QəRBİ kaspi universiteti

Birinci qrupa- şagirdlərlə daima ünsiyyətdə olan müəllimlərə aid etmək olar. Bu cür müəllimlər təkcə dərsdə, məktəbdə, təlimlə bağlı məsələləri həll edərkən şagirdlərlə ünsiyyətdə olmaqla kifayətlənmirlər. Bu cür ünsiyyət öz səmərəliliyi, müəllimin şagirdlərə inamı ilə fərqlənir. Həmin müəllimlər demokratik rəhbərlik üslubuna malik olurlar.

İkinci qrupu – şagirdlərə hörmətlə yanaşan və şagirdlərdə onlara qarşı dərin inam və etimad mövcud olan müəllimlər təşkll edir.

Şagirdlərlə qarşılıqlı ünsiyyətin xarakterinə görə üçüncü qrupa daxil olan müəllimlər əvvəlkindən bir sıra cəhətlərinə görə fərq-lənirlər. Bu cür müəllimlər, adətən, şagirdlərlə yaxın ünsiyyət saxlamağa cəhd göstərir, bu cür ünsiyyətə can atırlar. Lakin bu cür ünsiyyətə nail ola bilmirlər. Bu cür ünsiyyətin baş tutmamasının səbəbinə gəldikdə, onlar vaxtın çatmaması üzündən öz cəhdlərini həyata keçirə bilmirlər. Bu crü müəllimlər arasında avtoritar rəhbərlik üslubuna malik olanlar tez-tez özünü göstərir.

Dördüncü qrupa gəldikdə, buraya daxil olan müəllimlər şagirdlərlə çox məhdud işgüzar ünsiyyətlə bu cür müəllimlər şagirdlərlə ünsiyyətə can atmadıqları kimi, dərs dedikləri şagirdlər də onlarla yaxın ünsiyyətə, ürək sözlərini deməyə, onlarla məsləhətləş-məyə meyl göstərmirlər.

Pedaqoji ünsiyyət zamanı müəllimin mövqeyi də mühüm vasitə rolunu oynayır. Adətən müəllimin tutduğu mövqe ünsiyyətə əsaslı təsir göstərir.Bəzən müəllim sanki sanki çin səddi mövqeyi tutur. O öz mövqeyi ilə hər cür mövqeyindən də ola bilər. Müəllim lokator mövqeyində də ola bilər.Belə olduqda o hər şeyə seçici münasibət bəsləyir. Müəllim robot mövqeyi

tutduqda şəraitin dəyişməsinə fikir vermədən ünsiyyəti əvvəl planlaşdırdığı şəkildə aparmağa can atır. Müəllim dost mövqeyi tutduqda öz ünsiyyətini də şagirdlərlə dostluq əsasında durur. Şübhəsiz pedaqoji ünsiyyət zamanı müəllim hədidi müəllim, dost mövqeyi tutursa öz məqsədinə nail ola bilir.

Müəllimin pedaqoji fəaliyyəti və pedaqoji ünsiyyəti həmişə rəvan,maneəsiz getmir. Müəllim bu prosesdə bir sıra psixoloji çətinliklərə rast gəlir. Buraya çətinliyi doğuran səbəbin obyektiv və ya subyektiv olamsını,çətinliyin dərk olnuma dərəcəsini, pedaqoji təsirin təşkili xüsusiyyətini,özünənəzarət və özünütənzimi və s. aid etmək olar.Çətinliyi doğuran səbəbin obyektivlik dərəcəsindən asılı obyektiv və subyektiv çətinlik, dərk olnuma dərəcəsinə görə dərk olunan və dərk olunmayan çətinlik özünü göstərir.Özünənəzarət və özünütənzimləmə ilə bağlı olaraq öz qüsurlarını görməkdə, oan nəzarət etməkdə çətinliklər meydana çıxır. Çətinliyin yaranma xarakteri ilə bağlı üç ümumi tipi müəyyənləşdirmişdir: