QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov


Su hövzələrinin temperatur rejimi



Yüklə 4,26 Mb.
səhifə58/706
tarix28.12.2021
ölçüsü4,26 Mb.
#15875
növüDərs
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   706
Su hövzələrinin temperatur rejimi quruya nisbətən xeyli sabitdir. Bu, suyun fiziki xassələri ilə, xüsusilə 

yüksək istilik tutumu ilə bağlıdır. Bunun nəticəsində istiliyin alınıb-verilməsi temperaturun kəskin dəyişməsinə 

səbəb olmur. Su hövzələrinin səthindən suyun buxarlanması (buna 2263,8 c/q sərf olunur) alt qatların 

qızmasının qarşısını alır, buzun əmələ  gəlməsi isə (buna 333,48 C/q ərimə istiliyi sərf olunur) suyun 

soyumasının qarşısını alır. Okean sularının üst qatlarında temperaturun illik dəyişmə amplitudası 10-15

0

C-dən 



artıq olmur, kontinental su hövzələrində isə bu rəqəm 30-35

0

C-yə çatır. Suyun dərin qatlarının temperaturu 



dəyişmir. Ekvator sularında üst qatlarda suyun temperaturu +26…+27

0

C, qütblərdə isə 0



0

C və aşağı təşkil edir. 

Qurunun isti qaynaqlarında suyun temperaturu 100

0

C, sualtı qeyzerlərdə isə okean dibinin yüksək təzyiqi 



şəraitində suyun temperaturu +306

0

C-yə çatır.  



Beləliklə, suyun temperaturunun sabit olması hidrobiontlar arasında stenotermlik qurudakı canlılara 

nisbətən daha geniş yayılmışdır. Evriterm növlərə əsasən kiçik kontinental su hövzələrində, həmçinin sutkalıq 

və mövsümi temperaturun daha çox dəyişdiyi yüksək və orta enliklərin litorallarında rast gəlinir.  


Yüklə 4,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   706




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin