Pedagogs international research journal

“
PEDAGOGS
”
 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-27, Issue-1, February - 2023
 
127
(g‘uncha, bog‘lam) metodi pedagogik, didaktik strategiyaning muayyan shakli bo‘lib, 
u o‘quvchilarga ixtiyoriy
muammolar xususida erkin, ochiq o‘ylash va shaxsiy 
fikrlarni bemalol bayon etish uchun sharoit yaratishga yordam beradi. Mazkur metod 
turli xil g‘oyalar o‘rtasidagi aloqalar to‘g‘risida fikrlash imkoniyatini beruvchi 
tuzilmani aniqlashni talab etadi. “Klaster” metodi aniq ob’ektga yo‘naltirilmagan 
fikrlash shakli sanaladi. Undan foydalanish inson miya faoliyatining ishlash tamoyili 
bilan bog‘liq ravishda amalga oshadi. O‘quvchilar bilan yakka tartibda uy vazifasini 
bajargan yoki bajarmaganligini bilish uchun “Aqliy hujum” metodidan foydalangan 
holda aniqlik kiritish mumkin. Yana “Aqliy hujum”
metodidan ba’zi sabablarga ko‘ra 
darsga kech kelgan o‘quvchilar bilimini tekshirish va ularni boshqa kech qolmasligini 
ta’minlash uchun ham qo‘llashni tavsiya qilgan bo’lar edim. “Aqliy hujum” metodi 
uchun savollar: Tarix fani nimalarni o’rgatadi?, O‘zbek
tarixining buyuk siymolarini 
sanab bering, Tarix fanining maqsad va vazifalari qanday?
O‘quvchilar bilan tez
-tez 
savol-
javob o‘tkazish bilim doirasini kengaytiradi. Savollarni bilmagan o‘quvchilarni 
jazolash (raqsga tushish, qo‘shiq va she’r yoki sanalar
ni yoddan aytish) orqali ham 
bilim olishga intilishlarga sabab bo‘ladi. 
“Venn diagrammasi” usulida o‘quvchilarda mavzuga nisbatan tahliliy 
yondashuv, ayrim qismlar negizida mavzuning umumiy mohiyatini o‘zlashtirish 
(sentezlash) ko‘nikmalarini hosil qilis
hga yo
‘
naltiriladi. Strategiya kichik guruhlarni 
shakllantirish asosida sxema bo‘yicha amalga oshiriladi. Yozuv taxtasi o‘zaro teng 3 
bo‘lakka ajratiladi va
har bir bo‘lakka sxema chiziladi. Avval ikkala mavzu haqida 
ma’lumot yoziladi. So’ng ularning o‘
xshash tomonlari yo
‘
ziladi va ikkita mavzu 
haqaidagi ma’lumotlar mustahkamlanadi.
Bu usul ko‘nikma hosil qilishda, tushuncha va axborotlarni umumlashtirish 
hamda 
ixchamlashtirish uchun tez va kuchli vosita bo‘lib xizmat qiladi.
Tarix faniga oid mavzularni tez yod olish va xotirada mustahkam saqlash uchun 
o‘quvchilar bilan “Tezkor savol
-
javob” o‘tkazish kerak. 
Guruhlar uchun beshtadan 
aniq va lo’nda javobga ega savo
llar beriladi. Masalan: 
Qo‘qon xonlligi
Buxoro xonligi 
Xonliklar 
ning o’xshash 
tomonlari 

---