Qarshi davlat universiteti geografiya kafedrasi

Nazorat savollari va topshiriqlar.
1. Yer sharining tarkibi haqida nimalar bilasiz?
2. Yerning shakli haqidagi bilimlar qanday shakllangan va takomillashgan?
3. Yer shari ko‘lamini o‘lchashda Abu Rayhon Beruniyning xizmatlari nimadan iborat?
4. Nima uchun Yerning shaklini geoid deyiladi va u kardiodal ellipsoiddan qanday farq qiladi?
5. Yerning ikki o‘qli ellipsoid shakli qanday xususiyatlari jihatidan uch o‘qli ellipsoid shaklidan farq qiladi?
6.Yerning sharsimonligini isbotlovchi qanday dalillarni bilasiz?
7.Yerning sharsimonligi tufayli uning yuzasida sodir bo‘ladigan tabiiy jarayonlar nimaladan iborat?
8. Yerning sutkalik harakati nima va qanady sababga ko‘ra kishilar uni sezmaydi? 9. Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishining isbotlari va undan kelib chiqadigan geografik oqibatlar nimalardan iborat?
10. Yerning yillik harakati nima va qanday sabablarga ko‘ra ba’zi yillari fevral oyi 29 kun bo‘ladi?
11. Nima uchun Yer sharida yil fasllari vujudga kelgan?
12. Agar Yerning o‘qi orbita tekisligiga perpendikulyar bo‘lganda uning yuzasida qanday o‘zgarishlar bo‘lgan bo‘lur edi?
13. Nima uchun kun bilan tun yil davomida o‘zgarib turadi.
14. Nima uchun 21 iyunda shimoliy yarim sharda, 22 dekabrda janubiy yarim sharda eng uzun kun bo‘ladi?
15. Nima sababli yer yuzasining hamma qismi bir xil yoritilmaydi va isitilmaydi? 16.
16. Kalendar nima va u qanday omillarga asoslanib tuziladi?
17. Oy-Quyosh kalendari qanday xususiyatlari jihatidan Quyosh kalendaridan farq qiladi?
18. Grigoriy (yangi stil) kalendari qanday vujudga kelgan va uning afzallik tomonlari hamda kamchiliklari nimalardan iborat?


Mustaqil ish
1.Yer sharidagi issiqlik mintaqalarini kontur kartaga tushirib, ularning bir-biridan farqlarini gapirib bering.
2.Darslikdagi 2-jadval ma’lumotlaridan foydalanib, shimoliy yarim sharning turli kengliklarida yil davomida kun va tunning uzunligini aks ettituvchi diagramma ishlang?