43
davri, pubertat davr va involyusiya (rivojlanishning aksi, so'lish) davrini
hammadan mas'uliyatli deb bilmoq lozim.
Mana
shu paytlarda odam psixikasida, shuningdek,
nerv tizimining
ayrim bo'limlari va butun organizmda katta o'zgarishlar ro'y beradi (shaxs va
xarakterning shakllanishi, qarish jarayonlari)
Ilk go'daklik davrida bolani qat'iy kun tartibi bilan boqish
psixogigiyenik jixatdan kata ahamiyatga egadir.
Oiladagi sog'lom muhit ota bilan ona o'rtasidagi o'zaro
munosabatlar
farzandlar tarbiyasida muhim rol o'ynaydi.
Tarbiyaning buzilishi va kamchiligi – yomon ta'sir qoldiradigan
psixogigiyenik omildir. Har bir davrning o'ziga
hos psixogigiyenik
talablariga amal qilish sog'lom turmush tarzigi ta'minlaydi. Jumladan kun
tartibi, to'g'ri ovqatlanish jismoniy tarbiya bilan shug'ullanish va boshqalar.
Nima uchun odam mexnat qiladi?
Mehnat va o'qish psixogigiyenasi.
Psixogigiyena nuqtai nazaridan
mehnat odamga foydali va
zarurdir.kishining mehnatga emosional jixatdan qanday munosabatda bo'lishi
juda muhim omil hisoblanadi.
Mehnat shaxsni shakllantirish vositasi, ijod,
ilxom va turli-tuman
xissiy
kechinmalarning
manbai
bo'lib
xizmat
qiladi.
Mehnat
psixologiyasining mehnat faoliyatining barcha turlariga ta'luqli bo'lgan bir
necha umumiy vazifalari va muammolari mavjud.
Agar kishining kasbi uning qizishlari va tayyorgarligiga mos kelsa, u
holda mehnat quvonch, zavq, ruhiy sog'lomlik manbaiga aylanadi.
Mehnat psixogigiyenasining muhim bo'limlaridan biri aqliy mehnat
gigiyenasidir. Aqliy mehnat noto'g'ri tashkil etiladigan bo'lsa,
salomatlikka
putur yetkazadigan omil bo'lib qolishi mumkin.
Aqliy mehnat miya tinib turgan paytda (kunning birinchi yarmida)
ayniqsa samarali va foydali bo'ladi. Bunday mehnat tanafussiz 3-4 soatdan
uzoq cho'zilmasligi kerak.
Aqliy mehnat bilan shug'ullanayotgan odamning tez-tez chalg'ib
turishi, shovqin-suron, telefon qo'ng'iroqlari va boshqalar ishga halal beradi.
Aqliy mehnatni harakat, jismoniy tarbiya, jismoniy mehnat, sayr qilish
bilan birga navbatlab olib borish kerak. Chekish aqliy mehnatga halal beradi,
?
44
asab tizimini stimullaydigan qo'zg'otuvchi moddalar (fenamin, kofein, kofe,
achchiq choy) ham tavsiya etilmaydi.
Dostları ilə paylaş: