Porsildaq jara

Porsildaq jara

REJE:

• Porsildaq jara haqqinda tu’sinik
• Porsildaq jara tu’rleri
• Alip keliwshi faktorlar
• Patogenezi, klassifikaciyasi
• Klinikasi
• Laborator ha’m differencial diagnostikasi
• Dawalaw

Porsildaq jara keselligi (pemphigus) – xronikaliq keshiwshi, jaman sipatli, autoimmun dermatoz. Terinin’ ren’i o’zgermegen halda, tu’rli sebeplerge ko’re, terige taspa tasiwi menen o’tetug’in kesellikler topari

Porsildaq jara tu’rleri

Sozilmali porsildaq jara

Zaxm porsildaq jarasi

Na’resteler porsildaq jarasi

Sozilmali porsildaq jara

• Teri ha’m silekey qabatlarg’a qayta qayta porsildaqlar tasip turiwi menen xarakterlenedi.
• Taspalar jarilip, usi tarawlar qatti awiradi.
• Nawqas isitpalaydi, uyqisi, ishteyi jog’aladi, azip ketedi
• Kesellik 1 ay, bazida 1 jil dawam etedi.
• Ko’binese nerv sistemasi ziyanlanadi, zatlar almasiniwi buziladi.

Na’resteler porsildaq jarasi

• Irin’li mikroblar qozg’atatug’in o’tkir kesellik ( na’reste o’mirinin’ da’slepki ku’nlerinde payda boladi)
• Na’restenin’ denesi, ayaq ha’m qollari terisinde noxatdan tartip g’oza u’lkenligindegi porsildaqlar payda boladi (olar jarilg’an jer suwli bolip aship turadi)
• Kesellik 6-8 ku’n dawam etip, du’zelip ketedi. Biraq na’zik na’restelerde ju’da awir keshedi

Zaxm porsildaq jarasi

• Zaxm porsildaq jarasinda alaqan ju’zesi ha’m ayaq tu’binde, baltir ha’m bilekde, bazida dene ha’m ju’zde isinip, saw teriden ajiralip turatug’in nag’isli porsildaqlar payda boladi.
• Zaxm porsildaq jarasinda ishki organlar da ziyanlaniwi mu’mkin
• Nawqas zaxmg’a qarsi qollanatug’in da’ri-darmanlar menen dawalanadi

Alip keliwshi faktorlar:

• Infekciyalar (viruslar)
• Endokrin o’zgerisler
• Nerv ha’m tamirlar sistemasinda o’zgerisler
• Suw-duz almasiwinin’ buziliwi
• Bu’yrek asti bez iskerliginin’ buziliwi

Patogenezi:

• Epidermisdin’ tikenek ta’rizli qabatina belgisiz ziyanlawshi agenttin’ ta’siri
• Yadroli DNK toplaniwi
• Tikenek ta’rizli qabat kletkalarinin’ ha’m kletka araliq zatlardin’ antigen strukturasinin’ o’zgeriwi
• Tikenek ta’rizli qabatta Ig G klasindag’I antideneshelerdin’ toplaniwi ha’m kletkalardin’ membranasina ta’sir qiliwi
• Proteolitik fermentlerdin’ shig’iwi desmosomalardin’ buziliwi
• Proteoliz sistemasinin’ aktivaciyasi, akantoliz rawajlaniwi

Klassifikaciyasi

Vulgar yaki a’piwayi

Tarqaliwshi

Japiraq

ta’rizli

Seboreyali

Porsildaq jara klinikasi

• A’piwayi - teride ha’m silekey qabatlarda monofakal porsildaqlar
• Tarqaliwshi – jaraqat periferiya boylap o’sedi, u’stinde jaman iyisli vegetaciyalar gu’zetiledi
• Japiraq ta’rizli – silekey qabatlar jaraqatlanadi, u’stinde qabat-qabat qatlamlar payda boladi
• Seboreyali tu’ri – porsildaq jara, seboreya, qizil yuguruk belgileri gu’zetiledi

Ha’reketli belgiler:

Nikolsk simptomi

Asbo-Ganzena simptomi

Laboratoriya diagnozi

• Tcank kletkalarinin’ mikroskopiya tekseriwi
• Biopsiya arqali gistologiya tekseriwi
• Immunofluoressenciya reakciyasi

Differencial diagnostikasi

• Bullez pemfigoid
• Dermatoz Duringa
• Ko’p formali ekssudativ eritema

Dawalaw

• Kortikosteroidlar (prednizalon, deksametazon, triamsinalon
• Geparin
• Immunostimulatorlar
• Antistafilokokli plazma
• Qan quyiw, gemosorbciya
• Parxez
• Kaliy o’nimleri
• Quwatlawshi terapiya