Psixologiyasi. Pedagogik psixologiya

367

---

XVII BOB. 0 ‘SPIRINLIK DAVRI
Reja:
1
. 0 ‘spirinlik psixologik yosh sifatida rivojlanishning ijtimoiy 
shart-sharoitlari.
2
. 0 ‘spirinlik davrida yetakchi faoliyat.
3. 0 ‘spirinlik davrida intellektual rivojlanish.
4. Shaxs rivojlanishi.
5. 0 ‘spirinlik davrida muloqot.
Mavzuning o‘quv maqsadi:
Ta’limiy:
Talabalarga o‘spirinlik davrining psixik xususiyatlari, 
bu davrdagi aqliy va emotsional rivojlanish, shaxs xususiyatlari 
haqida tushuntirish va anglatishdan iborat.
Tarbiyaviy:
0 ‘spirinlik davrining psixik xususiyatlari bilan 
tanishtirish orqali shaxsda o‘z-o‘zini boshqarishni, irodaviy va 
shaxsiy sifatlarni tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi:
Talabalarda o‘spirinlik davrining psixik xu­
susiyatlari to‘g‘risidagi bilimlarini rivojlantirish.
Tayanch tushunchalar: 
ilk o‘spirinlik, o‘spirinlik, intellektual 
rivojlanish, yetakchi faoliyat, muloqot, emotsional rivojlanish, 
yangi psixologik tuzilma.
17.1. 0 ‘spirinlik psixologik yosh sifatida rivojlanishning ijtimoiy
shart-sharoitlari
Ilk o‘spirinlik davri «kamolot bo‘sag‘asi» deb ta’riflanadi. Bu 
kamolot bosqichi fiziologik, psixologik va ijtimoiy chegaralarni 
o‘z ichiga oladi. Psixologiya fani o‘spirinlik muammosini komp- 
leks o‘rganishni da’vat etadi.
Bu juda qiyin masala, chunki psixofiziologik taraqqiyot sur’ati 
bilan uning bosqichlari ijtimoiy yetilish muddati bilan hamma 
vaqt ham to‘g‘ri kelavermaydi. Akseleratsiya natijasida bugungi 
ilk o‘spirinlarning taraqqiyoti avvalgi avlodlarga nisbatan o‘rta- 
cha ikki-uch yil avval yetilmoqda. Fiziologlar bu jarayonni 2-da- 
rajali jinsiy belgilarning paydo bolishiga qarab, 3 ta bosqichga 
ajratadilar: