MAKTABGACHA
TA'LIM
TASHKILOTLARIDA
TA'LIM SHAKLI
JOVLIYEVA NODIRA
3.
NATIJALAR
1.
KIRISH
2.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
REJA
5.
XULOSA
MUHOKAMA
4.
Maktabgacha ta’lim uzluksiz ta’limning boshlang’ich qismi hisoblanadi.
U bolaning sog’lom va rivojlangan shaxs bo’lib shakllanishini ta’minlab,
o’qishga bo’lgan ishtiyoqini uyg’otib, tizimli o’qitishga tayyorlab boradi. 6-
7 yoshgacha bo’gan maktabgacha ta’lim davlat va nodavlat bolalar
maktabgacha ta’lim tashkilotlarida va oilada amalga oshiriladi.
Maktabgacha ta’limning maqsadi – bolalarni maktabdagi o’qishga
tayyorlash, bolani sog’lom, rivojlangan, mustaqil shaxs bo’lib shakllantirish,
qobiliyatlarini ochib berish, o’qishga, tizimli ta’limga bo’lgan ishtiyoqini
tarbiyalash hisoblanadi. Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga
qo’yiladigan Davlat talablari aniq bir yoshdagi bolaning rivojlanish
standartlarini va bolaning yutuqlari va rivojlanish darajasini baholash
imkoniyatini beruvchi indikatorlarni belgilaydi. Ushbu xujjat, birinchi
navbatda, oilalarga bolaning to’laqonli rivojlanishi, ta’lim-tarbiyasida, uni
maktabda ta’lim olishga samarli tayyorlashda yordam berishni nazarda
tutadi. U maktabgacha ta’limning mazmunini belgilaydi va mulk shaklidan
qat’iy nazar, maktabgacha ta’lim tashkilotlarini bolalikning qadr-qimmatini
saqlab qolgan xolda barcha bolalarning tenghuquqligini va har bir
bolaning individual rivojlanishini tadbiq etishga yo’naltirilgan.
KIRISH
Maktabgacha ta’lim tizimi uzluksiz ta
‟
limning birlamchi, eng asosiy bo’g’inidir.
Mutaxassislarning ilmiy xulosalariga ko„ra, inson o’z umri davomida oladigan barcha
axborot va ma’lumotning 70 foizini 5 yoshgacha bo’lgan davrda oladi. Shu bois
bolalarning sog’lom va bilimli, yetuk kadrlar bo’lib voyaga etishida maktabgacha
ta’lim tarbiyasi juda - muhim o’rin tutadi. O’zbekiston Respublikasining Prezidenti
SHavkat Mirziyoev bu tizimga alohida e’tibor qaratmoqda. Shu masalaga doir bir
necha yig’ilish o’tkazildi, tarixiy qarorlar qabul qilinmoqda. O’zbekiston
Respublikasining Prezidenti bu tizimga alohida e’tibor qaratmoqda. Shu masalaga
doir bir necha yig’ilishlar o’tkazildi, qarorlar qabul qilinmoqda. O’zbekiston
Respublikasi Prezidenti huzurida 2017 yil 16 avgust kuni bo’lib o’tgan yig’ilishda
maktabgacha ta’lim tizimini tarkibiy jihatdan tubdan isloh qilish, mazkur
tashkilotlarga bolalarni to’la qamrab olish bo’yicha muhim vazifalar qo’yilgan edi.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
NATIJALAR
Mashg’ulot ta’lim tashkilotda bolalarga ta’lim
berishning asosiy shaklidir. Mashg’ulot –
pedagogning
bolalarni
kerakli
bilim
va
malakalardan frontal holda xabardor qilishidir.
Tarbiyachi bolalarga ta’lim berishni kun
davomida amalga oshiradi: ularning bilimlarini
boyitadi, madaniy, gigenik, xulq madaniyati,
gaplashish nutqi, sanoq-hisob harakatlari kabi
turli tuman malaka va ko’nikmalarini shakllantirib
boradi. Ammo ta’lim berishda bosh rolni
mashg’ulot
egalaydi.
Mashg„ulotlar
maktabgacha ta’lim tashkilotida ta’limni tashkil
etish shaklidir. Ta’lim shakli deganda ta’lim
beruvchi pedagog va bolalarning maxsus tashkil
etilgan faoliyati tushuniladi va kun tartibida
ma’lum bir vaqtda o’tkaziladi. Ta’lim shakli
bolalar soni, pedagog va bolalar o’rtasidagi
o’zaro ta’sir xususiyatiga, o’tkazish joyiga
shuningdek kun tartibida egallagan o’rniga qarab
birbiridan farq qiladi.
MAKTABGACHA
TA’LIM
TASHKILOTIDA
TA’LIMNING
FRONTAL (UMUMIY), JAMOAVIY VA YAKKA TARTIBDAGI
SHAKLLARIDAN FOYDALANILADI. BUNDAN TASHQARI,
BOLALARGA TA’LIM BERISH ISHLARI EKSKURSIYA, TA`LIMIY
O’YINLAR ORQALI, KUN DAVOMIDA BOLALARNING
MASHG’ULOTDAN TASHQARI HAR XIL FAOLIYATLARIDA,
ULARNING O’YINLARIGA RAHBARLIK QILISH JARAYONIDA
AMALGA OSHIRILIB BORILADI. MASHG’ULOT MAKTABGACHA
TA’LIM
YOSHIDAGI
HAMMA
BOLALAR
UCHUN
MAJBURIYDIR: UNDA DASTUR MAZMUNI BELGILAB
BERILGAN, KUN TARTIBIDA UNGA MA’LUM O’RIN VA VAQT
AJRATILGAN. MASHG’ULOT TARBIYACHI RAHBARLIGIDA
O’TKAZILADI, TARBIYACHI MASHG’ULOTDA BOLALARNI
YANGI BILIMLARDAN XABARDOR QILADI, BOLALARNING
AMALIY MASHG’ULOTLARINI TASHKIL ETADI. O’QUV
MATERIALINING
MAZMUNI
ASTA-SEKIN
MURAKKABLASHTIRILIB BORILADI. MASHG’ULOT BOLALARNI
MAKTABGA TAYYORLASHDA KATTA AHAMIYATGA EGA.
MASHG’ULOT ORQALI BOLALAR O’QUV MALAKASINI EGALLAB
OLADILAR. ULARDA BARQAROR DIQQAT, IRODANI, DIQQATNI
JALB ETA OLISH KABI QOBILIYATLAR RIVOJLANADI.
IZCHILLIK BILAN TA’LIM BERISH NATIJASIDA BILIMGA
QIZIQISHLAR RIVOJLANA BORADI.
MUHOKAMA
Bolalarga bilim berishning jamoa usulida olib borish katta
ahamiyatga ega: birgalikdagi faoliyatda bolalar bir-birlariga
faol ta’sir etishadi, o’z tashabbusi, topog’onligini namoyon
qilish imkoniyati tug’iladi. Bolalar oldiga umumiy zo’r
berishning talab etuvchi vazifa qo’yilganda birgalikda
qayg’urishadi, jamoatchilik xissi shakllanadi. Ekskursiyalar,
rasm qirqib yopishtirish, qurish yasash ishlarini birgalikda
bajarish, umumiy raqs-o’yinlarini ijro etish, badiiy asarlarni
eshitish, o’qishda paydo bo’lgan birgalikdagi kechinmalar
bolalarning birlashgan do’stona jamoasini yaratishga yordam
beradi. Mashg’ulotda ta’lim berish orqali bolalarda
maktabdagi o’qishga qiziqish tarbiyalanadi, javobgarlik xissi,
o’zini tuta olish, mehnat qilishga intilish odati, topshirilgan
ishni bajarish kabi to’g’ri sifatlar hosil qilinadi.
Bolalarni maktab ta’limiga ruhiy jihatdan
tayyorlashni ularning boshlang’ich sinflarda
dastur materialni yaxshi o’zlashtirib olishlarini
ta
‟
minlovchi bilim va malakalar mashg’ulotlar
jarayonida xosil qilinadi. Mashg’ulotlarda
bolalarda mustaqil fikr yuritish, malakasi
tarkib toptiriladi, tarbiyachilarga quloq solish,
ularning fikriga ergashish, hikoya qilinayotgan
hikoyalardan voqeadagi asosiy g’oyalarni ajrata
olish,
qisqacha
umumlashtirish
kabi
malakalarni rivojlantirishga katta e’tibor
beriladi.
XULOSA
Mashg„ulotlarda
ta’lim
berish
bolalardan aqliy va jismoniy zo’r
berishni talab etadi, ya’ni u bolani
aktiv faoliyati bilan bog’liq bo’lib bola
ma’lum natijaga erishish uchun
intiladi, bu esa boladan uzoq davomli
ixtiyoriy
diqqatni
talab
etadi.
Shuning
uchun
mashg’ulotga
tayyorlanishda
bolalar
yoshini,
imkoniyatini e’tiborga olish zarur:
mashg’ulotning
vaqtini,
kun
tartibidagi o„rnini dasturning har xil
bo’limlarini to’g’ri almashtirib turishni
oldindan o’ylab, aniq belgilab olish
zarur.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Qodirova F.R., Qodirova R.M. Bolalar nutqini rivojlantirish nazariyasi va metodikasi. – Toshkent: «Istiqlol», 2006. 2. “Ilk qadam”
davlat o`quv dasturi O`zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta
‟
lim vazirligining 2018-yil 7-iyuldagi 4-sonli hay
‟
at yig„ilishi qarori
bilan tasdiqlangan va nashr etilgan dasturi. 3. Г.И.ХАСАНОВА “Таълим жараёнида дастурлаштирилган
ўқ
итиш
технологиясидан фойдаланишнинг афзалликлари” Жиззах: 2020. 420 бет. 223- 225б 4. Хасанова, Г. (2021). Олий таълим
муассасалари педагогларининг Креатив
қ
обилиятларини ривожлантиришнинг мазмуни. Academic Research in Educational
Sciences, 2(1), 778-782 5. М.Усмонова .
Ўқ
увчи шахсига й
ў
налтирилган педагогик технологиялар Таълим технологиялари.
2016 йил. 4-сон. 6. М.Усмонова .Педагогик жараён лойиxаси – маш
ғ
улотлар самарадорлигини таъминлаш воситаси
сифатида Бошлан
ғ
ич таълим ва жисмоний маданият й
ў
налишида сифат ва самарадорликни ошириш: муаммо ва ечимлар
Хал
қ
аро илмий конферентсия. Тошкент. 25 май, 2017 йил 7. Садиковна, у. м. (2013). Ali Şir Nevai Eserlerinde Bitki Adları . Dil ve
Edebiyat Araştırmaları , (8) , 0-0 . Retrieved from 8. Maxfuza Usmanova, THE CONCEPT OF EDUCATIONAL PROFESSIONAL
COMPETENCE AND ITS YIELD FACTORS , Архив Научных Публикаций JSPI: 2020: Архив №54 9. Norquziyeva, M. (2020). The
role of educational technology in shaping the professional stability of students. Архив Научных Публикаций JSPI.
10.Abdurakhmonovna, N. M. (2020). Methodology of giving professional knowledge to future teachers. ACADEMICIA: An
International Multidisciplinary Research Journal, 10(5), 1378-1383. 11. Manzura, N. (2021). Sustainable Activity in the Teaching
Profession and Its Foundations. PsychologyandEducationJournal, 58(2), 1339-1345. 12.Abdurahmonovna, N. M. (2021).
Pedagogical and Psychological Aspects of Professional Sustainability of Future Teachers. 5.Xasanova, G. (2020). Мактабгача
таълим ташкилотларида хал
қ
о
ғ
заки ижоди воситаларидан фойдаланишнинг педагогик мазмуни. Архив Научных
Публикаций JSPI.
E’tiboringiz
uchun raxmat!
Dostları ilə paylaş: |