International scientific-practical conference on the topic of “Problems and perspectives of modern technology in teaching foreign languages” VOLUME 2 | SPECIAL ISSUE 20 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 | ASI Factor = 1.7 279
w www.oriens.uz February 2022 Muallim-metodist tavsiyasi bilan va bolalar boshchiligida talabalar “Metodik
papka“ tutadilar. Unda yozgan leksiya daftari, seminar va laborotoriya
mashg‘ulotlaridan konspekti, pedagogika amaliyotida o‘tgan darslarning rejalari,
qo‘lbola albomlar, ko‘rgazmalilik, didaktik tarrqatma materiallar jamlanadi. O‘quv-
metodik adabiyot, matbaa yo‘li bilan chop etilgan va qo‘lda yasalgan audiovisual
(eshitish va ko‘rishga mo‘ljallangan ) vositalar amaliyot jarayonida yozilgan o‘quv
va tarbiyaviy rejalar talabaning ish boshlashi uchun darkor “ Metodik papka “ning
ichiga kiradi [Синёва, 2016:45].
Biz mazkur tadqiqot ishimizda tarjima kompetensiyasi tushunchsiga ta‘rif
berishdan avval kompetensiya so‘zining o‘zi nimani anglatishini bilishimiz lozim.
Shuning uchun biz bu so‘z qanday ma‘noni anglatishiga to‘xtalib o‘tamiz.
Berilgan ko‘plab ta‘riflarni umumlashtirgan holda, ushbu tushunchalarni
sharxlashda quyidagi xulosaga keldik: “Kompetensiya “ –ma’lum bir soxada faoliyat
yuritish jarayonida shasiy sifatlar hamda bilim , ko‘nikma va malakalarning samarali
qo‘llanilishi, “kompetentlik “ esa muayyan faoliyat ni amalga oshirish uchun
mavjud hamda yuzaga chiqishi m'umkin bo‘lgan layoqatdir.
“Kompetent yondashuv“ tushunchasi XXI asr boshida ta‘limni
moderenizatsiya qilish muammolari va yo‘llari borasidagi munozaralar jarayonida
ommalashdi. Rus tilshunosligida ta‘lim jarayoniga kompetent yondashuv masalasi
dastlab I.Zimnaya, A.Xutorskiy, B.Elkonin kabi ko‘plab olimlar tomonidan tadqiq
etilgan bo‘lib, ularning ishlarida kompetensiyaga ega muataxassis malakali
muatxassisdan nafaqat ma‘lum darajadagi bilim, ko‘nikma va malakalarga
egaligi,balki ularni ish faoliyatida qo‘llay bilishi hamda samarali qo’lllashi bilan
samarali farq qilishi ta‘qiqlanadi. Kompetent yondashuv ta‘lim maqsadlarini
belgilashning umumiy tamoyillari, ta‘lim mazmunini tanlash, ta’lim jarayonini
tashkil qilish va ta‘lim natijalarini baxolash yig’indisidir .
O.Permyakov ta‘rifida kompetentlik deganda shaxsning kasbiy ta‘lim muassasi
bitiruvchisini tayyorlash natijasi sifatida ma‘lum sohalarada faoliyat yuritish uchun
umumlashtilirgan sifatlari tavsifi tushuniladi. Uning fikricha, “ kompetensiya – faoliyat subyektning layoqati, bilim, ko‘nikma va malakalarni yaxlit ajralmas tarzda
aks ettirib, uning muayyan faoliyat turi doirasidagi funksiyalarni bajarishdagi
tayyorligini ko‘rsatadi“.
Iqtisodiy–sotsial
o‘zgarishlar va informatsion rivojlanish jarayonida
O‘zbekiston Respublikasida hozirgi kunda B1darajadagi talabalarda tarjima
kompetensiyasini shakllantirish uchun yangi interaktiv metodlar yaratildi. Yangi