Pedagogs international research journal

“
PEDAGOGS
”
 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-27, Issue-1, February - 2023
 
95
IQTISODIY XAVFSILIKNI TA’MINLASHNING HUQUQIY VA SIYOSIY 
ASOSLARI 
Toshpulotov Xayyotbek Otamurod oʻgʻli
 
TDTrU talabasi 
 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida inson va uning manfaatlariga tahdidlar mavjud 
bo’lib, ular quyidagi guruhlarga bo’linadi:
-
tabiiy tavsifdagi tahdidlar; 
-
tashqi iqtisodiy tizimlar tahdidi; 
-
ichki ijtimoiy tizimda vujudga keladigan tahdidlar; 
-
shaxsning o’z oldiga noto’g’ri maqsadlarni qo’yishi oqibatida ro’
y beradigan 
tahdidlar. 
Inson xavfsizligiga tahdidlar ekologiyaning buzilishi yoki tabiiy ofatlar, tabiat 
injiqliklari, yuqumli kasalliklar, jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozlari, turli davlatlar 
hamda ular bilan hamkorlik qiluvchi siyosiy va ijtimoiy tashq
i kuchlar o’rtasidagi 
iqtisodiy aloqalarning kuchsizlanishi va qisqarishi, mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanish sur’atlarining jamiyat ehtiyojlari o’sishiga nisbatan keskin orqada qolishi, 
mintaqa va hududlar rivojlanishidagi nomutanosiblik, bozor konyunkturasining 
o’zgaruvchanligi, inflyatsiyaning kuchayishi, raqobat kurashi, shaxsning o’z oldiga 
real hayotga va uning istiqbollariga nisbatan noto’g’ri maqsadlarni qo’yishi, jamiyatda 
urbanizatsiya jarayonlarining urbanizatsiya jarayonlarining keskinlashishi tufayli 
paydo bo’ladi.
Iqtisodiy tajovuz, zo’ravonlik shaxsga nisbatan bo’ladigan tahdidlar ichida 
alohida xususiyatga ega. Zo’ravonlik ma’lum kishilar guruhi yoki shaxsning 
boshqasiga nisbatan iqtisodiy yoki siyosiy hukmronlik qilish, mol-mulki va 
sar
moyasini qo’lga kiritish maqsadida qiladigan tajovuzi hamda jismoniy yoki 
psixologik ta’sir etishga urinishi hisoblanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida shaxsga ishsizlik, inflyatsiya, raqobat kurashida 
bankrot, bo’lish xavfi tahdid soladi.
Shaxsiy manfaatlari va xavfsizligiga tahdidlar hamda xavf-xatarlarni yengib 
o’tish, o’zining xavfsizligini ta’minlashi uchun insonda sabr
-toqat, harakatchanlik va 
faollik kabi sifatlar mujassam bo’lmog’i kerak.
Mamlakatda vaqtincha ishsiz qolganlar, kam ta’minlangan aholi
guruhlarini aniq 
yo’naltirilgan ijtimoiy himoyalash tizimi samaradorligining o’sishi, muhtoj kishilarni 
moddiy jihatdan qo’llab
-
quvvatlash, xalq tomonidan an’ana sifatida qabul qilingan 
adolat tamoyillariga qat’iy rioya etilishi kishilarda sabr
-toqat va chidamlilikni 
kuchaytiradi hamda ularning ijtimoiy-iqtisodiy ahvolini yaxshilashga imkoniyat 
yaratadi. 

---