O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Buxoro davlat universiteti

Rasm 4.2. Brend atributlariga qo’yiladigan talablar 
Iste’molchilarga keng ma’lum bo’lgan har bir identifikator bu 
tovar qiymatiga yoki raqobatdosh ustunlikka hissa qo’shishi kerak 
bo’lgan kompaniya aktividir. Yangi brendni ishlab chiqishda 
menejerlar qaysi atributlarni yaratish kerakligini, qanday asosiy 
xabarni yetkazishlari kerakligini va qanday qilib o’zaro bog’liqligini 
aniqlashlari kerak. Strategik brendni rivojlantirish dasturini yaratishda 
siz quyidagilarni bajarishingiz kerak: 
- 
brendni 
ilgari 
surish 
uchun 
qaysi 
identifikatorlardan 
foydalanilayotganligi to’g’risida ma’lumot to’plash; 

---

91 
- har bir identifikator brend uchun qanday ishlashini aniq belgilab 
oling (ushbu identifikator tufayli brend bilan assotsiatsiyani keltirib 
chiqaradigan odatiy vaziyatlar yoki rasmlarning ro’yxatini tuzing); 
- yangi identifikatorlarni yanada rivojlantirish uchun kerak bo’ladimi 
yoki uning shaxsiyatining umumiy tizimida eskilarini kuchaytirish 
zarurmi. 
Bunday tahlilni o’tkazgandan so’ng, shuningdek, individual 
identifikatorlarning bir-biri bilan o’zaro aloqasi va ularning turli 
darajadagi 
brendlashda 
(alohida 
tovar 
brendidan 
korporativ 
tovargacha) qanday harakat qilishlarini aniqlash kerak. 
Kuchli korporativ yoki soyabon brendi har xil auditoriyaga har 
biri uchun aniq ma’lumotga ega bo’lgan murakkab xabarlarni yetkazib 
berishga qodir. Agar tovar ham xalqaro bo’lsa, unda uning individual 
identifikatorlari turli xil milliy guruhlarga mos kelishi kerak. 
Shuni ta’kidlash kerakki, agar mahsulot oyiga bir martadan kam 
sotib olinadigan tovarlar toifasiga kirsa, unda tovar belgisi asosiy 
identifikatorga aylanadi. Oyiga bir martadan ko’proq sotib olingan 
mahsulotlar uchun qadoqlash o’z nomini orqa fonga o’tkazib, asosiy 
aloqa vositasiga aylanishi mumkin. 
Shunday qilib, tovar atributlarining tavsifini eng muhimi bilan ko’rib 
chiqishni boshlaymiz. Nom - bu hech bir tovar belgisiz qila 
olmaydigan element, bu xaridor brend haqida bilib oladigan va 
birinchi taassurotini shakllantiradigan birinchi narsa. 
Tovar nomini ishlab chiqishda uchta asosiy talablarni hisobga olish 
kerak. 
A. Umumiy (rasmiy): 
1) tovar nomi qisqa va lo`nda bo’lishi kerak; 
2) tovar nomi raqobatchilar nomlaridan sezilarli darajada farq qilishi 
kerak; 
3) tovar nomi ekspresiv, hissiy jihatdan ifodali va ijobiy rangda 
bo’lishi kerak; 
4) bosilgan nomni o’qish va talaffuz qilish oson bo’lishi kerak. 
B. muhim: 
1) joylashishni aniqlashning asosiy g’oyasi; 
2) raqobatchilardan asosiy farqi; 
3) USP: iste’molchi oladigan asosiy foyda yoki afzallik; 
4) tovarlarning yuqori sifati va (yoki) yuqori darajadagi xizmat 
ko’rsatish sertifikatlari; 

---

92 
5) iste’molchilar nuqtai nazaridan brendning asosiy qiymati; 
6) iste’molchilarning turmush tarzi yoki darajasi; 
7) narx kategoriyasi. 
D. qonuniy. 
Brendni ishlab chiqishda iste’molchilarning mamlakatning jahon 
ixtisoslashuvi, uning shakllangan qiyofasi va milliy xarakterining 
o’ziga xos xususiyatlari haqidagi ustun fikrlarini hisobga olish kerak 
(4.1-jadval).