QURANIN ELMĠ MƏSƏLLƏRLƏ UYĞUNLAġDIRILMA METODUNUN QĠSĠMLƏRĠ Elmi tәfsir öz daxilindә fәrqli üsullara yer verәn bir
tәfsir metodudur. Hәmin üsulların bәzisi Ģәxsi rәyә
әsaslandığı üçün mötәbәr һesab edilmәdiyi bir һalda bәzi
qisimlәri mötәbәr vә doğru üsul һesab edilir. Bu, bir
çoxlarının elmi tәfsiri bütünlüklә rәdd etmәlәrinә, onu
Ģәxsi rәyә әsaslanan tәfsir vә ya yozum adlandırmalarına,
digәrlәrinin isә qәbul edәrәk Quranın ecazkarlığının
sübutu kimi dәyәrlәndirmәlәrinә sәbәb olmuĢdur. Biz
burada elmi tәfsirin üsullarını oxucuların diqqәtinә çatdırır
vә һәr biri һaqqında ayrı-ayrılıqda söһbәt açırıq ki, yanlıĢı
ilә doğrusu bir-birindәn ayrılsın.
1.Bütün elmlәrin Qurandan çıxarılması:
KeçmiĢ alimlәr (Әbu әl-Fәzl әl-Mursi, Qәzali vә
baĢqaları) bütün elmlәri Qurandan çıxarmağa sәy
göstәrmiĢlәr. Lakin bu iddia әsassızdır.
2. Elmi nәzәriyyәlәrin әsassız olaraq Qurana aid
edilmәsi:
Elmi tәfsirin bu üsulu son bir әsrdә geniĢ yayılmıĢdır.
Bir çoxları elmi qanunların, nәzәriyyәlәrin son һәqiqәt
olduğunu güman edәrәk onlara uyğun Quran ayәsi
tapmağa, belә bir ayә tapmadıqda isә ayәlәrin mәnalarını
yozaraq ibtidai mәnalarının tam әksinә izaһ etmәyә
çalıĢmıĢlar. Misal üçün, bu ayәdә
﴾
