4.14.4. Boshqaruvchi p-n о‘tishli maydonli tranzistorning asosiy parametrlari Boshqaruvchi p-n о‘tishli maydonli tranzistorning asosiy parametrlari quyidagilardan iborat :
1) chiqish toki ning maksimal qiymati ( kirish xarakteristikasida kuchlanish bо‘lgandagi v nuqta) ;
2) chiqish-kirish kuchlanishining maksimal qiymati (kuchlanish bо‘lganda chiqish-tamba bо‘lak kuchlanishidan 1,2-1,5 marta kam bо‘lgan kuchlanish ( ));
3) Kesish (berkituvchi) kuchlanish , bunda chiqish toki qiymati nolga intiladi;
4) Ichki qarshilik ( kirish xarakteristikalarning II bо‘lakda qiyaligini xarakterlaydi):
, bо‘lganda ; (6.1)
5) Kirish-tamba xarakteristikasining tikligi ( kuchlanish ning chiqish toki ga ta’sirini kо‘rsatadi):
, bо‘lganda ; (6.2)
6) Kirish qarshiligi ( teskari yо‘nalishda siljigan p-n о‘tishlarning qarshiligi bilan aniqlanadi; kuchlanish orttirmasi katta bо‘lganda ham tamba toki orttirmasi deyarli nol bо‘lib qolaveradi, demak, kirish qarshiligi juda katta ekan ) :
bо‘lganda ; (6.3 )
7) Chiqish qarshiligi :
bо‘lganda . (6.4)
Tо‘yinish rejimida kuchlanishning sezilarli orttirmasi kirish tokining uncha katta bо‘lmagan orttirmasi ni yuzaga keltiradi, shuning uchun kirish qarshiligi katta va uning qiymati bir necha kOm ni tashkil etadi;
8) Kuchaytirish koeffitsiyenti :
bо‘lganda; (6.5)
bu koeffitsiyent kuchlanish о‘zgarishi boshqa kuchlanish о‘zgarishi ga qaraganda chiqish toki о‘zgarishi ga necha marta kuchliroq tasir etishini kо‘rsatadi. Odatda 10-100.
6.1-masala. p-n-p tipli tranzistor sxemaga umumiy emitter bilan ulangan (yuqorida keltirilgan 4.11-rasm). Agar kuchlanishlar quyidagi qiymatlarga ega bо‘lsa:
a) baza – emitter kuchlanishi va kollektor – emitter kuchlanishi ;
b) kuchlanishi va kuchlanishi ;
v) kuchlanish va kuchlanish .
tranzistor qanday rejimda ishlashini tushuntiring.
Yechish. a) tranzistor tо‘yinish rejimida ishlaydi, chunki emitterli о‘tishda tо‘g‘ri kuchlanish , kollektorli о‘tishda ham tо‘g‘ri kuchlanish (0,1 V) bо‘ladi.
b) tranzistor faol rejimda ishlaydi, chunki emitterli о‘tishda tо‘g‘ri kuchlanish , kollektorli о‘tishda esa teskari kuchlanish
(- 9,6 V) bо‘ladi.
v) tranzistor kesish rejimda ishlaydi, chunki ham emitterli о‘tishda teskari kuchlanish , ham kollektorli о‘tishda teskari kuchlanish (- 10,4 V) bо‘ladi.
7-8-AMALIY ISH
