: 
kuchay, o'lgay, qoray, ozay, sarg'ay kabi. 
4. –r (-ar) qo'shimchasi sifat negiziga qo'shilib, negizdan anglashilgan 
holatga kirish harakatini ifodalaydigan fe'l yasaydi. Masalan: o'zgar, qizar, oqar, 
qisqar, eskir kabi.


22 
5. –ik (-iq) qo'shimchasi ot, ravish, son undovlardan negiz anglatgan 
holda ega bo'lish ma'nosidagi fe'lni yasaydi. Masalan: yo'liq, kechik, birik, 
hayiq kabi.
6. –ir (-ur) qo'shimchasi ot va undovlarga qo'shilib, negizdan anglashilgan 
ishni bajarish ma'nosidagi fe'lni yasaydi. Masalan: gapir, tupur kabi
7. –sira qo'shimchasi ot, sifat va olmoshlardan negiz anglatgan predmetni 
istash, o'sha xususiyatga ega bo'lish kabi ma'nolardagi fe'lni yasaydi. Masalan: 
suvsira, qonsira, uyqusira, sensira kabi.
8. –i qo'shimchasi ot va sifat negizlariga qo'shilib, negizdan anglashilgan 
predmet yoki holatga ega bo'lish ma'nosidagi fe'lni yasaydi. Masalan: changi, 

Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   39




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin