QəRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

İNFEKSİON XƏSTƏLİKLƏR, YOLUXUCU XƏSTƏLİKLƏR 

– xəstəliktörədən bakteriyaların xəstəliyə  həssas olan insan, heyvan və 

quşların orqanizminə keçməsindən baş verən xəstəlik.  İ.x.in  əsas 

xüsusiyyəti infeksiyanın xəstədən, yaxud basil gəzdirəndən müəyyən 

şəraitdə sağlamlara keçməsidir. 

İ.x.-in yayılmasında sosial-məişət amillərinin,  əhalinin maddi 

vəziyyətinin, mədəniyyətinin, yaşayış  şəraitinin, düzgün qidalanmanın 

böyük əməliyyəti var. 

---

 

214 

 

İNFEKSİYA  – xarici mühitin təsirindən patogen mikroorqanizmin 

insan, yaxud heyvan orqanizminə daxil olması  nəticəsində orqanizmdə 

gedən qarşılıqlı proses. İ-nı törədən amil orqanizmə daxil olduqda 

müəyyən orqan və toxumalarda məhdudlaşır. Nəticədə infeksion proses 

əmələ gəlir. İnfeksion proses kəskin və xroniki xəstəliklər, yaxud infek-

siya gəzdirmə formasında aşkar ola bilər. Hər bir İ.-nın özünəməxsus 

yoluxma mexanizmi var; tənəffüs yollarının infeksion xəstəliklərində 

xəstə öskürdükdə, asqırdıqda və danışdıqda İ. selik damcıları vasitəsilə 

ətrafa yayılır və sağlam insana hava ilə yoluxur; səpgili yatalaq, malya-

riya, taunun bubonlu forması  və s. xəstəliklər qansoran cücülər 

vasitəsilə yayılır; qoturluğun, göbələk və zöhrəvi xəstəliklərin 

törədiciləri isə xəstə ilə bilavasitə təmasda olduqda keçir. İ-nın yoluxma 

mexanizminin aydınlaşdırılması infeksion xəstəliklərin profilaktikasının 

əsasını təşkil edir.