Python dasturlash tili haqida



Yüklə 0,88 Mb.
səhifə21/32
tarix19.10.2023
ölçüsü0,88 Mb.
#157401
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   32
python dasturlash tili qoʻllanma

Metod

Vazifasi

List.append(x)

Ro`yxat oxiridan element qo`shish

List.extend(L)

Oxiriga hamma elementlarni qo`shib list ro`yxatini kengaytiradi.

List.insert(i,x)

i-elementga x qiymatini kiritadi

List.remove(x)

Ro`yxatdan x qiymatga ega elementni o`chiradi

List.pop([i])

Ro`yxatning i-elementini o`chiradi va qaytaradi. Agarda indeks ko`rsatilmagan bo`lsa oxirgi element o`chiriladi

List.index(x,[start],[end])

X qiymatga teng start dan end gacha birinchi elementni qaytaradi

List.count(x)

X qiymatga teng elementlar sonini qaytaradi

List.sort([key=funksiya])

Funksiya asosida ro`yxatni saralaydi

List.reverse()

Ro`yxatni ochadi

List.copy()

Ro`txatning nusxasi

List.clear()

Ro`yxatni tozalaydi

2.1.1-chizma. Ro`yxat metodlari tasnifi
Ro`yxatda metodlarni qo`llanilishini misollar yordamida ko`rib chiqsak



Ro`yxatning ishlatilishiga misol: bunda ro`yxatning maksimal elementini topish 2 xil usulda max() standart funksiyasi yordamida va har bir elementni birma-bir solishtirib chiqish orqali yechilgan.


Natija:


Kortejlar(tuple)
Kortejlar bir nechta ob’yektlarni birgalikda saqlashga xizmat qiladi. Ularni ro’yxatlarga o’xshatish mumkin. Lekin ular ro’yxatlar kabi boy funksionallikka ega emas. Ularning asosiy jihati qatorlarga o’xshab o’zgarmasliklaridir. Kortej- elementlar orasini vergul bilan ajratish orqali hosil qilinadi. Kortejga ma’no jihatdan o`zgarmas ro`yxat deb ta’rif berdik. Shu o`rinda savol tug`iladi. Ro`yxat bo`lsa kortej nimaga kerak:

  1. Turli holatlardan himoyalanish. Bu degani kortej o`zgartirishlardan himoyalangan bo`ladi, rejali (bu yomon) va tasodifiy (bu yaxshi) o`zgarishlardan xalos bo`ladi.

  2. Kichik hajm. So`zlar bilan ifodalamasdan.



  3. Kortejdan lug`at kaliti sifatida foydalanish mumkin:



Kortej afzalliklari haqida bilib oldik. Endi kortej bilan qanday ishlashni ko`ramiz. Bu xuddi ro`yxatlar bilan ishlashga o`xshaydi. Bo`sh kortejni yaratamiz:



Bir elementli kortejni yaratamiz:



Stop. Satr paydo bo`ldi. Bizga esa kortej kerak. Qanday qilib kortejga ega bo`lamiz?



Ura! Ishladi! Hamma gap vergulda. Qavuslar bu yerda hech nimani anglatmaydi. Kortejni yana quyidagicha yatish mumkin.



Lekin qavus qo`yish lozim, ba’zi bir holatlar borki qavuslar juda kerak. Tuple() funksiyasi yordamida iteratsiyalangan obyektdan kortej yaratish mumkin:



Kortejning elmentlariga ham ro`yxatlardagi kabi indeks bo`yicha murojat qilish mumkin (masalan: element nechanchi indeksdaligini bilish uchun). Bunda ham indekslash 0 (nol) dan boshlanadi ya’ni 6 ta elementdan iborat kortejning indeksi 0..5 gacha bo`ladi. Kortej indeksi esa [] operatori orasiga beriladi. Agar bizga kortejning elementilarini teskaridan chiqarish kerak bo`lsa uning indeksini manfiy (masalan: kortej[-5]) beramiz. Quyidagi misolda shularni ko`rib chiqamiz.



Yüklə 0,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin