Pedaqoji universitetləRDƏ bakalavriat səVİYYƏSİ ÜZRƏ

Əbülməkarim Mücirəddin Beyləqani. 
Həyatı. Ədəbi 
irsi. Mədhiyyələri (Məhəmməd Cahan Pəhləvana və Qızıl 
arslana). Divanı (Britaniya muzeyi). Beş min beytlik 
yaradıcılığı. Məhəbbət mövzulu şeirləri. Yaradıcılığının 
tədqiqi. 
IX Mövzu: Xaqani Şirvaninin həyatı və lirikası. 
XII əsr 
intibah ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi. .
 
Şirvanşahlar saray 
mühiti. X.Şirvaninin həyatı, müasirləri. Şamaxı və Məlhəmlə 
(Şamaxının kəndi) bağlı söyləmələr. Ailə həyatı. Atası Nəccar Əli 
və anası Rabiə ilə bağlı bilgilər. Əmisi Kafiəddin Ömərin şairin 
həyatında rolu. 18 yaşında saraya getməsi. 22 yaşında mənəvi 
aləmindəki oyanış. İraqa səyahəti. “Həbsiyyə” şeirlər silsiləsi. 
Kəbə ziyarəti. Xəstəliyi ilə bağlı Gəncəyə səfəri (1159) və 
N.Gəncəvi ilə görüşü. On yeddi min beytlik lirik şeirlər divanı.
Bədii irsi. Lirikası. Qəzəl və rübailəri. Qəzəllərində məhəbbət 
motivi. Rübailərinin ictimai məzmunu. Qəsidə yaradıcılığı. 
İctimai-fəlsəfi məzmunlu şeirləri. «Mədain xərabələri» və onun 
sərgilədiyi məzmun. «Qəsideyi-şiniyyə»nin sərgilədiyi ictimai-
siyasi məzmun.
X Mövzu: X.Şirvaninin “Töhfətül-İraqeyn” əsəri (1156).
Azərbaycan ədəbiyyatında ilk məsnəvi. Şairin “Töhfətül-xəvatir 
və zibdətül-zəmair” adlandırması. Şairin mühiti, həyatı ilə bağlı 
poemada verilən bilgilər. Poemanın özünəməxsusluq səciyyəsi. 
Şərq ədəbiyyatı, mədəniyyəti, ayrı-ayrı yerlər, siyasi və ədəbi 
mühitlər haqqında verilən təfsilatlar. Yaradıcılığının mövzu 
dairləsi. Xaqanidə etiraz motivləri. İctimai mühitin ağrıları. 
X.Şirvaninin nəsri. Nasir kimi Azərbaycan ədəbiyyatında yeri. 
Məktubları. Şəmsəddin Beyləqaniyə, Şirvanşah Mənucöhrə, 
Əxistana, qızıl Arslana, Məliküşşüəra Kafiəddinə, Vəhidəddin 

---

15 
ben Osmana və s. yazdığı məktublar. Məktublarda şer 
parçalarının verilməsi. Ə.Xosrov Dəhləvi, Ə.Cami, M.Füzuli 
yaradıcılığına Xaqaninin təsiri. S.Ə.Şirvani, M.Ə.Sabir, 
Ə.Cəfərzadə və s. sənətkarlar Xaqani haqqında. Yaradıcılığının 
tədqiq tarixi.