Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk

QURANIN DAHA YAXġI BAġA DÜġÜLMƏSĠ 
ÜÇÜN MÜXTƏLĠF  ELMLƏRDƏN ĠSTĠFADƏ 
OLUNMASI 
Elmi  tәfsirin  bu  üsulunda  Quran,  lazımi  Ģәrtlәrin 
mövcudluğu  nәzәrә  alınıb,  mötәbәr  tәfsirin  qaydalarına 
riayәt  olunaraq  izaһ  edilir.  Burada  Quran  Ģәrһçisi  onu 
(ağıla  әsaslanan)  qәti  elmi  nailiyyәtlәrә,  ayәlәrin  һәrfi  vә 
terminoloji  baxımdan  ibtidai  mәnasına  әsaslanaraq  elmi 
Ģәkildә  izaһ  etmәyә  çalıĢır  vә  Quranın  aydın  olmayan 
tәrәflәrini  üzә  çıxarıb  һәqiqәt  sorağında  olanların 
ixtiyarına verir. Elmi tәfsirin bu üsulu әn yaxĢı, әn düzgün 
tәfsir  üsuludur.  Biz  növbәti  bәһslәrimizdә  bu  növ  tәfsir 
һaqqında  әtraflı  söһbәt  açacağıq.  Lakin  burada  bir  daһa 
                                                 
1
 ―Әl-Quran vә elm әl-һәdis‖, sәһ. 156. 
2
 Bax: ―Tәfsir әl-mizan‖, c. 1, sәһ. 6. 

---

13 
 
tәkid  edirik  ki,  sözügedәn  üsul  һәr  növ  Ģәxsi  rәyә 
әsaslanmadan  vә  müxtәlif  әsassız  yozmalardan  uzaq 
olmalıdır.  Bu  zaman    gәldiyin  qәnaәti  yalnız  eһtimal 
Ģәklindә  irәli  sürә  bilәrsәn.  Çünki  tәcrübi  elmlәr,  empirik 
tәbiәtĢünaslıq  sırf  eһtimallara,  natamam  induksiyaya 
әsaslandığından  dәqiq,  tam  düzgün  nәzәriyyә  irәli  sürә 
bilmir. Misal üçün, aĢağıdakı ayәyә nәzәr salaq.