32
A.i:
R
T
R
J
,
10
+
=
– yağıntının illik miqdarı (sm-lə) T-ortaillik
temperatur (dərəcə ilə). Çox arid iqlimdə indeks kiçik olur. Emberjeyə
görə A.i:
R
m
M
m
M
J
100
)
(
)
(
−
⋅
+
=
R – yağıntının illik miqdarı (mm-lə), M-ən isti ayın orta maksimum
temperaturu və m-ən soyuq ayın minimumlarının orta rəqəmi.
ARKTİK SƏHRASI, SOYUQ SƏHRA – arktik və yüksək dağlıq
vilayətləri – bitki örtüyünün kasıblığı (zəifliyi), havanın quraqlığı ilə
deyil, aşağı temperatur ilə müəyyən edilir.
ARKTİK ZONA (yun. arktos - şimal) – 1) yayda buzları tam
əriməmiş, hərəkətdə olan şimal qütbü ətrafı akvatoriya (83-80
° ş.e.d.) 2)
Dünya okeanının 500-1000 m dərinliyə qədər yerləşən temperatur
zonası (boreal zonadan yuxarıda yerləşir). Burada bütün il boyu
temperatur 0
°-yə yaxındır. Onun mövsüm ərzində tərəddüdü 2-3°-dən
artıq olmur. Fotosintez edən bitkilərə rast gəlinmir, ancaq heterotrof
bitkilər yaşayır.
Dostları ilə paylaş: