QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov

Yod (

131(129)

j) – Qara parıltılı  rəngli qeyri metaldır. Asan sublimasiya olunur (buxara çevrilir). Son 

məlumatlara əsasən 

129

j litosferdə uranın öz-özünə bölünməsi ilə əmələ gəlir. Onun hesablama konsentrasiyası 1 

q stabil 

127

j-a 10

-14

 q təşkil edir. Torpaqda onun miqdarı (stabil yoda görə) 0,14·10

-4

%, okeanda

 

isə 0,049·10

-4

 

---

 

188

təşkil edir.  

Bioloji aktivdir, qalxanvari vəzin hormonlarının sintezi üçün vacib mikroelement sayılır. Əsas antropogen 

izotop 

131

j sayılır. O, nüvə partlayışı, AES-lərin istismarı (qəzası), reaktorların qəzası zamanı  əmələ  gəlir. 

Miqrasiyanın ekoloji zəncirinə aktiv qoşulur. Beləliklə, planetimizin təbii mühitinə, o cümlədən insan 

orqanizminə radiasiya yükünə, həm bir sıra təbii faktorlar, həm də insan populyasiyasının fəaliyyəti nəticəsində 

həyat mühitinin antropogen dəyişməsi səbəb ola bilər.