Protein ve amino asit metabolizmasi IX doç. Dr. Mustafa altinişik adütf biyokimya ad

PROTEİN VE AMİNO ASİT METABOLİZMASI IX

• Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD

• 2006

Histidinin fonksiyonları

• Histidin, birçok proteinde %1-2 oranında ve hemoglobinde %10 oranında bulunur

Histidin,

• Histidin,

• -alanin ile kaslarda bulunan karnozin (-alanilhistidin) ve anserin (-alanil-metilhistidin) dipeptitlerini oluşturur.

Eritrosit, beyin ve karaciğerde bulunan ergotionin, histidinin –SH türevidir.

• Eritrosit, beyin ve karaciğerde bulunan ergotionin, histidinin –SH türevidir.

• Histidin, memeli dokularında histidin dekarboksilaz etkisiyle dekarboksile olur ve histamin oluşturur.

Histidin,

• Histidin,

• bir dizi reaksiyondan sonra formiminoglutamik asit (FİGLU) ve glutamat üzerinden -ketoglutarata dönüşür

Prolinin fonksiyonları

• Prolin, organizmada glutamattan glutamat γ-semialdehit üzerinden sentezlenir. proteinlerin yapısına katılır, en çok prolaminlerin yapısında bulunur

Prolin,

• Prolin,

• kollajenin yapısına katıldıktan sonra prolil hidroksilaz tarafından hidroksilasyona uğratılır ve 4-hidroksiprolin oluşur

Prolin,

• Prolin,

• bir dizi reaksiyondan sonra glutamat üzerinden -ketoglutarata dönüşür.

• Hidroksiprolin de proline benzer şekilde katabolize olur.

Fenilalanin ve tirozinin fonksiyonları

• Fenilalanin ve tirozin, doku proteinlerinin yapısına katılırlar.

Fenilalanin,

• Fenilalanin,

• özellikle karaciğerde, fenilalanin hidroksilazın katalitik etkisiyle fenil halkasına hidroksil grubu eklenmesiyle irreversibl olarak tirozine dönüşür

Fenilalanin katabolizmasında daha az kullanılan transaminasyon yolu ile fenilpirüvat ve sonra fenillaktat veya fenilasetat oluşur. Fenilasetat da insanda glutamin ile birleşerek idrarla atılan fenilasetilglutamini oluşturmaktadır.

• Fenilalanin katabolizmasında daha az kullanılan transaminasyon yolu ile fenilpirüvat ve sonra fenillaktat veya fenilasetat oluşur. Fenilasetat da insanda glutamin ile birleşerek idrarla atılan fenilasetilglutamini oluşturmaktadır.

Tirozinin 3,4-dihidroksifenilalanine (DOPA) hidroksilasyonu ile başlatılan bir dizi tepkime sonunda nöral ve adrenal hücrelerde katekolaminler; melanositlerde ise deri, saç ve gözün kahverengi-siyah pigmenti melanin sentez edilmektedir.

• Tirozinin 3,4-dihidroksifenilalanine (DOPA) hidroksilasyonu ile başlatılan bir dizi tepkime sonunda nöral ve adrenal hücrelerde katekolaminler; melanositlerde ise deri, saç ve gözün kahverengi-siyah pigmenti melanin sentez edilmektedir.

Tirozin,

• Tirozin,

• az kullanılan bir yol ile kan basıncını arttırıcı etkisi olan tiramine dekarboksile olmaktadır.

Tirozin,

• Tirozin,

• tiroglobulindeki tirozin kalıntılarının iyodinasyonu ile sentez edilen tiroid hormonlarının öncülü olarak görev yapmaktadır.

Tirozinin karaciğerde gerçekleşen en çok kullanılan katabolizma yolunda, homogentisik asit üzerinden fumarik asit ve asetoasetik asit oluşur.

• Tirozinin karaciğerde gerçekleşen en çok kullanılan katabolizma yolunda, homogentisik asit üzerinden fumarik asit ve asetoasetik asit oluşur.

Triptofanın fonksiyonları

• Triptofan, doku proteinlerinin yapısına katılır

• 5-hidroksitriptamin (serotonin)’in ön maddesidir

Triptofan,

• Triptofan,

• memeli böbreği ve karaciğerinde triptamine dekarboksile olabilir

• koli basillerinin triptofanaz enzimi etkisiyle oksidatif deaminasyona uğratılarak indolpirüvata dönüştürülür.

Triptofan,

• Triptofan,

• kinürenin üzerinden yıkılarak formik asit, alanin, ksantürenik asit, nikotinik asit, -ketoadipik asit, glutaril-CoA, asetil-CoA gibi bir dizi ara ürünler ve yan ürünler oluşturur.